THEPOWERGAME
Προς τη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης οδεύει το κρίσιμο θέμα του πλαφόν στο φυσικό αέριο, αφού όπως όλα δείχνουν, δεν υπάρχει καμία διάθεση υποχώρησης από τα δύο μέτωπα που έχουν διαμορφωθεί στην ΕΕ. Δύσκολες οι αποφάσεις που καλούνται να λάβουν στο συμβούλιο υπουργών της Τρίτης οι ΥΠΕΝ των κρατών-μελών.
Το πρώτο στρατόπεδο, στο οποίο ανήκει και η Ελλάδα, έχει απειλήσει ακόμα και με βέτο στο ενεργειακό πακέτο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αν δεν εφαρμοστεί ένα, λογικού ύψους, πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου. Το άλλο στρατόπεδο, με επικεφαλής τη Γερμανία και την Ολλανδία, έστειλε στα τέλη της εβδομάδας επιστολή στην οποία αναφέρει πως δεν θα δεχθεί κατά κανέναν τρόπο αλλαγές στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για πλαφόν στα… 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα και υπό σειρά προϋποθέσεων. Το κλίμα δείχνει πως δύσκολα θα υπάρξει συμβιβασμός στο νέο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας που πραγματοποιείται την Τρίτη και πως το θέμα θα συζητηθεί εκ νέου στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης.
Η ομάδα στην οποία συμμετέχουν η Γερμανία, η Ολλανδία, η Αυστρία, η Δανία, η Εσθονία και το Λουξεμβούργο, έστειλαν επιστολή στην οποία επιμένουν πως δεν θα δεχθούν καμία μείωση στο επίπεδο του πλαφόν που είχε προτείνει στις 22 Νοεμβρίου η Κομισιόν και με το οποίο διαφωνεί η ομάδα χωρών με μέλη τις Ελλάδα, Ιταλία, Βέλγιο, Πολωνία, Σλοβενία, κ.α.
Οι πέντε τελευταίες είχαν καταθέσει την προηγούμενη εβδομάδα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόταση που στηριζόταν σε δύο σενάρια: Το πρώτο προβλέπει την επιβολή ενός σταθερού πλαφόν στα 160 ευρώ ανά μεγαβατώρα, δηλαδή πολύ χαμηλότερα από τα 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το δεύτερο σενάριο προβλέπει ένα δυναμικό πλαφόν το οποίο θα διαμορφώνεται ανάλογα με τις τιμές του φυσικού αερίου στους άλλους μεγάλους κόμβους συναλλαγών του κόσμου, σε ΗΠΑ και Ασία. Θα υπάρχει δηλαδή διακύμανση του πλαφόν στον ευρωπαϊκό δείκτη TTF ανάλογα με τις αντίστοιχες τιμές στον αμερικανικό και ασιατικό κόμβο. Στην ουσία, θα υπάρχει ένα σταθερό πλαφόν επί του οποίου θα προστίθεται μια τιμή με βάση τις διεθνείς διακυμάνσεις.
Η τσέχικη προεδρία και η Κομισιόν είχα,ν εν τω μεταξύ, βάλει νερό στο κρασί τους και είχαν δύο φορές τις τελευταίες ημέρες κατεβάσει το ύψος του πλαφόν προκειμένου να ικανοποιήσουν τις Ιταλία, Ελλάδα, κ.λπ. Αρχικά το κατέβασαν από τα 275 στα 264 ευρώ ανά μεγαβατώρα και στη συνέχεια στα 220 ευρώ.
Όπως φαίνεται, ούτε το στρατόπεδο της Γερμανίας, ούτε η ομάδα στην οποία συμμετέχει η Ελλάδα φαίνονται ικανοποιημένες από αυτό το επίπεδο πλαφόν. Η πλευρά της Γερμανίας υποστηρίζει πως η εφαρμογή ενός χαμηλού πλαφόν απειλεί την ενεργειακή ασφάλεια και τον εφοδιασμό της ΕΕ, καθώς θα εκτρέψει φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς αγορές που είναι διατεθειμένες να πληρώσουν περισσότερα, κυρίως στην Ασία επειδή δεν υπάρχουν πλαφόν. Η Ιταλία, η Ελλάδα και οι άλλες χώρες θεωρούν πως το πλαφόν δεν θα προκαλέσει τόσο σοβαρό ζήτημα στον ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ και τονίζουν πως η πρότασή τους περιλαμβάνει ασφαλιστικές δικλείδες και δεν απαγορεύει σε κάποια κράτη – μέλη που θα βρεθούν σε πραγματική ανάγκη να πληρώσουν μεγαλύτερα ποσά από τα όρια του πλαφόν.
Η πρόταση που είχε καταθέσει η Κομισιόν στις 22 Νοεμβρίου και η οποία έχει υποστεί βελτιώσεις προέβλεπε την εφαρμογή μηχανισμού για την επιβολή πλαφόν 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα στην τιμή των συμβολαίων TTF του επόμενου μήνα (month-ahead) ο οποίος θα ενεργοποιείται όταν καλύπτονται δύο προϋποθέσεις: Η τιμή του TTF στα συμβόλαια του επόμενου μήνα ξεπερνά τα 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα για δύο εβδομάδες και αν η διαφορά μεταξύ του TTF και της παγκόσμιας τιμής του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ξεπερνά τα 58 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Η βελτιωμένη πρόταση της τσεχικής προεδρίας προέβλεπε πως εκτός από το χαμηλότερο όριο, στα 220 ευρώ, ο μηχανισμός θα ενεργοποιείται αν αυτή η τιμή ξεπεραστεί επί πέντε ημέρες και όχι επί δύο εβδομάδες που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν πάρει πάλι την ανηφόρα λόγω του κρύου αν και χθες υποχωρούσαν στα 135 ευρώ ανά μεγαβατώρα από τα 140 ευρώ που είχαν διαμορφωθεί την Πέμπτη.