THEPOWERGAME
Με στόχο τη μείωση της απάτης στον ΦΠΑ, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης προχωρούν στην ηλεκτρονική τιμολόγηση για τις συναλλαγές των επιχειρήσεων. Η ηλεκτρονική τιμολόγηση θα είναι υποχρεωτική για όλες τις διασυνοριακές συναλλαγές. Συγκεκριμένα, για όλες τις συναλλαγές οι επιχειρήσεις θα δηλώνουν σε πραγματικό χρόνο τα δεδομένα των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Δηλαδή, για παράδειγμα, μία ελληνική επιχείρηση που συναλλάσσεται με μία επιχείρηση στην Ιταλία θα διαβιβάζει τα στοιχεία στην αρμόδια στην ΑΑΔΕ. Εν συνεχεία, οι φορολογικές αρχές θα μοιράζονται δεδομένα με άλλα κράτη-μέλη αναφέροντάς τα στη νέα κεντρική βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτό το αποκεντρωμένο μοντέλο είναι παρόμοιο με τον τρόπο που λειτουργεί σήμερα η τρέχουσα βάση δεδομένων του συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών ΦΠΑ (VIES).
Αυτό σημαίνει ότι αναμένεται να αλλάξουν σημαντικά οι όροι και οι προϋποθέσεις για την ηλεκτρονική τιμολόγηση στην ΕΕ. Σήμερα μία χώρα για να εφαρμόσει την ηλεκτρονική τιμολόγηση πρέπει να ζητήσει από την ΕΕ να παρεκκλίνει από τους όρους που προβλέπονται σε κοινοτικό επίπεδο. Συγκεκριμένα, όταν ένα κράτος-μέλος της ΕΕ επιθυμεί να εισαγάγει υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση, πρέπει να ζητήσει επίσημα παρέκκλιση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (δηλαδή άδεια απόκλισης από την Οδηγία ΦΠΑ). Με τη νέα οδηγία θα προταθεί ότι δεν θα απαιτείται προηγούμενη άδεια, καθώς θα είναι υποχρεωτική για όλους.
Στην Ελλάδα, η φοροδιαφυγή στον τομέα του ΦΠΑ ανέρχεται στα 5,35 δισ. ευρώ, δηλαδή ετησίως χάνεται το 25,8% των εσόδων από τον ΦΠΑ, που δυνητικά θα μπορούσαν να εισπραχθούν. Το ποσοστό αυτό είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στην ΕΕ, μετά τη Ρουμανία, και κοντά στη χώρα μας είναι η Μάλτα και η Ιταλία.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της ΕΕ, συστήνεται στις φορολογικές διοικήσεις να εντείνουν τις προσπάθειες σε τομείς όπως η ανάλυση κινδύνου, η αυτοματοποίηση των διαδικασιών και η ανταλλαγή πληροφοριών με τα κράτη-μέλη. Μάλιστα, συστήνεται να αναβαθμισθούν τα συστήματα πληροφορικής και να αυξηθεί το προσωπικό που ασχολείται με τις νέες τεχνολογίες.
Αν και η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα, τουλάχιστον στον ΦΠΑ, είναι από τις υψηλότερες στην ΕΕ, η χώρα μας έχει υιοθετήσει προηγμένα μοντέλα ανάλυσης κινδύνου, ενώ ταυτόχρονα έχουν αυξηθεί οι έλεγχοι στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, κατά τις οποίες διαπιστώνονται οι περισσότερες και μεγαλύτερες απάτες.
Συνολικά, από το 2000 μέχρι και το 2019 η χώρα μας έχει χάσει περισσότερα από 120 δισ. ευρώ από τον ΦΠΑ. Το ποσό αυτό όχι μόνο θα μπορούσε να διευκολύνει τις πολιτικές των κυβερνήσεων των τελευταίων ετών, δεδομένου ότι θα οδηγούσε στη μείωση αρκετών φόρων που σηκώνει σήμερα η μισθωτή εργασία, κυρίως η μεσαία τάξη, αλλά θα μπορούσε να περιορίσει δραστικά και το δημόσιο χρέος.