THEPOWERGAME
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δρομολογεί ένα από τα πλέον φιλόδοξα κατασκευαστικά σχέδια στη χώρα, με κρατικές επιδοτήσεις που εκτιμώνται στα 50 δισ. δολάρια, μια κίνηση που ερμηνεύεται ως απόπειρα ενίσχυσης της δημοτικότητάς του εν όψει των εκλογών του 2023. Απώτερος στόχος είναι να κατασκευαστούν 500.000 κτίρια, ως επί το πλείστον κατοικίες για πολίτες με χαμηλά εισοδήματα σε 81 περιφέρειες. Θα προσφέρεται ένα επιδοτούμενο δανειακό πρόγραμμα με μηνιαίες δόσεις που θα ξεκινούν από 125 ευρώ με χρονικό ορίζοντα αποπληρωμής 20ετίας.
«Περιμένω πως θα κάνουν ότι μπορούν, ξεπερνώντας ότι έχουν κάνει στο παρελθόν, διότι είναι πολλά αυτά που διακυβεύονται σε αυτές τις εκλογές» δήλωσε ο Γκιουλσίν Ουιζκάν, καθηγητής Οικονομικών στο King College του Λονδίνου. Απευθυνόμενος στους Financial Times, συμπληρώνει πως «τίποτε δεν θα εξέπληττε σε ό,τι αφορά το μέγεθος ενός δημοσιονομικού πακέτου ή κρατικών εγγυήσεων». Σε συνέντευξη που έδωσε στη βρετανική εφημερίδα, ο υπουργός περιβάλλοντος και πολεοδομικού σχεδιασμού της Τουρκίας, Μουράτ Κουρούμ, επιμένει πως το κατασκευαστικό σχέδιο-μαμούθ της κυβέρνησης δεν κρύβει πολιτικά κίνητρα. Η αντιπολίτευση ισχυρίζεται πως είναι σπάταλο και εξωπραγματικό, στοχεύοντας στο να επωφεληθούν όσοι από τον κατασκευαστικό κλάδο έχουν διασυνδέσεις με την κυβέρνηση της Τουρκίας.
Οικονομικοί αναλυτές αναμένουν μέσα στους επόμενους μήνες να ανακοινωθεί από την κυβέρνηση Ερντογάν πρόσθετη αύξηση του κατώτατου μισθού ύστερα από ένα 30% που τέθηκε σε εφαρμογή τον περασμένο Ιούλιο. Αυξήσεις προβλέπεται να γίνουν επίσης στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων μαζί με τη στήριξη των συνταξιούχων. Είναι αβέβαιο, ωστόσο, εάν τα μέτρα αυτά θα έχουν αποτέλεσμα καθώς ο πληθωρισμός στην Τουρκία αυξάνεται με ιλιγγιώδη ταχύτητα, καταβροχθίζοντας την αγοραστική δύναμη των πολιτών. Τον Σεπτέμβριο, ο πληθωρισμός αναρριχήθηκε στο 83,5% έναντι του 19,89% έναν χρόνο πριν.
Ακόμη μεγαλύτερη είναι η άνοδος των τιμών στον κλάδο των ακινήτων. Στην Κωνσταντινούπολη, όπου κατοικεί το ένα πέμπτο του πληθυσμού της Τουρκίας, ο ετήσιος δείκτης τιμών κατοικιών (RPPI) αυξήθηκε κατά 185% τον Ιούνιο, σε ονομαστικούς όρους. Στην Άγκυρα, η αντίστοιχη άνοδος κινήθηκε στο 165% και στη Σμύρνη αναρριχήθηκαν 151%. Σε πραγματικούς όρους, οι τιμές στην αγορά κατοικίας αυξήθηκαν τον Ιούλιο κατά 53%. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, ο πρόεδρος της Τουρκίας επιθυμεί να καλυφθεί το 40% του συνολικού κόστους με κρατικές επιδοτήσεις.
Αν και το δημοσιονομικό έλλειμμα της Τουρκίας είναι χαμηλό σε σχέση με άλλες χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, φθάνοντας φέτος το 3,4% του ΑΕΠ, το μείζον πρόβλημα της οικονομίας είναι ο πληθωρισμός και η μεγάλη υποτίμηση του εγχώριου νομίσματος. Σε ένα τόσο έντονο πληθωριστικό περιβάλλον, οι πολίτες της χώρας δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους.