THEPOWERGAME
Η αρνητική αναπροσαρμογή των προβλέψεων για τη γερμανική οικονομία για το 2022 και το 2023 από το Βερολίνο καταδεικνύει πόσο εκτεθειμένη ήταν η ισχυρότερη οικονομία της Ευρωζώνης στον ενεργειακό κλάδο της Ρωσίας και ειδικότερα στο μονοπώλιο της Gazprom. Ο πόλεμος που κήρυξε το Κρεμλίνο στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο οδήγησε σε πλήρη κατάρρευση των σχέσεων της Δύσης με τη Ρωσία. Πλέον, η ενεργειακή πολιτική της Γερμανίας αλλάζει πλήρως και συσχετίζεται άμεσα με μια άνευ προηγουμένου επεκτατική δημοσιονομική πολιτική.
Υπό την απειλή της ενεργειακής κρίσης και της γεωπολιτικής αστάθειας, η στάση της Γερμανίας προς την Ευρώπη επίσης μεταβάλλεται διαρκώς. Επιδιώκει την κατανόηση των Ευρωπαίων εταίρων για την τεράστια οικονομική στήριξη σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά και αναζητά νέους προμηθευτές ενέργειας στην Ευρώπη ή εκτός, καλλιεργώντας επαφές με χώρες από τη Νορβηγία μέχρι τη Μέση Ανατολή. Υπονοεί ακόμα πως μπορεί να εξετάσει την άντληση κοινών κεφαλαίων για την καταπολέμηση της ενεργειακής κρίσης αρκεί να είναι υπό τη μορφή δανείων προς τα κράτη-μέλη και όχι επιδοτήσεων, όπως αποκάλυψε το πρακτορείο Bloomberg.
Επαρκή αποθέματα φυσικού αερίου αλλά ανεπαρκής η προσφορά
Μολονότι η Γερμανία κατάφερε να συγκεντρώσει αποθέματα φυσικού αερίου πάνω από το 92% της χωρητικότητας των εγχώριων εγκαταστάσεων αποθήκευσης μέσα σε διάστημα μηνών, η μείωση της κατανάλωσης κατά το ένα πέμπτο είναι απαραίτητη καθώς οι προμήθειες δεν είναι αρκετές για να εξυπηρετήσουν όλες τις ανάγκες της οικονομίας. Συν τους άλλοις, το υψηλό κόστος ενέργειας φαίνεται πως θα βαρύνει τις οικονομικές επιδόσεις της χώρας παρά το επίμαχο πακέτο των 200 δισ. ευρώ που ανακοινώθηκε πρόσφατα από την κυβέρνηση του καγκελάριου Όλαφ Σολτς και προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από τους Ευρωπαίους εταίρους. Οικονομικοί αναλυτές διαπιστώνουν πως με τον αποκλεισμό της Ρωσίας από την ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης, οι τιμές του φυσικού αερίου θα παραμείνουν υψηλές μετά το 2023 συγκριτικά με τα επίπεδα προ ουκρανικού πολέμου και νωρίτερα.
Ανάπτυξη 1,4% για το 2022 και ύφεση 0,4% το 2023
Ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ ανακοίνωσε την Τετάρτη πως το Βερολίνο αναμένει ανάπτυξη 1,4% το τρέχον έτος και ύφεση 0,4% το 2023. Πρόκειται για μεγάλη αναπροσαρμογή από τις αρχικές προβλέψεις για φετινή ανάπτυξη 2,2% και 2,5% το 2023. Ο ίδιος τόνισε πως η αλματώδης αύξηση των τιμών στο φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια, οι ελλείψεις στην ενεργειακή τροφοδοσία της οικονομίας και τα συνεχιζόμενα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες θα οδηγήσουν σε συρρίκνωση του ΑΕΠ στα δυο τελευταία τρίμηνο του 2022 και στο α’ τρίμηνο του 2023. Μια ημέρα πριν, το ΔΝΤ είχε δημοσιεύσει τις φθινοπωρινές προβλέψεις για την παγκόσμια οικονομία, αναμένοντας ανάπτυξη της τάξεως του 1,5% για το 2022 και συρρίκνωση 0,3% το 2023 αντί ανάπτυξης 0,8% που είχε εκτιμηθεί τον Ιούλιο.
Το πακέτο των 200 δισ. ευρώ και η προσέγγιση Βερολίνου στην ΕΕ
Κατά κοινή ομολογία, η Γερμανία έχει βυθιστεί στη μεγαλύτερη ενεργειακή κρίση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο καθώς είναι πολλές οι εταιρείες που έχουν μειώσει την παραγωγή τους ή ακόμη έχουν παγώσει κάθε δραστηριότητα λόγω του δυσβάσταχτου κόστους ενέργειας. Το μεγαλύτερο σκέλος των κεφαλαίων από το πακέτο των 200 δισ. ευρώ, το οποίο θα ισχύει μέχρι την άνοιξη του 2024, θα ανατεθεί στο «φρένο» που υποσχέθηκε η κυβέρνηση Σολτς για τις εγχώριες τιμές φυσικού αερίου και αυτές της ηλεκτρικής ενέργειας σε καταναλωτές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αναλαμβάνοντας να αναπληρώσει τη διαφορά από το κόστος των εισαγόμενων πόρων. Οι συνολικές επιδοτήσεις της Γερμανίας δε φθάνουν τα 300 δισ. ευρώ εάν συμπεριλάβει κανείς μέτρα 100 δισ. ευρώ που ανακοινώθηκαν πριν το πακέτο των 200 δισ. ευρώ στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Το Βερολίνο τονίζει πως η θωράκιση της γερμανικής οικονομίας είναι σημαντική για όλη την ΕΕ, η οποία θα πρέπει να συνεργαστεί για την ενεργειακή τροφοδοσία των χωρών-μελών. Βέβαια, τα υπόλοιπα κράτη-μέλη και η Κομισιόν δεν έκρυψαν την έκπληξη τους για το συγκριτικό πλεονέκτημα που αποκτά ξαφνικά η γερμανική οικονομία με συνολικά μέτρα στήριξης 300 δισ. ευρώ, εκφράζοντας φόβους για τη διεύρυνση του χάσματος με τον ευρωπαϊκό Νότο και τη διατήρηση των υψηλών τιμών ενέργειας στην υπόλοιπη Ευρώπη. Κάτω από αυτό το απορριπτικό κλίμα, πληροφορίες του Bloomberg αποκάλυψαν πως το Βερολίνο εξετάζει την έκδοση κοινού χρέους για την καταπολέμηση της ενεργειακής κρίσης που έχει προκληθεί από τη χειραγώγηση των ροών φυσικού αερίου από το Κρεμλίνο.
Εάν πράγματι το Βερολίνο κάνει αυτή τη στροφή τότε αν μη τι άλλο θα είναι μια ισχυρή ένδειξη αλληλεγγύης σε μια περίοδο που όλα τα κράτη-μέλη αντιμετωπίζουν την ίδια κρίση. Ήδη, η Γερμανία ετοιμάζεται να δαπανήσει 100 εκατ. ευρώ για την συντήρηση των δυο πυρηνικών αντιδραστήρων που της έχουν απομείνει ώστε να μπορέσουν να λειτουργήσουν πέραν του Δεκεμβρίου αντί να κλείσουν στα τέλη του έτους, όπως είχε προγραμματιστεί αρχικά. Κάτι τέτοιο θα ήταν ανήκουστο πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, πόσο μάλλον από έναν κυβερνητικό συνασπισμό όπου συμμετέχει το κόμμα των Πρασίνων.