THEPOWERGAME
Το Ταμείο Ανάκαμψης συνιστά μοναδική ευκαιρία για την αλλαγή παραγωγικού μοντέλου της χώρας, παραδέχεται σε συνέντευξή του στο powergame.gr o επικεφαλής της Vodafone στην Ελλάδα, Χάρης Μπρουμίδης. Σημειώνει, ωστόσο, ότι οι διαθέσιμοι πόροι του είναι (αναλογικά) χαμηλοί για έργα συνδεσιμότητας. Ο ίδιος χαρακτηρίζει τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών ως κρίσιμο παράγοντα αλλαγής παραδείγματος στη χώρα και ταυτόχρονα μοχλό επιτάχυνσης της πράσινης μετάβασης της. Αναφορικά με το επενδυτικό σχέδιο της Vodafone, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, αναφέρει ότι χρηματοδοτείται αποκλειστικά από ίδια κεφάλαια, ενώ σημειώνει ότι πρέπει ν’ αποφευχθούν επιθετικές κινήσεις που θα επιφέρουν overbuild δικτύων στις ίδιες περιοχές της χώρας.
- Πότε θα φέρει η Vodafone προσφορά για Gigabit συνδέσεις, και σε τι χρέωση θα είναι αυτή;
Πάγια πολιτική μας (σύμφωνα άλλωστε και με τους κανόνες του ανταγωνισμού) είναι να μην δημοσιοποιούμε εκ των προτέρων τους εμπορικούς μας σχεδιασμούς, πολλώ δε μάλλον να κάνουμε συζήτηση για τιμές όταν αυτές είναι σε στάδιο σχεδιασμού. Όπως έχουμε πει, στοχεύουμε πάντοτε στο να έχουμε προϊόντα και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται κάθε στιγμή στις πραγματικές ανάγκες των ιδιωτών καταναλωτών και των επιχειρήσεων. Αυτό κάνουμε και τώρα και θα προβούμε, λοιπόν, σε ανακοινώσεις μόνο όταν είμαστε στη φάση της διάθεσης των σχετικών προϊόντων και υπηρεσιών.
Πάντως σημειώνω ότι το 1 Gbps δεν αποτελεί για εμάς προτεραιότητα, καθώς δεν θεωρούμε ότι υπάρχει τέτοια ζήτηση σε οικιακούς πελάτες. Θα έλεγα ότι η ζήτηση δεν είναι υπερβάλλουσα ακόμη και στις συνδέσεις FTTH των 100 και 200 Mbps και στηρίζεται, εν πολλοίς, στα κουπόνια επιδότησης του προγράμματος Superfast Broadband (SFBB). Εκεί που υπάρχει ζήτηση, στις επιχειρήσεις, εμείς προσφέρουμε λύσεις μέσω διαφόρων τεχνολογιών και σε χωρητικότητες πολύ μεγαλύτερες π.χ. 300 ή και 400 Gbps. Επομένως, όταν κρίνουμε ότι οι συνθήκες έχουν ωριμάσει και η αγορά έχει πραγματική ανάγκη για ακόμη υψηλότερες ταχύτητες , θα υπάρξει πρόταση της Vodafone στην αγορά και για συνδέσεις Gbps στα νοικοκυριά. Πιστεύω πως το θέμα των ταχυτήτων δεν θα πρέπει να υποβιβάζεται στο επίπεδο του επικοινωνιακού εντυπωσιασμού.
- Oι ανταγωνιστές σας (OTE, Nova) έχουν ανακοινώσει επενδυτικά σχέδια που δείχνουν περισσότερο φιλόδοξα από τα δικά σας για την ανάπτυξη δικτύων FTTH. Έχετε αποδεχτεί την τρίτη θέση στις σταθερές επικοινωνίες;
Είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι ο κλάδος επενδύει δυναμικά στην ανάπτυξη σύγχρονων δικτύων, επομένως προσωπικά χαιρετίζω τις αντίστοιχες με εμάς πρωτοβουλίες των υπολοίπων παρόχων. Σε ό,τι αφορά τις θέσεις κατάταξης στην σταθερή ή οπουδήποτε, θα προτιμούσα να τοποθετούμαστε όλοι με βάση τα πραγματικά δεδομένα της αγοράς (που εν προκειμένω σε καμία περίπτωση σήμερα δεν μας κατατάσσουν τρίτους) και όχι με βάση τις τυχόν εξαγγελίες και μελλοντικές προβολές ή ασαφή μοντέλα.
Η δεύτερη παρατήρηση μου έχει να κάνει με την απομόνωση επιμέρους τμημάτων της αγοράς όπου λέμε εκεί είμαι πρώτος, δεύτερος, τρίτος κ.λπ. Η αγορά όμως είναι ενιαία, και περιλαμβάνει σταθερή, κινητή, τηλεοπτικές υπηρεσίες κ.λπ. Ο συνήθης τρόπος για να αξιολογήσεις τους παίκτες της είναι τα έσοδα και τα κέρδη. Υπό αυτό το πρίσμα η εταιρεία μας είναι δεύτερη.
Ως προς τις επενδύσεις: Εδώ και δύο χρόνια υλοποιούμε ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο και ευρύ επενδυτικό σχέδιο 600 εκατ. ευρώ με στόχο πληθυσμιακή κάλυψη 5G 70% στο τέλος του 2023 και 90% στο τέλος του 2025. Μέχρι σήμερα, έχουμε επιτύχει κάλυψη 49%. Σε ό,τι αφορά το FTTH και FTTC, στόχος του προγράμματος είναι αντιστοίχως 800.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις να έχουν συνδεθεί σε υπερυψηλές ταχύτητες μέχρι το τέλος του 2024 – στο τέλος του Σεπτεμβρίου του 2022, θα έχουμε φτάσει τις 540.000 συνδέσεις.
Επιπλέον, φτάσαμε στα μισά του έργου του υποβρυχίου καλωδίου οπτικών ινών, έχοντας ολοκληρώσει την προσαιγιάλωσή του σε Κρήτη και Δωδεκάνησα. Με το πέρας της θερινής τουριστικής περιόδου και υπό την προϋπόθεση μιας ομαλής συνέχισης της αδειοδοτικής διαδικασίας, οι εργασίες μας ξεκινούν και πάλι το φθινόπωρο με στόχο την διασύνδεση των Κυκλάδων -Σύρος, Τήνος, Μύκονος, Πάρος, Νάξος, Σαντορίνη- και την ολοκλήρωση του κόμβου, συμπεριλαμβανομένης και της σύνδεσης Κέρκυρας – Θεσπρωτίας, κατά το α’ τρίμηνο του 2023. Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο υποδομής που με την ολοκλήρωσή του στα μέσα του 2023, θα φέρει μία νέα εποχή σε σχεδόν 1.000.000 κατοίκους, χιλιάδες επιχειρήσεις και πολλά εκατομμύρια επισκεπτών 10 ελληνικών νησιών, προσφέροντας τους πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες νέας γενιάς μέσω του Gigabit δικτύου της Vodafone. Θα καλύψει ακριβώς μια μερίδα της ελληνικής κοινωνίας που έχει περισσότερο ανάγκη την συνδεσιμότητα και κατ’ επέκταση την ψηφιοποίηση.
Συνεπώς, μιλάμε, συνολικά, για έναν σχεδιασμό έντασης επενδύσεων και θα μού επιτρέψετε να διαφωνήσω με τον ισχυρισμό περί φιλοδοξίας του επενδυτικού σχεδίου μας, ιδίως από την στιγμή που πρόκειται για μία εν εξελίξει επένδυση που υλοποιείται σε πολύ μεγάλο βαθμό με ίδια κεφάλαια και εντός σφιχτού χρονοδιαγράμματος. Εξάλλου, δεν θα ήθελα να μπω στην διαδικασία συγκρίσεων, όταν μιλάμε για επενδύσεις για τις οποίες διψάει η οικονομία και η κοινωνία μας, και από τις οποίες κρίνεται ο βαθμός ψηφιοποίησης της χώρας. Βέβαια, επειδή ακριβώς η ψηφιοποίηση της χώρας υστερεί, το ίδιο και οι υποδομές μας, σκόπιμο θα ήταν οι επενδύσεις όλων να γίνονται με κριτήριο το καλό της χώρας και την κάλυψη όσο περισσότερων περιοχών είναι εφικτό και όχι με τη λογική overbuild και επιθετικών κινήσεων σε συγκεκριμένα μόνο σημεία, αγνοώντας τις ανάγκες της υπόλοιπης χώρας και των πολιτών της.
- Πώς βλέπετε τις κινήσεις στη ΔΕΗ για την ανάπτυξη δικτύου FTTH στη χώρα μας και πόσο η είσοδος αυτή στην τηλεπικοινωνιακή αγορά θα κάνει καλό στον ανταγωνισμό στις τηλεπικοινωνίες;
Δεδομένου ότι οι τηλεπικοινωνίες απαιτούν συνεπείς και συνεχείς επενδύσεις, η Vodafone πάντοτε τασσόταν υπέρ της ύπαρξης υγιών παικτών στην αγορά. Η αγορά χρειάζεται εταιρείες που είναι σε θέση να επενδύουν για την ανάπτυξη υποδομών και υπηρεσιών και να παρέχουν ανταγωνιστικά προϊόντα. Εμείς χαιρετίζουμε κάθε πρωτοβουλία που έχει πραγματικό νόημα και ευνοεί τον ανταγωνισμό. Τώρα, ειδικά για τη ΔΕΗ, έχουμε ακούσει περισσότερες από μία φορές τις εξαγγελίες, μένει τώρα να δούμε τι από αυτές πράγματι θα υλοποιηθεί.
- Έχετε σκεφθεί/συζητήσει το ενδεχόμενο συνεργασίας της Vodafone με τη ΔΕΗ;
Δεν έχουμε καμία απολύτως συμφωνία και βεβαίως σε αυτή τη φάση αυτό δεν θα είχε νόημα εφόσον δίκτυο ΔΕΗ δεν υπάρχει. Όπως έχουμε συζητήσει και στο παρελθόν, αν μελλοντικά αυτό το δίκτυο πράγματι υπάρχει και παρέχονται όροι πρόσβασης που έχουν ενδιαφέρον, τότε και μόνον τότε θα εξετάσουμε την πιθανότητα οποιασδήποτε συνεργασίας.
- Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται αφενός μια αύξηση των ταχυτήτων των ευρυζωνικών συνδέσεων αφετέρου δε μια αποκλιμάκωση του κόστους. Υπάρχει δηλαδή πιο έντονος ανταγωνισμός από ότι το παρελθόν. Πού αποδίδετε εσείς την εξέλιξη αυτή;
Η αύξηση των επενδύσεων σε ευρυζωνικά δίκτυα από όλους τους παρόχους σίγουρα ενισχύει πολύ τη διαθεσιμότητα της υπηρεσίας. Επίσης, η ζήτηση έχει ως ένα βαθμό ενισχυθεί και από πρωτοβουλίες όπως το κουπόνι SFBB, που αύξησε τη διείσδυση και αυτό προφανώς βοηθά σιγά σιγά και την αποκλιμάκωση των τιμών, εφόσον η ίνα παύει σταδιακά να είναι ένα σπάνιο (και άρα πολυτελές) είδος. Είναι σημαντικό να συνεχιστούν οι επενδύσεις από όλους αλλά όπως είπαμε και νωρίτερα εμείς θεωρούμε ότι αυτές θα πρέπει να γίνονται με κριτήριο το καλό της χώρας και την κάλυψη όσο περισσότερων περιοχών είναι εφικτό και όχι με τη λογική overbuild και επιθετικών κινήσεων σε συγκεκριμένα μόνο σημεία, αγνοώντας τις ανάγκες της υπόλοιπης χώρας και των πολιτών της.
Ακόμα είναι σημαντικό να πούμε ότι μέσα στα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης τα ποσά που αφορούν συνδεσιμότητα είναι μάλλον μικρά. Συνεπώς θα μπορούσε και θα ήταν χρήσιμο να αξιολογηθούν επεκτάσεις σε χρόνους ή και σε ποσά για έργα τύπου Smart Ready (εσωτερικές καλωδιώσεις κτιρίων) ή SFBB (κουπόνια επιδότησης σύνδεσης), καθώς είναι βέβαιη η επιτυχία τους και συμβολή τους στη μείωση του κόστους για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις . Ζητούμενο είναι -και αυτό πρεσβεύουμε στην Vodafone- καθολικές επενδύσεις δικτύου, που θα εξασφαλίζουν συνδεσιμότητα χωρίς αποκλεισμούς.
- Στο παρελθόν είχατε χαρακτηρίσει το Ταμείο Ανάκαμψης ως καταλύτη για την πορεία της χώρας και της οικονομίας της. Πώς προχωρά σήμερα η υλοποίησή του και κατά πόσο έχει βοηθήσει μέχρι σήμερα τις ελληνικές επιχειρήσεις;
Τα κονδύλια του εθνικού προγράμματος Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελούν μια εξαιρετική ευκαιρία για την πραγματοποίηση ζωτικών επενδύσεων στην χώρα μας. Μεταξύ αυτών, συγκαταλέγονται πραγματικές τομές για την ψηφιοποίηση του ελληνικού επιχειρείν, των κρατικών υπηρεσιών, της υγείας, της εκπαίδευσης, της δικαιοσύνης, της λειτουργίας των δήμων, χάρη στις οποίες, αργά ή γρήγορα, κάθε πολίτης θα βιώσει θετικές αλλαγές και θα δει την ποιότητα της ζωής του και της εργασίας του να βελτιώνεται. Οι επιχειρήσεις κάθε μεγέθους, ακόμα και οι μικρότερες αυτών, που μέχρι τότε δεν είχαν ψηφιακό αποτύπωμα, μπήκαν σε μία δημιουργική και παραγωγική διαδικασία είτε να ψηφιοποιήσουν τμήματα της λειτουργίας είτε να εντοπίσουν τις περιοχές εκείνες που χρήζουν εκσυγχρονισμού. Επίσης, η ψηφιοποίηση πλήθους υπηρεσιών του Δημοσίου, αλλάζει την φύση της συναλλαγής του Κράτους με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Παρά την πρόοδο που έχει συντελεστεί, σε σχέση με την προ πανδημίας κατάσταση, ιδιαίτερα η καρδιά της ελληνικής επιχειρηματικότητας, που είναι η μικρομεσαία επιχείρηση, έχει ακόμα μεγάλη απόσταση να καλύψει. Πιστεύω ωστόσο ότι τα ψηφιακά εργαλεία που διατίθενται μέσω επιδοτήσεων 90% από το Ταμείο Ανάκαμψης, αποτελούν μια σπουδαία ευκαιρία, που δεν πρέπει να μείνει ανεκμετάλλευτη από τους επαγγελματίες. Επιπλέον, είναι απαραίτητο να δοθούν ακόμα περισσότερα κίνητρα μέσω επιδοτήσεων για την σύνδεση νοικοκυριών και επιχειρήσεων με οπτική ίνα.
Επομένως, ναι, το Ταμείο Ανάκαμψης καλείται να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της χώρας μας, και η μέχρι σήμερα πρόοδος στην συμβασιοποίηση των έργων είναι ενθαρρυντική. Ζητούμενο ωστόσο από την αγορά είναι η περαιτέρω επιτάχυνση της απορρόφησης των πόρων και της υλοποίησης των έργων του Ταμείου, προκειμένου να συνεχιστεί η ριζοσπαστική ψηφιοποίηση των δομών και υπηρεσιών κράτους και επιχειρήσεων – ιδίως των μικρομεσαίων – να ενισχυθεί η πράσινη οικονομία και η ενεργειακή ασφάλεια, να εμπεδωθούν φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις.
Όπως επίσης ανέφερα νωρίτερα τα κονδύλια που αφορούσαν ειδικά τη συνδεσιμότητα ήταν -αναλογικά μιλώντας- σχετικά χαμηλά. Συνεπώς θα ήταν σκόπιμο να εξεταστεί η επέκταση δράσεων -όπως είναι οι καλωδιώσεις κτιρίων ή το κουπόνι σύνδεσης- ή ακόμα και η προσθήκη έργων συνδεσιμότητας, όπως π.χ. θα μπορούσε να είναι το FWA (Fixed Wireless Access) σε μη αστικές (rural) περιοχές – μια τεχνολογία που επιτρέπει την απρόσκοπτη ασύρματη σύνδεση συσκευών σε σταθερά σημεία (σπίτια, επιχειρήσεις).
Ως χώρα είμαστε ακόμα πολύ πίσω στην διείσδυση των ευρυζωνικών συνδέσεων, και σας διαβεβαιώ ότι το συγκεκριμένο δεν είναι απλώς ζήτημα κατάταξης στον δείκτη DESI, είναι το παρόν και το μέλλον της επικοινωνίας, της εργασίας, της ψυχαγωγίας μας.
- Εσείς θα ζητήσετε τη συνδρομή του Ταμείου Ανάκαμψης π.χ. στο επενδυτικό σας πρόγραμμα ή σε άλλες δαπάνες που ετοιμάζετε;
Η Vodafone Ελλάδας υλοποιεί ένα πλήρως κοστολογημένο επενδυτικό πρόγραμμα με ίδια κεφάλαια. Σε κάθε περίπτωση, εξετάζουμε και αξιολογούμε όλα τα διαθέσιμα επενδυτικά εργαλεία, οπότε δεν μπορώ να αποκλείσω ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Σίγουρα, ζητούμενο είναι να υπάρξει μέριμνα ώστε στο χαρτοφυλάκιο του Ταμείου να ενταχθούν έργα που ανταποκρίνονται σε πραγματικές ανάγκες της χώρας και τα οποία μπορούν να υλοποιηθούν από την αγορά. Η εμπειρία δείχνει ότι θα πρέπει να επιδεικνύεται ευελιξία και εάν δεν υπάρχει ενδιαφέρον ή δυνατότητα υλοποίησης κάποιου έργου, τα διαθέσιμα κεφάλαια να κατευθύνονται γόνιμα και παραγωγικά σε άλλες επενδύσεις και να μην ρισκάρουμε την απώλειά τους. Όπως προανέφερα, εκτιμώ πως υπάρχει πολύ μεγάλο περιθώριο για ένταξη έργων συνδεσιμότητας και ανάπτυξης απαραίτητων υποδομών, που αυτή την στιγμή δεν βρίσκονται με την απαιτούμενη ένταση και έκταση στα σχέδια του Ταμείου.
Σε σχέση με τα δάνεια που δίνονται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, όπως είπαμε, σε αυτό το στάδιο οι επενδύσεις μας καλύπτονται από ίδια κεφάλαια ή άλλα χρηματοοικονομικά εργαλεία που αξιοποιήσαμε πριν ακόμα από την σύσταση του Ταμείου Ανάκαμψης. Στο βαθμό που θα απαιτηθεί, εξετάζουμε οποιαδήποτε μορφή χρηματοδότησης.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
