THEPOWERGAME
Το κεντρικό ερώτημα που απασχολεί τους καταναλωτές σήμερα είναι πόση διάρκεια θα έχει η περίοδος ακρίβειας που διανύουμε και αν είναι εφικτό να επιστρέψουν οι τιμές στα επίπεδα του 2021. Για να δοθούν απαντήσεις θα πρέπει να εξεταστούν οι παράγοντες που θα καθορίσουν το τέλος της ενεργειακής και πληθωριστικές κρίσης. Η αναπάντεχη άνοδος του πληθωρισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Αύγουστο, κοντά σε υψηλά 40 ετών και η επιμονή του σε υψηλά 25 ετών στην Ευρωζώνη, δείχνουν ότι το φαινόμενο έχει προ πολλού ξεπεράσει τα όρια της ενεργειακής κρίσης και έχει διαχυθεί σε ολόκληρη την οικονομία.
Οι ενεργειακές τιμές στη Γηραιά Ήπειρο έχουν αυξηθεί σε ποσοστό άνω του 40% μέσα σε ένα χρόνο και 14% από την αρχή του έτους, όμως σημαντική εστία ανησυχίας αποτελούν και τα τρόφιμα, οι τιμές των οποίων καλπάζουν στις ΗΠΑ με τον μεγαλύτερο ρυθμό από το 1979.
Με εκτιμήσεις που βασίζονται στα σημερινά δεδομένα, ο πληθωρισμός θα παραμείνει πολύ πάνω από τον στόχο του 2% που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για ολόκληρο το 2023 για να υποχωρήσει αισθητά το 2024. Πολλά θα εξαρτηθούν και από την κατάσταση της οικονομίας, αφού αν η Ευρώπη περάσει μια βαθιά ύφεση τον ερχόμενο χειμώνα, η κατανάλωση θα περιοριστεί σημαντικά και οι τιμές στη συνέχεια θα πάρουν πιο γρήγορα την κατιούσα. Κρίσιμο ρόλο θα παίξει και η ενεργειακή κρίση διότι οι τιμές του φυσικού αερίου είναι αυτές που κατά κύριο λόγο συντηρούν το πληθωριστικό ράλι.
Στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις που θέλουν τον πληθωρισμό στην Ευρώπη να διαμορφώνεται στο σύνολο του 2022 κοντά στο 7% και κοντά στο 4% το 2023, για να πέσει κάτω από το 2% το 2024, τότε οι τιμές στο σύνολο των αγαθών και υπηρεσιών που συνθέτουν τον δείκτη τιμών καταναλωτή, θα είναι στο τέλος του 2024 περίπου 14% υψηλότερα από το 2021. Ειδικά οι τιμές σε ορισμένα εμπορεύματα θα είναι πολλαπλάσιες των προ κρίσης επιπέδων με αποτέλεσμα η παραγωγή να παραμείνει ακριβή και οι λογαριασμοί για τα νοικοκυριά φουσκωμένοι, ιδιαίτερα όταν ολοκληρωθούν τα κρατικά μέτρα στήριξης.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, οι πολίτες θα συνεχίσουν να νιώθουν την ακρίβεια, υπό την έννοια πως οι τιμές θα είναι πολύ υψηλότερες απ’ ότι αντέχουν οικονομικά για να διατηρήσουν το επιθυμητό επίπεδο ζωής, για αρκετά ακόμη χρόνια, ενδεχομένως έως το τέλος της δεκαετίας.
Σήμερα, ενώ οι απόψεις διίστανται για το κατά πόσο ο πληθωρισμός έχει κορυφωθεί στην Αμερική μετά τα στοιχεία-έκπληξη του Αυγούστου, στην Ευρώπη η κατάσταση είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη καθώς η πραγματική αποκλιμάκωση του φαινομένου θα εξαρτηθεί από την εξομάλυνση των συνθηκών στην αγορά ενέργειας και ειδικότερα του φυσικού αερίου. Για να υπάρξει, ωστόσο, αποκλιμάκωση, θα πρέπει είτε να τελειώσει ο πόλεμος και να αποκατασταθούν οι σχέσεις Ρωσίας-Δύσης, είτε να επιτύχει η Ευρώπη την ταχύτερη απεξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια.
Η αλήθεια είναι ότι γυάλινη σφαίρα δεν διαθέτει κανείς, άρα κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα τί ξημερώνει για την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια οικονομία. Οι παράγοντες που διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο είναι πολλοί και διαφορετικής φύσης, από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ταχύτητα αύξησης των επιτοκίων, μέχρι τη σχέση δολαρίου/ευρώ και το εύρος των κρατικών μέτρων στήριξης που θα εφαρμοστούν.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν θα ξυπνήσουμε ένα πρωινό και οι τιμές στα σούπερ μάρκετ θα έχουν επανέλθει στα επίπεδα του 2021, ούτε οι μισθοί θα αυξηθούν αρκετά, έτσι ώστε να καλυφθεί το κενό στο διαθέσιμο εισόδημα. Επομένως, αν δεν υπάρξει σαφής βελτίωση των συνθηκών σε όλα τα επίπεδα, οι καταναλωτές θα πρέπει να σηκώσουν ένα επιπρόσθετο οικονομικό βάρος τα επόμενα χρόνια και αυτή η περίοδος θα μείνει στην ιστορία ως «η μεγάλη κρίση της ακρίβειας».
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
