THEPOWERGAME
Με τα πανευρωπαϊκά μέτρα για την αντιμετώπισης της ενεργειακής ακρίβειας, που ανακοινώνονται σήμερα από τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Φρ. Τίμμερμανς και την Επίτροπο Ενέργειας Κ. Σίμπσον, να βρίσκονται ακόμα στην κλίνη του Προκρούστη, τα κράτη – μέλη συνεχίζουν τις αυτόνομες πρωτοβουλίες ανακούφισης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Τα νέα μέτρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα ανακοινωθούν μεν σήμερα, αλλά πρέπει να περιμένουμε μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου και τη νέα έκτακτη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας για να δούμε ποια και πώς θα εφαρμοστούν!
Όσο συζητούν στις Βρυξέλλες, τα κράτη – μέλη προχωρούν σε δικές τους πρωτοβουλίες μείωσης του ενεργειακού κόστους. Τη Δευτέρα η κυβέρνηση της Τσεχίας συμφώνησε στην επιβολή πλαφόν στη λιανική τιμή πώλησης του ηλεκτρικού ρεύματος (0,24 ευρώ ανά κιλοβατώρα) και του φυσικού αερίου (0,12 ευρώ ανά κιλοβατώρα) από τους λογαριασμούς του Νοεμβρίου. Στην Ολλανδία, η κυβέρνηση θα ανακοινώσει στις 20 Σεπτεμβρίου πρόγραμμα στήριξης των φτωχότερων νοικοκυριών το οποίο θα περιλαμβάνει και μέτρα στήριξης των προμηθευτών. Το δημόσιο θα αναλάβει να πληρώσει και τους λογαριασμούς όσων αδυνατούν να τους εξοφλήσουν ώστε να αποφευχθούν χρεοκοπίες εταιρειών.
Εν μέσω των παζαριών για την τελική μορφή των μέτρων, ο καλός καιρός ευνοεί τους στόχους εξοικονόμησης που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στη διάρκεια του Σεπτεμβρίου η ζήτηση φυσικού αερίου στην ΕΕ ήταν μειωμένη κατά 16% σε σύγκριση με το μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, ποσοστό που μεταφράζεται σε εξοικονόμηση 138 εκατ. κυβικών μέτρων την ημέρα. Όμως, για να επιτευχθεί ο στόχος της Κομισιόν για αναγκαστική εξοικονόμηση 15% πρέπει στη διάρκεια των πιο κρύων ημερών του χειμώνα, να εξοικονομούμε πανευρωπαϊκά 300 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ημερησίως. Να διπλασιάσουμε, δηλαδή, την εξοικονόμηση από τα σημερινά επίπεδα.
Στην αγορά επισημαίνουν, πάντως, πως οι κινήσεις της Κομισιόν έρχονται να καλύψουν πρωτοβουλίες, όπως η έκτακτη φορολόγηση (με συντελεστή 33%) των υπερκερδών των πετρελαϊκών εταιρειών, των διυλιστηρίων και των προμηθευτών φυσικού αερίου, που θα δυσκολεύονταν να περάσουν αυτόνομα τα κράτη – μέλη. Στην ουσία, λειτουργούν ως πανευρωπαϊκή ασπίδα στα ισχυρά συμφέροντα που αντιδρούν σε τέτοιες παρεμβάσεις. Στους μετόχους των πετρελαϊκών ομίλων ή των εταιρειών φυσικού αερίου περιλαμβάνονται πανίσχυροι διεθνείς επενδυτικοί οίκοι που περίμεναν έκτακτα μερίσματα από τα υψηλά κέρδη που παρουσίασαν στο φετινό εξάμηνο λόγω της συγκυρίας.
Οι μέτοχοι των διυλιστηρίων δεν θα είναι οι μοναδικοί δυσαρεστημένοι από τα νέα μέτρα. Στο πακέτο που θα ανακοινώσει σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιθανώς θα περιλαμβάνεται και το οριζόντιο πλαφόν στη χονδρική τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στα 180 – 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα ανεξάρτητα από την τεχνολογία παραγωγής (υδροηλεκτρικά, φυσικό αέριο, κ.λπ.), θέμα για το οποίο αντιδρούν και κάποιες χώρες και κάποιοι κλάδοι όπως ο τομέας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ).
Στο πακέτο, για το οποίο υπήρξαν σοβαρές διαφωνίες στο πρόσφατο έκτακτο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας (την Παρασκευή), θα περιλαμβάνεται, πάντα σύμφωνα με τις διαρροές των τελευταίων ημερών, και στόχος μείωσης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 10% στα κράτη – μέλη, με την υποχρέωση να μειώσουν κατά τουλάχιστον 5% τη ζήτηση στις ώρες αιχμής. Στο τραπέζι είναι και η φορολόγηση των υπερκερδών των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, με ένα μοντέλο αντίστοιχο με αυτό που εφαρμόζει η ελληνική κυβέρνηση από αρχές Ιουλίου. Κατά κάποιο τρόπο βάζει ένα «όριο εσόδων» στους ενεργειακούς ομίλους σύμφωνα με μια έκδοση του κειμένου που θα παρουσιαστεί σήμερα.
Την προηγούμενη εβδομάδα δεν πέρασε η πρόταση για επιβολή πλαφόν στο ρωσικό φυσικό αέριο με την Ελλάδα και άλλες χώρες να ζητούν πλαφόν στη χονδρική τιμή του καυσίμου ανεξαρτήτων προέλευσης. Εκτός από τη Μόσχα, σοβαρές αντιδράσεις υπάρχουν και από τη Νορβηγία η οποία είναι πλέον ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.