THEPOWERGAME
Πόλεμος στην Ουκρανία, πληθωρισμός, φόβοι ύφεσης και τώρα η Ταϊβάν και ο κίνδυνος να υπάρξουν τεράστιες ελλείψεις σε μικροτσίπ παγκοσμίως. Ένα-ένα προσπαθεί να ξεπεράσει τα εμπόδια η παγκόσμια οικονομία αλλά μόλις δείχνει να κλείνει μία εστία αβεβαιότητας, ανοίγουν δύο. Όλα αυτά, χωρίς να μπορεί να ειπωθεί με ασφάλεια ότι η πανδημία τελείωσε και πως δεν θα δούμε ξανά αυστηρά lockdown στην Κίνα τα οποία θα προκαλέσουν νέα μεγάλα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Οι επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία συνεχίζουν να προκαλούν αναταράξεις αλλά κυρίως στην Ευρώπη, όπου οι χώρες της Ε.Ε. δεν γνωρίζουν ακόμη αν η Μόσχα θα κλείσει εντελώς τον Nord Stream 1 και αν θα χρειαστεί να επιβάλλουν δελτίο στη χρήση φυσικού αερίου κατά τους χειμερινούς μήνες. Είναι σαφές πως αν τελικά κλείσουν οι στρόφιγγες του αγωγού η Ευρώπη θα βυθιστεί σε βαθιά ύφεση και οι επιπτώσεις για επιχειρήσεις και νοικοκυριά θα είναι δραματικές. Από την άλλη, εξελίξεις όπως οι πρώτες αναχωρήσεις φορτίων με σιτηρά από την Ουκρανία επιτρέπουν κάποια αισιοδοξία, τουλάχιστον ότι δεν θα ξεσπάσει και παγκόσμια επισιτιστική κρίση.
Στο μέτωπο του πληθωρισμού, η αισιοδοξία είναι ακόμη μεγαλύτερη τις τελευταίες ημέρες καθώς η ανακοίνωση του υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ για τα στοιχεία του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή Ιουλίου έκρυβε μία ευχάριστη έκπληξη. Ο Γενικός Δείκτης υποχώρησε στο 8,5% σε ετήσια βάση από 9,1% τον Ιούνιο. Οι τιμές συνεχίζουν να αυξάνονται και η ακρίβεια παραμένει, όμως η πρώτη επιβράδυνση του πληθωρισμού μετά από πολλούς μήνες αφήνει κάποια περιθώρια αισιοδοξίας καθώς τον περασμένο μήνα καταγράφηκε πτώση στις τιμές των καυσίμων, των αεροπορικών εισιτηρίων, του ρουχισμού και του κόστους εκπαίδευσης. Αν η υποχώρηση του Ιουλίου σημαίνει ότι τα χειρότερα είναι πίσω μας, τότε είναι πολύ πιθανό η Fed να ανακόψει τον επιθετικό ρυθμό αύξησης των επιτοκίων, μειώνοντας τις πιθανότητες μιας βαθιάς ύφεσης.
Η συνεχιζόμενη πτώση στις τιμές των καυσίμων αναμένεται να δώσει ακόμη χαμηλότερο πληθωρισμό τον Αύγουστο. Όμως οι ειδικοί παρατηρούν πως ο δομικός πληθωρισμός, ο οποίος δεν συνυπολογίζει τη μεταβολή των τιμών σε ενέργεια και τρόφιμα, εμφανίζει πιο μόνιμες αλλαγές και θα υποχωρήσει δυσκολότερα.
Η ύφεση, ως εστία αβεβαιότητας, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις κινήσεις των κεντρικών τραπεζών, οι οποίες με τη σειρά τους εξαρτώνται από τον πληθωρισμό. Στις ΗΠΑ, η Fed θα κρίνει τη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας όμως στην Ευρώπη η ΕΚΤ δεν μπορεί να κάνει πολλά πράγματα αν η Ρωσία διακόψει την τροφοδοσία φυσικού αερίου. Για την παγκόσμια οικονομία, η ύφεση είναι το λιγότερο πιθανό σενάριο, εκτός και αν επιβληθούν αυστηρά lockdown προς το τέλος του έτους, όπως έγινε το δίμηνο Μαρτίου-Απριλίου στη Σαγκάη.
Στο βασικό σενάριο των αναλυτών, το παγκόσμιο ΑΕΠ θα αναπτυχθεί φέτος με ρυθμό 3,1%, θα επιβραδύνει στο 2,7% το 2023 και θα επιταχύνει ξανά στο 3,3% το 2024. Πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε ύφεση όταν αναπτύσσεται με ρυθμό χαμηλότερο του 3%. Η Ευρωζώνη αναμένεται να παλέψει με την ύφεση το 2023 όταν προβλέπεται οριακή ανάπτυξη 0,1% στο σύνολο του έτους, ενώ η αμερικανική οικονομία εκτιμάται ότι θα αναπτυχθεί με ρυθμό 0,8% το 2023 αποφεύγοντας την ύφεση.
Τέλος, υπάρχει η μεγάλη ανησυχία για τις εξελίξεις στην Ταϊβάν. Εύλογα γιατί η ασιατική νησιωτική χώρα παράγει πάνω από το 90% των μικροτσίπ που χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρονικές συσκευές υψηλής τεχνολογίας και στα αυτοκίνητα. Ένα νέο πλήγμα στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες θα ήταν καίριο για το μέλλον της παγκοσμιοποίησης και θα μπορούσε να προκαλέσει νέες μεγάλες γεωπολιτικές αναταράξεις.