THEPOWERGAME
Αν έλεγε κανείς πριν από κάνα χρόνο ότι η ΕΚΤ θα «τραβούσε» το Q.E., θα αύξανε επιθετικά τα επιτόκια, θα γινόταν ο κακός χαµός µε τον πληθωρισµό, θα επέστρεφε στην Ευρώπη το φάντασµα της ύφεσης, αλλά η Ελλάδα θα παρακολουθούσε τις εξελίξεις µε παροιµιώδη ηρεµία, θα αντιµετωπιζόταν ως ηµίτρελος.
Κι όµως, αυτή είναι σήµερα η µεγάλη εικόνα, σε µια συγκυρία, µάλιστα, που τα νέφη πάνω από την Ευρώπη δείχνουν πιο µαύρα και πιο πυκνά. Πριν µπει το καλοκαίρι και ενώ η ανησυχία για τις εξελίξεις στο Ουκρανικό και την ενεργειακή κρίση χτυπούσε κόκκινο, οι αγορές επιτέθηκαν µε σφοδρότητα στα κρατικά οµόλογα κυρίως της περιφέρειας, υπερκαλύπτοντας το ρίσκο της αναµενόµενης αύξησης επιτοκίων από την ΕΚΤ και της ζηµίας που θα µπορούσε να προκαλέσει στις οικονοµίες της Ευρώπης. Η Ελλάδα, που είχε προλάβει να «τραβήξει» 4,5 δισ. ευρώ από τις αγορές µε αναλογικά ευνοϊκούς όρους, φρέναρε το δανειακό της πρόγραµµα, αλλά δεν το ανέστειλε. Με χειρουργικές κινήσεις και αξιοποιώντας στο έπακρο όσα έχτισε την προηγούµενη τριετία, άντλησε άλλα 2,4 δισ. ευρώ εν µέσω… τρικυµίας, καλύπτοντας έτσι το 70% του φετινού, αναθεωρηµένου δανειακού της προγράµµατος, έχοντας την… πολυτέλεια να ατενίζει τους υπόλοιπους -κυρίως την Ιταλία- από θέση ισχύος.
«Αυτό που βιώνουµε τις τελευταίες ηµέρες είναι µια διόρθωση πριν από τις θερινές διακοπές. Από τον Σεπτέµβριο και τουλάχιστον έως τον Νοέµβριο θα ξεσπάσει καταιγίδα στις αγορές οµολόγων», σηµειώνει πηγή µε άµεση γνώση των όσων συζητιούνται πίσω από τις κλειστές πόρτες. Επί της ουσίας, κυρίως οι χώρες του Νότου, που έχουν καλύψει µόλις το 40%-50% των φετινών δανειακών προγραµµάτων τους, καθώς στράφηκαν σε πολύ µικρές εκδόσεις µόλις ξέσπασε η αναταραχή στις αγορές, θα υποχρεωθούν να βγουν µε εκδόσεις-µαµούθ µόλις έρθει το φθινόπωρο, ενώ, αν συνυπολογίσει κανείς ότι σε αυτό το µικρό χρονικό παράθυρο Σεπτεµβρίου-∆εκεµβρίου θα βγουν στις αγορές και η ΕΤΕΠ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ESM, αντιλαµβάνεται τι πρόκειται να γίνει. Ενδεικτικά, η Ιταλία, που έχει µπει σε νέα φάση πολιτικής αναταραχής και έχει συγκεντρώσει δικαίως τα φώτα των αγορών, θα πρέπει να τραβήξει περί τα 200 δισ. ευρώ µέσα σε αυτό το τρίµηνο – τετράµηνο.
Αδύναμος κρίκος
∆εν είναι µυστικό ότι η Ιταλία χαρακτηρίζεται αυτή τη στιγµή ως ο αδύναµος κρίκος. Το χρέος της αγγίζει τα 2,8 τρισ. ευρώ, ξεπερνώντας το 150% του ΑΕΠ της, µε ένα προφίλ εξυπηρέτησης διόλου ελκυστικό -µόλις 7 έτη µέση διάρκεια ωρίµανσης- και ένα έλλειµµα πάνω από 7%, ενώ συν τοις άλλοις η πολιτική αβεβαιότητα θέτει εν αµφιβόλω τις αναγκαίες µεταρρυθµίσεις που ζητούν οι Βρυξέλλες. Το ρίσκο αυτό αποτυπώνεται ανάγλυφα στις αποδόσεις των οµολόγων της και είναι χαρακτηριστικό ότι το 10ετές της κινείται σταθερά πάνω από το 3%, όταν το ελληνικό ακολουθεί αντίστροφη πορεία, υποχωρώντας κάτω από το 2,9%, παρά την έλλειψη επενδυτικής βαθµίδας! Οι πληροφορίες αναφέρουν, ωστόσο, ότι στην Αθήνα ουδόλως εφησυχάζουν ή, πολύ περισσότερο, χαίρονται για την αλλαγή… στόχου από τα «γεράκια» των αγορών.
Το µεγάλο «όπλο» της Ελλάδας αυτή τη στιγµή είναι το τεράστιο ταµειακό απόθεµα των 39,5 δισ. ευρώ, το οποίο διατηρείται σε αυτά τα επίπεδα παρά τα µέτρα στήριξης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, λόγω της ορθολογικής δηµοσιονοµικής διαχείρισης αλλά και των επιδόσεων της οικονοµίας, που ανατροφοδοτούν τα κρατικά ταµεία. Με αυτά τα δεδοµένα, η Ελλάδα δεν υποχρεούται να χτυπήσει την πόρτα των αγορών µε το µαχαίρι στον λαιµό, όπως η Ιταλία, πόσω µάλλον όταν οι φετινές δανειακές ανάγκες της αναθεωρήθηκαν στα 10 δισ. από τα 12 δισ. ευρώ, καθώς αφενός δεν κρίνεται σκόπιµη στην παρούσα φάση η µείωση των εντόκων γραµµατίων κατά 1 δισ. ευρώ, αφετέρου αναµένεται 1 δισ. ευρώ από το πρόγραµµα SURE. Οι πληροφορίες αναφέρουν, µάλιστα, ότι λόγω των ειδικών συνθηκών που έχουν δηµιουργηθεί στις αγορές πιθανότατα θα µείνει στο συρτάρι για φέτος ο προγραµµατισµός έκδοσης «πράσινου» οµολόγου, έτσι ώστε να µην «καεί» µια έκδοση που έχει άλλη στόχευση.
Με ανάλογη ηρεµία ατενίζει η Ελλάδα και το 2023, µε τις δανειακές ανάγκες της να παραµένουν στα απολύτως διαχειρίσιµα επίπεδα των 10 δισ. ευρώ. Μετά την απόφαση, µάλιστα, της ΕΚΤ να εφαρµόσει το σχέδιο επανεπένδυσης σε κρατικά οµόλογα µε «ευελιξία», εκτιµάται ότι η Φρανκφούρτη µπορεί να αγοράσει έως το 2024 ελληνικά «χαρτιά» 15-20 δισ. ευρώ, αντί 6,5 δισ. ευρώ, εφόσον κριθεί αναγκαίο. Γιατί η Ελλάδα δεν φοβάται τις αγορές To «όπλο» της απέναντι στη «φθινοπωρινή καταιγίδα» στα οµόλογα – Ενα βήµα προτού οι οίκοι δώσουν την επενδυτική βαθµίδα στη χώρα – Στο µάτι των «γερακιών» έχει µπει η Ιταλία µετά τις τελευταίες εξελίξεις Τεράστιο το ταµειακό απόθεµα των 39,5 δισ. ευρώ που έχει η χώρα, παρά τα µέτρα στήριξης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.