THEPOWERGAME
Σοβαρές επιπτώσεις και στο ελληνικό οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων (startups) έχει το σπάσιμο της διεθνούς «φούσκας» στην αγορά τεχνολογίας, μετά το ξέφρενο 2021, που οδήγησε σε κατάρρευση των αποτιμήσεων ηχηρών ονομάτων και σε τεράστιες ζημιές των επενδυτικών εταιρειών (private equity / venture capital).
Το σύνθημα της αγοράς είναι «ξέχνα πως υπήρξε το 2021!» ή «το 2021 δεν υπήρξε ποτέ!» λέει στο powergame.gr ένας από τους διαχειριστές ελληνικής εταιρείας επενδύσεων σε καινοτόμες επιχειρήσεις. Όπως εξηγεί, λόγω της κατάρρευσης των αποτιμήσεων στην τεχνολογία καθυστερεί η ολοκλήρωση συμφωνιών που έχουν ήδη ανακοινωθεί (αφού οι επενδυτές ζητούν νέες, χαμηλότερες αποτιμήσεις), έχουν περιοριστεί σημαντικά τα κεφάλαια για χρηματοδότηση του πρώτου σταδίου ανάπτυξης νεοφυών εταιρειών (το λεγόμενο seed capital), ενώ και η προσφορά νέων θέσεων εργασίας από ελληνικά startups είναι μειωμένη τουλάχιστον κατά 30% σε σχέση με την περυσινή χρονιά.
«Σχεδόν όλες οι μεγάλες εταιρείες venture capital διεθνώς εμφανίζουν ζημιές» επισημαίνουν στελέχη του κλάδου και προσθέτουν πως το 2023 θα είναι η χρονιά του μεγάλου ξεκαθαρίσματος. Αναμένονται ανακεφαλαιοποιήσεις ισχυρών «παικτών» με τους επενδυτές να τηρούν στάση αναμονής αφού περιμένουν ακόμα μεγαλύτερη πτώση στις αποτιμήσεις. «Εκτός αν τους επόμενους μήνες υπάρξει ένα ράλι προς περιουσιακά στοιχεία υψηλού ρίσκου».
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα των Financial Times, πέρυσι επενδύθηκαν από τις εταιρείες private equity / venture capital περίπου 1,4 τρισ. δολάρια σε πολλά υποσχόμενες καινοτόμες επιχειρήσεις μέσω ιδιωτικών τοποθετήσεων και δημοσίων εγγραφών σε χρηματιστήρια (IPOs). Πρόκειται για περίπου 1 τρισ. δολάρια περισσότερα από το μέσο όρο ετησίων επενδύσεων της προηγούμενης δεκαετίας που κινούνταν κοντά στα 425 δισ. δολάρια. Το ράλι επενδύσεων οδήγησε σε ένα ανοδικό σπιράλ αποτιμήσεων με αποτέλεσμα, μετά το σπάσιμο της «φούσκας», τα μεγαλύτερα διεθνή funds να παρουσιάζουν τεράστιες ζημιές. Το τεράστιο Vision Fund της SoftBank ανακοίνωσε ζημιές 27 δισ. δολαρίων τον Μάιο ενώ η Tiger Global εμφάνισε προ τριμήνου ζημιές κοντά στα 17 δισ. δολάρια.
Εταιρείες όπως η Bird, ο πρώτος «μονόκερος» (με αποτίμηση άνω του ενός δισ. δολαρίων) στον τομέα της μικροκινητικότητας (τα ηλεκτρικά πατίνια, ηλεκτρικά ποδήλατα, κ.ο.κ.), αποτιμήθηκε στα 3 δισ. στις αρχές του 2020. Με την εισαγωγή στο αμερικανικό χρηματιστήριο στα τέλη της περασμένης χρονιάς άντλησε περίπου 900 εκατ. Σήμερα αποτιμάται μόλις 140 εκατ. δολάρια… Η Bolt Mobility, που είχε ιδρύσει ο πρώην πρωταθλητής του στίβου Χ. Μπολτ στις ΗΠΑ, εξαφανίστηκε ξαφνικά από την αγορά σύμφωνα με δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών. Εικόνα κατάρρευσης καταγράφεται και σε άλλες επιχειρήσεις τεχνολογίας από πολλούς κλάδους μετά την τεράστια πτώση τιμών στα χρηματιστήρια.
Στην Ελλάδα η εικόνα δεν είναι και τόσο μαύρη λένε ορισμένοι παράγοντες του οικοσυστήματος των startups. Υπενθυμίζουν πως η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (EATE – πρώην ΤΑΝΕΟ) ανακοίνωσε πρόσφατα πως μέσω του προγράμματος «Q-Equity» θα χρηματοδοτήσει με περίπου 400 εκατ. ευρώ, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, νέα funds από εταιρείες private equity / venture capital που θα επενδύσουν σε ελληνικές καινοτόμες επιχειρήσεις. Το ζήτημα, βέβαια, είναι πως οι εταιρείες για να λάβουν χρηματοδότηση από την ΕΑΤΕ πρέπει να βρουν και αντίστοιχου ύψους κεφάλαια από ιδιώτες επενδυτές.
Σήμερα, όπως υπολογίζουν στελέχη της αγοράς venture capital οι εταιρείες του κλάδου έχουν διαθέσιμα προς επένδυση περί τα 90 – 100 εκατ. ευρώ μέχρι να ενεργοποιηθούν τα πρώτα νέα funds με τη στήριξη της ΕΑΤΕ. Πρόκειται κυρίως για κεφάλαια (περί τα 60 εκατ. ευρώ) της Marathon Ventures των Γ. Τζιραλή και Π. Παπαδόπουλου και του πρόσφατου Genesis Venture Fund (άνω των 20 εκατ. ευρώ) των Στ. Αναστασιάδη και Δημ. Μαρούλη. Κεφάλαια προς επένδυση άνω των 50 εκατ. ευρώ διαθέτει και η VentureFriends του Απόστολου Αποστολάκη αλλά τοποθετείται κυρίως σε ξένες καινοτόμες επιχειρήσεις. Νέα funds ετοιμάζουν εταιρείες όπως η Big Pi Ventures των Αρίστου Δοξιάδη, Αλεξ. Ελεθεριάδη και Μάρκου Βερέμη και η ομάδα της Unifund. Παράλληλα εμφανίζονται και νέοι «παίκτες» με στόχο και τα κεφάλαια της ΕΑΤΕ όπως η L-Stone Capital των Τζ. Μανωλόπουλου (ιδρυτή της Dromeus Capital), Μιχ. Στάγκου και Θ. Αθανασίου.
Εκτός από την κινητικότητα στην ίδρυση νέων funds συνεχίζεται και η είσοδος καινοτόμων εταιρειών τεχνολογίας στη χώρα μας με τελευταίο παράδειγμα της Mysten Labs η οποία φέρεται να ανοίγει γραφείο στην Ελλάδα. Δύο από τις έξι ιδρυτές της Mysten Labs, οι κ.κ. Κώστας Χαλκιάς και Γιώργος Δανέζης, είναι Έλληνες. Η εταιρεία ιδρύθηκε από πρώην στελέχη του τομέα crypto της Meta (Facebook) και αυτές τις ημέρες αντλεί 200 εκατ. με αποτίμηση κοντά στα δύο δισ. δολάρια από ομάδα επενδυτών υπό τις FTX και Andreesen Horowitz. Πρόκειται για άλλη μια εταιρεία από το χώρο του λογισμικού που αναζητεί ταλέντο και προσωπικό στη χώρα μας.