THEPOWERGAME
Αν είστε από τους ανθρώπους που δεν επιθυμούν να επενδύουν σε επιχειρήσεις που ρυπαίνουν τον πλανήτη, κακομεταχειρίζονται τους εργαζόμενους και γεμίζουν τα διοικητικά τους συμβούλια με φίλους, θα γνωρίζετε αναμφίβολα μια από τις πιο καυτές τάσεις στον τομέα της χρηματοδότησης: τις επενδύσεις βάσει περιβαλλοντικών, κοινωνικών και διοικητικών κριτηρίων (Environmental, Social and Governance Investing, ESG).
Πρόκειται για μια προσπάθεια να λειτουργήσει καλύτερα ο καπιταλισμός και να αντιμετωπιστεί η σοβαρή απειλή της κλιματικής αλλαγής. Τα τελευταία χρόνια έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις. Οι τιτάνες της διαχείρισης επενδύσεων ισχυρίζονται ότι περισσότερο από το ένα τρίτο των περιουσιακών τους στοιχείων, ήτοι συνολικά 35 τρισ. δολάρια, παρακολουθούνται μέσα από το ένα ή το άλλο κριτήριο ESG, το οποίο βρίσκεται στα χείλη των αφεντικών και των αξιωματούχων παντού.
Μπορεί να ελπίζετε ότι από τα τρία αυτά γράμματα θα προκύψουν μεγάλα πράγματα, αλλά μάλλον κάνατε λάθος. Δυστυχώς, το ακρωνύμιο έχει μετατραπεί σε συντομογραφία «καραμέλα» και αιτία διαμάχης. Δεξιοί Αμερικανοί πολιτικοί κατηγορούν ένα «κλιματικό καρτέλ» για την εκτίναξη των τιμών της βενζίνης.
Μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος κατηγορούν τη βιομηχανία για «ψευδεπίγραφη οικολογική ταυτότητα» με στόχο την εξαπάτηση των πελατών της. Εταιρείες από την Goldman Sachs έως την Deutsche Bank αντιμετωπίζουν ρυθμιστικές έρευνες.
Όπως συμπεραίνει η ειδική μας έκθεση αυτής της εβδομάδας, αν και η πολιτική ESG έχει συχνά καλές προθέσεις, είναι βαθιά ελαττωματική. Κινδυνεύει να θέσει αντικρουόμενους στόχους για τις επιχειρήσεις, να εξαπατήσει τους μικροκαταθέτες και να αποπροσανατολίσει από το ζωτικό έργο της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Πρόκειται για ένα ανίερο χάος που πρέπει πάραυτα να εξορθολογιστεί.
Ο όρος ESG χρονολογείται ήδη από το 2004. Η ιδέα είναι ότι οι επενδυτές θα πρέπει να αξιολογούν τις επιχειρήσεις όχι μόνο με βάση τις εμπορικές τους επιδόσεις, αλλά και το περιβαλλοντικό και κοινωνικό ιστορικό τους και τη διακυβέρνησή τους, συνήθως με τη χρήση αριθμητικών αποτελεσμάτων.
Οι δυνάμεις που έχουν ωθήσει στην επικρατούσα τάση είναι αρκετές. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να επενδύουν με τρόπο που να ευθυγραμμίζεται με τις ανησυχίες τους για την υπερθέρμανση του πλανήτη και την αδικία.
Περισσότερες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης μιας αδελφής εταιρείας του Economist, προσφέρουν ανάλυση ESG. Με τις κυβερνήσεις να είναι συχνά μπλοκαρισμένες, πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να επιλύουν τα προβλήματα της κοινωνίας και να εξυπηρετούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των προμηθευτών και των εργαζομένων, όχι μόνο τους μετόχους.
Και έπειτα υπάρχει και το προσωπικό συμφέρον μιας βιομηχανίας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων που δεν είναι γνωστό ότι κοιτάζει το χαρισμένο άλογο στα δόντια: η πώληση προϊόντων βιωσιμότητας της επιτρέπει να χρεώνει περισσότερα, απαλύνοντας την μακρά πληγή της μείωσης των αμοιβών.
Δυστυχώς, η ESG πάσχει από τρία θεμελιώδη προβλήματα. Πρώτον, επειδή συγκεντρώνει ένα ιλιγγιώδες φάσμα στόχων, δεν παρέχει συνεκτικό οδηγό για τους επενδυτές και τις επιχειρήσεις ώστε να κάνουν τους συμβιβασμούς που είναι αναπόφευκτοι σε κάθε κοινωνία.
Ο Elon Musk της Tesla είναι εφιάλτης για την εταιρική διακυβέρνηση, αλλά με τη διάδοση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Το κλείσιμο μιας εταιρείας εξόρυξης άνθρακα είναι θετικό για το κλίμα αλλά αρνητικό για τους προμηθευτές και τους εργαζομένους της.
Είναι δυνατόν να κατασκευαστεί τεράστιος αριθμός αιολικών πάρκων γρήγορα χωρίς να καταστραφεί η τοπική οικολογία; Υπονοώντας ότι αυτές οι συγκρούσεις δεν υπάρχουν ή ότι μπορούν εύκολα να επιλυθούν, η ESG καλλιεργεί αυταπάτες.
Το δεύτερο πρόβλημα του κλάδου είναι ότι δεν είναι ξεκάθαρος όσον αφορά τα κίνητρα. Ισχυρίζεται ότι η καλή συμπεριφορά είναι πιο επικερδής για τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές.
Στην πραγματικότητα, αν αντέχεις το στίγμα, είναι συχνά πολύ επικερδές για μια επιχείρηση να εξωτερικεύει το κόστος, όπως η ρύπανση, στην κοινωνία αντί να το επωμίζεται άμεσα. Κατά συνέπεια, η σχέση μεταξύ αρετής και οικονομικής υπεραπόδοσης είναι ύποπτη.
Τέλος, η ESG έχει ένα πρόβλημα μέτρησης: τα διάφορα συστήματα βαθμολόγησης παρουσιάζουν μεγάλες ασυνέπειες και είναι εύκολο να παραπλανηθούν. Οι αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας έχουν συσχέτιση 99% μεταξύ των οίκων αξιολόγησης.
Αντίθετα, οι αξιολογήσεις ESG συμφωνούν σε λίγο περισσότερο από το μισό. Οι επιχειρήσεις μπορούν να βελτιώσουν τη βαθμολογία ESG πουλώντας περιουσιακά στοιχεία σε άλλον ιδιοκτήτη, ο οποίος συνεχίζει να τα διαχειρίζεται όπως ακριβώς πριν.
Καθώς οι επενδυτές είναι πιο ενημερωμένοι σχετικά με τέτοιες απάτες, γίνονται όλο και πιο επιφυλακτικοί. Αυτό, σε συνδυασμό με την αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές, επιβραδύνει την εισροή χρημάτων σε βιώσιμα κεφάλαια.
Είναι βέβαιο, λοιπόν ότι ήρθε η ώρα για επανεξέταση. Το πρώτο βήμα είναι να διαχωρίσουμε αυτά τα τρία γράμματα: το E, το S και το G. Όσο περισσότεροι είναι οι στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν, τόσο λιγότερες είναι οι πιθανότητες να πετύχουμε κάποιον από αυτούς.
Όσον αφορά το S, σε μια δυναμική, αποκεντρωμένη οικονομία, οι μεμονωμένες επιχειρήσεις θα λαμβάνουν διαφορετικές αποφάσεις σχετικά με την κοινωνική τους συμπεριφορά στην επιδίωξη μακροπρόθεσμων κερδών στο πλαίσιο του νόμου. Οι επιχειρήσεις τεχνολογίας μπορεί να απευθύνονται στις αξίες των νέων εργαζομένων για να τους διατηρήσουν, οι επιχειρήσεις σε κλάδους με φθίνουσα πορεία μπορεί να αναγκαστούν να απολύσουν κόσμο. Δεν υπάρχει ένα ενιαίο πρότυπο.
Η τέχνη της διοίκησης, ή G, είναι πολύ «ευαίσθητη» για να αποτυπωθεί με την επιλογή τετραγώνων. Οι εισηγμένες επιχειρήσεις της Βρετανίας έχουν έναν περίπλοκο κώδικα διακυβέρνησης – και θλιβερές επιδόσεις.
Είναι προτιμότερο να επικεντρωθούμε απλώς στο Ε. Ωστόσο, ακόμη και αυτό δεν είναι αρκετά ακριβές. Το περιβάλλον είναι ένας περιεκτικός όρος, που περιλαμβάνει τη βιοποικιλότητα, τη λειψυδρία κ.ο.κ. Μακράν ο σημαντικότερος κίνδυνος προέρχεται από τις εκπομπές ρύπων, ιδίως αυτών που παράγονται από τις βιομηχανίες που εκλύουν διοξείδιο του άνθρακα.
Με απλά λόγια, το Ε δεν πρέπει να αποτυπώνει γενικά και αόριστα τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, αλλά μόνο τις εκπομπές. Οι επενδυτές και οι ρυθμιστικές αρχές πιέζουν ήδη να καταστήσουν τη δημοσιοποίηση των εκπομπών από τις επιχειρήσεις πιο ομοιόμορφη και καθολική.
Όσο πιο τυποποιημένες είναι, τόσο πιο εύκολο θα καταστεί να αξιολογηθεί ποιες εταιρείες είναι οι ένοχες για τον άνθρακα – και ποιες κάνουν τα περισσότερα για να μειώσουν τις εκπομπές.
Οι διαχειριστές κεφαλαίων και οι τράπεζες θα πρέπει να είναι σε θέση να παρακολουθούν καλύτερα το αποτύπωμα άνθρακα των χαρτοφυλακίων τους και κατά πόσο αυτό συρρικνώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Όλα για τη βιωσιμότητα
Μόνο η καλύτερη πληροφόρηση θα βοηθήσει στον αγώνα κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αποκαλύπτοντας με μεγαλύτερη ακρίβεια ποιες επιχειρήσεις ρυπαίνουν, το κοινό θα μπορέσει να κατανοήσει τι πραγματικά κάνει τη διαφορά στο κλίμα.
Ένας αυξανόμενος αριθμός αλτρουιστών καταναλωτών και επενδυτών μπορεί να επιλέξει να ευνοήσει τις καθαρές επιχειρήσεις, ακόμη και αν αυτό τους κοστίζει οικονομικά. Και ακόμη και αν μπορούν να ξεφύγουν από τη ρύπανση σήμερα, πολλές επιχειρήσεις και επενδυτές αναμένουν ότι τελικά θα υπάρξει αυστηρότερη ρύθμιση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και θέλουν να μετρήσουν τους κινδύνους τους και να προσαρμόσουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα.
Μην αυταπατάστε: τώρα είναι που χρειάζεται σκληρότερη κυβερνητική δράση. Εδώ και καιρό υποστηρίζουμε ότι οι τιμές των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα πρέπει νααυξηθούν, ώστε να αξιοποιηθεί η αγορά για να σωθεί ο πλανήτης.
Σήμερα τα συστήματα τιμολόγησης καλύπτουν το 23% των παγκόσμιων εκπομπών, δηλαδή περίπου το διπλάσιο από το επίπεδο που ίσχυε πριν από πέντε χρόνια. Αλλά πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα, τουλάχιστον στην Αμερική.
Αυτό που μπορεί να σώσει τον πλανήτη είναι η κυβερνητική δράση, σε συνδυασμό με σαφή και συνεπή δημοσιοποίηση, όχι μια συντομογραφία που κινδυνεύει να αντιπροσωπεύει υπερβολικές, επιφανειακές φλυαρίες.
© 2022 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr.Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
