THEPOWERGAME
H απόφαση της Ουκρανίας να ζητήσει από τους ξένους επενδυτές μια διετή αναβολή στην εκπλήρωση των ομολογιακών υποχρεώσεών της καταδεικνύει μια ριζική αλλαγή στη στάση της χώρας. Από τις 24 Φεβρουαρίου, όταν εισέβαλε η Ρωσία στην Ουκρανία, το Κίεβο κατέβαλε κάθε προσπάθεια να είναι συνεπής απέναντι στους επενδυτές παρά την επιδείνωση των συνθηκών στις αγορές έτσι όπως απεικονίζεται από τη μεγάλη πτώση των τιμών και την αύξηση των αποδόσεων στα ομόλογα της.
Αλλά από αυτό το σημείο και έπειτα, η Ουκρανία αναγκάζεται να στρέψει όλους τους οικονομικούς πόρους στις ένοπλες δυνάμεις της όσο η Ρωσία δεν υπαναχωρεί από τις διεκδικήσεις της. Για την ακρίβεια, συμβαίνει το αντίθετο. Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ ανακοίνωσε την Τετάρτη πως τα στρατεύματα δεν θα περιοριστούν πια μόνον στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας. Παράλληλα, οι ΗΠΑ αποκάλυψαν πως η Ρωσία ετοιμάζεται να προσαρτήσει εδάφη της Ουκρανίας που έχει ήδη κατακτήσει όπως είχε πράξει με την Κριμαία το 2014.
Όπως είχε επισημάνει ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s όταν είχε υποβαθμίσει το χρέος της Ουκρανίας στη βαθμίδα Caa3 τον Μάιο, «ένας παρατεταμένος πόλεμος αυξάνει την πιθανότητα αναδιάρθρωσης του χρέους και των απωλειών από πιστωτές του ιδιωτικού τομέα». Σήμερα, το χρέος της Ουκρανίας κατατάσσεται στην κατηγορία «junk» που είναι η χαμηλότερη.
Με τους πόρους της Ουκρανίας να είναι περιορισμένοι όσο συνεχίζεται ο πόλεμος και συσσωρεύονται καταστροφές στη χώρα, η κυβέρνηση του προέδρου Βολοντιμίρ Ζελένσκι έχει πολύ στενά δημοσιονομικά περιθώρια. Η υστέρηση εσόδων στον προϋπολογισμό φθάνει τα 5 δισ. ευρώ τον μήνα και αντιστοιχεί στο 2,5% του ΑΕΠ πριν από τη ρωσική εισβολή. Οικονομικοί αναλυτές διαβλέπουν πως το δημοσιονομικό έλλειμμα θα φθάσει το 25% του ΑΕΠ.
Ήδη η Σχολή Οικονομικών του Κιέβου υπολογίζει στα 100 δισ. δολάρια το κόστος ανοικοδόμησης των βομβαρδισμένων υποδομών, ενώ η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προειδοποίησε πως η καταστροφή της Ουκρανίας μπορεί να φθάσει σε τρισεκατομμύρια.
Αποδεκτό το αίτημα από Ευρώπη, ΗΠΑ και Ιαπωνία
H διετής αναβολή που ζητά η Ουκρανία ως προς την εκπλήρωση των ομολογιακών της υποχρεώσεων ήταν αναμενομένη και έγινε αυτόματα δεκτή από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιαπωνία και τη Βρετανία. Σε κοινή τους ανακοίνωση αναφέρουν πως «εμείς, ως διμερείς επίσημοι πιστωτές της Ουκρανίας, προτιθέμεθα να παρέχουμε μια συντονισμένη αναστολή στην εξυπηρέτηση χρέους» της Ουκρανίας. Πρόσθεσαν πως «παροτρύνουμε ένθερμα όλους τους υπόλοιπους διμερείς πιστωτές να καταλήξουν άμεσα σε μια συμφωνία».
Αναπόφευκτη μια αναδιάρθρωση χρέους
Στόχος της ουκρανικής κυβέρνησης είναι να συμφωνήσει με τους ομολογιούχους όχι μόνον μια διετή παράταση στις καταβολές τόκων και κεφαλαίων αλλά και να αναπροσαρμόσει ρήτρες που συσχετίζονται με το ΑΕΠ μέχρι τα μέσα Αύγουστου, σύμφωνα με διατάγματα που αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα της κυβέρνησης την Τετάρτη. Εάν τελικά δοθεί διετής πίστωση χρόνου στην Ουκρανία τότε θα απαλλαχθεί από άμεσες υποχρεώσεις τριών δισ. δολαρίων, δίνοντας σε πρώτη φάση ανάσα από την υποχρέωση καταβολής 1,4 δισ. δολαρίων τον Σεπτέμβριο, αναφέρει το Bloomberg.
Το αμερικανικό πρακτορείο επισημαίνει πως η Ουκρανία οφείλει συνολικά 25 δισ. δολάρια σε ομόλογα που έχουν εκδοθεί σε δολάρια και ευρώ. Διευκρινίζει πως ομόλογα που λήγουν το 2033 διαπραγματεύονται στα 18 σεντς ως προς το δολάριο από τα 25 σεντς που ίσχυαν στα τέλη του περασμένους μηνός και αντί των 80 σεντς πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Αυτή η μεγάλη πτώση των τιμών στα ουκρανικά ομόλογα αντανακλά την δυσπιστία των επενδυτών για τη δυνατότητα της χώρας να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της όσο δέχεται σφοδρές επιθέσεις από τα ρωσικά στρατεύματα και αδυνατεί π.χ. να εξάγει την αγροτική παραγωγή της, η οποία αναλογεί στο 11% του ΑΕΠ της. Στο μεταξύ, οι αποδόσεις στα 10ετή ομόλογα υπερβαίνουν το 40%.
«Θα πρέπει να γίνει μια σωστή αναδιάρθρωση χρέους» σχολίασε ο Βίκτορ Ζάμπο, διαχειριστής χαρτοφυλακίων στην abrdn. «Αλλά δεν μπορεί να γίνει πριν εξομαλυνθεί η κατάσταση στο πεδίο της μάχης π.χ με μια βιώσιμη κατάπαυση του πυρός», προσθέτει ο ίδιος.