THEPOWERGAME
Η οικονομία της Ευρωζώνης επιβραδύνεται, όπως αναμενόταν, αλλά τελικά η επιβράδυνση θα είναι πολύ έντονη με το σενάριο της ύφεσης να στοιχειώνει την περιοχή, όπως επισημαίνει η UBS.
Η άνοδος των τιμών έχει επηρεάσει τα εισοδήματα των νοικοκυριών και, ως επί το πλείστον, το απόθεμα αποταμίευσης που είχαν συγκεντρώσει μέσα στο έτος. Ωστόσο, η δημοσιονομική πολιτική έχει χαλαρώσει, τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης ρέουν στην οικονομία και η αγορά εργασίας είναι ισχυρή. Επιπλέον, αν και η νομισματική πολιτική γίνεται πιο αυστηρή, σε απόλυτους όρους, η πολιτική συνεχίζει να είναι διευκολυντική.
Αν και η ανάπτυξη επιβραδύνεται και η Ευρωζώνη βρίσκεται σε τροχιά για μερικά τρίμηνα στασιμότητας, οι συνθήκες για ύφεση δεν έχουν ακόμη δημιουργηθεί. Ωστόσο η κατάσταση μπορεί να αλλάξει απότομα, προειδοποιεί η UBS. Άλλωστε, καθώς η ανάπτυξη ήδη προβλέπεται να παραμείνει στην Ευρωζώνη τα επόμενα δύο τρίμηνα, δεν θα χρειαζόταν πολλά για να οδηγηθεί η οικονομία σε ύφεση. Αναμφισβήτητα η πιο σοβαρή απειλή προέρχεται από περαιτέρω μείωση ή διακοπή των προμηθειών φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Το βασικό ερώτημα που αντιμετωπίζει συνεπώς η Ευρώπη, ιδιαίτερα η Γερμανία, παρά το γεγονός ότι από νωρίς το πρωί της 21ης Ιουλίου ξεκίνησαν εκ νέου οι ροές φυσικού αερίου μέσω του NordStream 1, τις επόμενες ώρες είναι εάν οι προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία θα συνεχίσουν να ρέουν και, εάν ναι, πόσο ελεύθερα, όπως σημειώνει η UBS.
Οι χώρες της ευρωζώνης έχουν κάνει πολλά για να διαφοροποιήσουν τον εφοδιασμό τους σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο τους τελευταίους μήνες, αλλά εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη Ρωσία. Για παράδειγμα, εκτιμάται ότι η Γερμανία μείωσε το συνολικό της μερίδιο στις προμήθειες φυσικού αερίου από 55% σε 35%.
Χωρίς ρωσικές προμήθειες, η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στη φιλοδοξία της για αποθήκευση φυσικού αερίου στο 80% του συνόλου έως την 1η Νοεμβρίου (ο στόχος είναι 90% για τη Γερμανία), ένα επίπεδο που θα διασφάλιζε ότι δεν θα διακοπεί ο εφοδιασμός τους χειμερινούς μήνες, προειδοποιεί η UBS. Επί του παρόντος, τα επίπεδα αποθήκευσης είναι κοντά στο 60%, παρόμοια με τα κανονικά επίπεδα για αυτήν την εποχή του χρόνου.
Εάν η Ευρώπη βρεθεί σε μια κατάσταση όπου είναι πιθανό η ζήτηση να ξεπεράσει την προσφορά τους επόμενους μήνες, θα εφαρμοστεί αναγκαστικά δελτίο ενέργειας σε ορισμένες χώρες. Σε ένα τέτοιο σενάριο, οι βιομηχανικοί χρήστες θα χτυπηθούν πριν από τα νοικοκυριά και άλλες βασικές υπηρεσίες (π.χ. νοσοκομεία). Επιπλέον, οι τιμές θα αυξηθούν επίσης, πιέζοντας περαιτέρω τον πληθωρισμό και επιδεινώνοντας τη συμπίεση των εισοδημάτων καταναλωτών.
Οικονομικός αντίκτυπος
Η εκτίμηση του οικονομικού αντίκτυπου των συνεχιζόμενων διακοπών στον εφοδιασμό φυσικού αερίου δεν είναι σαφής, επειδή εξαρτάται από την κλίμακα της διακοπής, τη διάρκειά της και το χρόνο της. Κατά την άποψη της UBS υπάρχουν δύο πιθανά σενάρια.
Στο πρώτο σενάριο, οι προμήθειες φυσικού αερίου συνεχίζονται με μειωμένο ρυθμό. Πριν από την προγραμματισμένη συντήρηση, οι προμήθειες στη Γερμανία μέσω του αγωγού Nord Stream 1 (NS1) εκτελούνταν στο 40% των κανονικών επιπέδων. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, η UBS υποθέτει ότι οι προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη από τη Ρωσία συνεχίζονται στο ίδιο επίπεδο που ήταν πριν κλείσει ο αγωγός NS1 για συντήρηση, κάτι που θα εμπόδιζε τη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες να αυξήσουν σημαντικά την αποθήκευση αερίου.
Έτσι, ο στόχος του 80% για την Ευρώπη (90% για τη Γερμανία) δεν θα επιτευχθεί, αναγκάζοντας τη γερμανική ρυθμιστική αρχή να δηλώσει σημαντική μακροπρόθεσμη έλλειψη προμηθειών φυσικού αερίου.
Αρχικά, όπως εκτιμά η UBS, είναι πιθανό να δούμε τις τρέχουσες υψηλές τιμές να μετακυλίονται στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις σχεδόν αμέσως, προκαλώντας αύξηση περίπου 50% στους λογαριασμούς κοινής ωφελείας. Επιπλέον, αναμένεται από την κυβέρνηση της Γερμανίας να ενεργοποιήσει το στάδιο 3 του σχεδίου έκτακτης ανάγκης για το φυσικό αέριο ως προληπτικό μέτρο για τη διατήρηση των προμηθειών φυσικού αερίου για το χειμώνα. Κατά την άποψη της ελβετικής τράπεζας αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση της παραγωγής στην Ευρωζώνη το τρίτο και το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Θα ωθήσει επίσης τον πληθωρισμό υψηλότερα, πιθανώς να κορυφωθεί σε πάνω από 11% τον Σεπτέμβριο, ενώ η ανάπτυξη της Ευρωζώνης θα μειωθεί στο 2% φέτος και σε ύφεση 0,3% το 2023.
Στο δεύτερο σενάριο, οι προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία διακόπτονται εντελώς. Όπως και στο πρώτο, θα ακολουθούσαν αυξήσεις των τιμών και η κατανομή των προμηθειών, αλλά το πλήγμα στη βιομηχανική παραγωγή θα ήταν πιο ισχυρό. Ο πληθωρισμός πιθανότατα θα κορυφωθεί πάνω από 12% φέτος, με αρνητική ανάπτυξη για το υπόλοιπο του έτους έως το πρώτο τρίμηνο του 2023. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, η UBS εκτιμά ότι η ανάπτυξη της Ευρωζώνης θα μειωθεί στο 1,1% φέτος και το 2023 θα σημειώσει ύφεση 2,4% το 2023.