THEPOWERGAME
Με τα πρωτότυπα χορευτικά και τα πλέι μπακ βίντεο, το TikTok κάποτε αυτοδιαφημιζόταν ως «η τελευταία ηλιόλουστη γωνιά του διαδικτύου».
Από την έναρξη της λειτουργίας του πριν από μόλις πέντε χρόνια, η εφαρμογή έφερε μια ζεστή λάμψη στους 1 δισεκατομμύριο και πλέον χρήστες της, αλλά και μια παγωμένη δόση ανταγωνισμού για τα καθιερωμένα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της Silicon Valley. Με την άνοδό του, ένα τμήμα της τεχνολογικής βιομηχανίας που φαινόταν κλειστό στον ανταγωνισμό άνοιξε διάπλατα.
Ωστόσο, ακόμη και αν το TikTok ενθουσιάζει τους καταναλωτές και τους διαφημιστές, κάποιοι πιστεύουν ότι η «ηλιόλουστη» αυτή εφαρμογή έχει και μια σκοτεινή πλευρά. Η ByteDance, η ιδιοκτήτρια εταιρεία του, έχει την έδρα της στην Κίνα, η κυβέρνηση της οποίας είναι εθισμένη στην παρακολούθηση και την προπαγάνδα, γεγονός που την καθιστά αυτόματα ανησυχητικό μέρος για την έδρα μιας μιντιακής εφαρμογής.
Καθώς η επιρροή του TikTok αυξάνεται και καθώς οι εκλογές στην Αμερική πλησιάζουν, στο Κογκρέσο ετοιμάζεται διακομματική θύελλα για τον υποτιθέμενο ρόλο του ως «δούρειου ίππου».
Ο θόρυβος γύρω από το TikTok είναι δικαιολογημένος – το ίδιο και οι ανησυχίες. Η εφαρμογή έχει μεταμορφώσει τον ανταγωνισμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, χωρίς έλεγχο, αποτελεί κίνδυνο για την ασφάλεια των εχθρών του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος.
Η εξεύρεση ενός τρόπου για την ασφαλή λειτουργία του TikTok στη Δύση είναι μια δοκιμασία για το κατά πόσον οι παγκόσμιες επιχειρήσεις και το παγκόσμιο διαδίκτυο μπορούν να παραμείνουν ανέπαφα καθώς οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Κίνα επιδεινώνονται.
Κάτω από την απλή διεπαφή του TikTok κρύβεται η τρομακτικά προηγμένη τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ). Η ικανότητά του να μαθαίνει τι αρέσει στους ανθρώπους βοήθησε το TikTok να εγγράψει τους πρώτους του 1 δισ. χρήστες στο μισό χρόνο από ό,τι χρειάστηκε το Facebook. Στην Αμερική ο μέσος χρήστης περνάει 50% περισσότερο χρόνο στην εφαρμογή κάθε μέρα από ό,τι ο τυπικός χρήστης στο Instagram.
Τα έσοδα του TikTok αναμένεται να φτάσουν τα 12 δισ. δολάρια φέτος και τα 23 δισ. δολάρια το 2024, ισοφαρίζοντας τα έσοδα του YouTube. Οι νέοι δημιουργοί συρρέουν στην εφαρμογή -μαζί με κάποιους μεγαλύτερους. Αυτή την εβδομάδα ο Economist εντάχθηκε στο TikTok (η αλήθεια είναι χωρίς χορό).
Οι επιπτώσεις στον ανταγωνισμό ήταν δραματικές. Το 2020 οι Αμερικανοί διαχειριστές εμπιστευτικών πληροφοριών μήνυσαν το Facebook, γνωστό πλέον ως Meta, για την υποτιθέμενη κυριαρχία του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σήμερα τέτοιες ανησυχίες μοιάζουν εκκεντρικές.
Η Meta έχει πληγεί ιδιαίτερα καθώς οι μετοχές τεχνολογίας έχουν δεχτεί πλήγμα, και η εταιρεία επανασχεδιάζει τα προϊόντα της για να μιμηθεί το TikTok. Η Αμερική κατηγορεί συχνά την Κίνα για καπιταλισμό αντιγραφής. Τώρα τα πράγματα άλλαξαν προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Ωστόσο, οι ανησυχίες σχετικά με την κινεζική ιδιοκτησία του TikTok σιγοβράζουν εδώ και καιρό. Ο Donald Trump προσπάθησε και απέτυχε να αναγκάσει την ByteDance να πουλήσει την αμερικανική επιχείρηση του TikTok σε έναν εγχώριο ιδιοκτήτη προς το τέλος της προεδρίας του.
Σήμερα, με το TikTok να πλησιάζει το διπλάσιο μέγεθος από αυτό που είχε επί εποχής Trump και με τις σχέσεις ΗΠΑ- Κίνας να βρίσκονται σε ακόμη χαμηλότερο επίπεδο, τα πράγματα οδεύουν σε κρίσιμο σημείο.
Ο πιο συχνά αναφερόμενος κίνδυνος είναι η προστασία της ιδιωτικότητας. Η κυβέρνηση της Κίνας δίνει στον εαυτό της το δικαίωμα να απαιτεί όποια δεδομένα επιθυμεί από επιχειρήσεις που εδρεύουν στη χώρα. Αν και οι περισσότεροι χρήστες του TikTok δεν ενοχλούνται από το Κομμουνιστικό Κόμμα να αναλύει τις χορευτικές τους κινήσεις, ο χείμαρρος των βίντεο της εφαρμογής θα μπορούσε να ανιχνευθεί για δεδομένα προσώπου και φωνής, ώστε να προστεθεί στο ψηφιακό πανοπτικό που χτίζει η Κίνα στο εσωτερικό της.
Ωστόσο, αυτή η ανησυχία είναι μάλλον υπερβολική. Οι περισσότερες τέτοιες πληροφορίες θα μπορούσαν να αντληθούν από το front end του TikTok ή να αγοραστούν online -ιδιαίτερα όσον αφορά τους Αμερικανούς, οι οποίοι προστατεύονται ελάχιστα από τους νόμους περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Το πλεονέκτημα της εσωτερικής πρόσβασης είναι οριακό.
Το μεγαλύτερο, υποτιμημένο πρόβλημα με το TikTok είναι η ευκαιρία που προσφέρει στην Κίνα να χειραγωγήσει τα όσα βλέπει το τεράστιο ξένο κοινό της εφαρμογής. Το TikTok έχει ξεπεράσει την ηλιόλουστη ψυχαγωγία και έχει γίνει μια σημαντική ειδησεογραφική πλατφόρμα.
Ανοίγοντας την εφαρμογή, ανάμεσα στα τραγούδια και τα σκετς μπορείτε να δείτε διαμαρτυρίες του Ανώτατου Δικαστηρίου ή τον φαφλατά Boris Johnson. Το ένα τέταρτο των Αμερικανών χρηστών δηλώνουν ότι θεωρούν το TikTok πηγή ειδήσεων. Σε χώρες με πιο αδύναμα mainstream μέσα ενημέρωσης το ποσοστό φτάνει το 50%.
Το γεγονός προκαλεί σοβαρή ανησυχία εξαιτίας του ότι η έδρα του TikTok βρίσκεται στην Κίνα. Η κινεζική κυβέρνηση αναμειγνύεται ενεργά στα εγχώρια μέσα ενημέρωσης. Πριν από τέσσερα χρόνια έκλεισε μια άλλη δημοφιλή εφαρμογή της ByteDance, μη διασκεδάζοντας με τα ανατρεπτικά αστεία που ανέβαιναν σε αυτήν.
Οι συντονιστές του περιεχομένου του TikTok βρίσκονται εκτός Κίνας. Αλλά ο αλγόριθμος της εφαρμογής καλλιεργείται στο Πεκίνο. Μια μικροαλλαγή εδώ ή εκεί θα μπορούσε να δώσει μεγαλύτερη απήχηση σε βίντεο που αμφισβητούν την κινεζική προέλευση της Covid-19, ας πούμε, ή που κατηγορούν το ΝΑΤΟ για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Επειδή κάθε χρήστης λαμβάνει μια εξατομικευμένη ροή, η αλλοίωση θα ήταν δύσκολο να εντοπιστεί.
Το TikTok επιμένει ότι δεν έχει κανενός είδους τέτοια ανάμειξη. Αλλά μια εταιρεία ευάλωτη στον εκφοβισμό από μια αυταρχική κυβέρνηση που έχει εμμονή με τη χειραγώγηση των μέσων μαζικής ενημέρωσης είναι σαφώς ένας κίνδυνος. Όποιος το θεωρεί παρανοϊκό, θα πρέπει να αναλογιστεί το ιστορικό της Κίνας στο Χονγκ Κονγκ. Χωρίς νέους μηχανισμούς ασφαλείας, οι δυτικές χώρες μπορεί μια μέρα να αναγκαστούν να κλείσουν το TikTok.
Το πρώτο βήμα για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο είναι οι τεχνικές διορθώσεις. Το TikTok συνεργάζεται με τις αμερικανικές ρυθμιστικές αρχές για ένα πλαίσιο στο οποίο τα δεδομένα των Αμερικανών χρηστών φυλάσσονται από την Oracle, μια αμερικανική εταιρεία, με περιορισμένη πρόσβαση από το προσωπικό του TikTok που εδρεύει στην Κίνα.
Για να αντιμετωπίσει το ζήτημα της χειραγώγησης, το TikTok προσφέρθηκε να επιτρέψει σε τρίτους να επιθεωρήσουν τον αλγόριθμό του. Είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς το μαύρο κουτί ενός προγράμματος τεχνητής νοημοσύνης.
Η πληθώρα των βίντεο υπέρ του Trump υποδηλώνει ότι κάποιος στο Πεκίνο κινεί τον μοχλό ή απλώς ότι το κοινό απολαμβάνει πολωτικό περιεχόμενο; Αλλά η επίδειξη του πηγαίου κώδικα και η δυνατότητα συνεχούς επιθεώρησης του τρόπου με τον οποίο ενημερώνεται ο αλγόριθμος θα παρείχε κάποια διαβεβαίωση.
Σύννεφα στον ορίζοντα
Το πιο δύσκολο βήμα είναι να ενισχυθεί η ανεξαρτησία του TikTok. Οι προσπάθειες της ByteDance να διαχωρίσει τη διοίκηση του TikTok από τη μητρική εταιρεία πρέπει να προχωρήσουν περισσότερο. Το TikTok θα πρέπει να λογοδοτεί σε ένα ανεξάρτητο διοικητικό συμβούλιο, με μέλη εκτός Κίνας (ιδανικά, συμπεριλαμβανομένων κάποιων που εκπροσωπούν ευρύτερα συμφέροντα από το επιχειρηματικό κεφάλαιο).
Η ιδιοκτησία και τα δικαιώματα ψήφου θα πρέπει να είναι ευρύτερα κατανεμημένα, ώστε να δίνεται περισσότερος λόγος στους ξένους, για παράδειγμα με την εισαγωγή στο χρηματιστήριο εκτός Κίνας. Με αυτούς τους τρόπους θα μπορούσε να αποδειχθεί ότι το TikTok είναι πραγματικά αυτόνομο.
Η Κίνα μπορεί να χαλιναγωγηθεί με όλα αυτά. Πρόσφατα κατέταξε τους αλγορίθμους σύστασης περιεχομένου ως βασική τεχνολογία και ενδέχεται να αντιταχθεί στο να διατεθεί ο κώδικας του TikTok για ανάλυση. Θα είναι απρόθυμη να παραχωρήσει οποιονδήποτε εταιρικό έλεγχο σε ξένους.
Πρέπει όμως να αναγνωρίσει ότι αν θέλει οι εταιρείες της να δραστηριοποιούνται παγκοσμίως σε ευαίσθητους τομείς, ενώ η χώρα παραμένει μια απολυταρχία στην οποία το κράτος επιδιώκει τον έλεγχο των επιχειρήσεων, θα χρειαστούν προσαρμογές.
Αν αρνηθεί, το πιθανό αποτέλεσμα είναι ότι το TikTok -και περισσότερες εταιρείες σαν αυτό- θα αποκλειστούν εντελώς από τη Δύση.
© 2022 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
