THEPOWERGAME
Σημαντική αύξηση των αμοιβών των ανώτερων μελών των πληρωμάτων στην εμπορική ναυτιλία, προβλέπεται για τα επόμενα χρόνια. Η εξέλιξη αυτή, εφόσον επιβεβαιωθεί, θα οφείλεται στο επικείμενο έλλειμμα αξιωματικών και μελών του ανώτερου πληρώματος, αλλά και στις πληθωριστικές πιέσεις που καταγράφονται στην παγκόσμια οικονομία.
Σύμφωνα με έρευνα της Drewry, η σημαντική μεγέθυνση του παγκόσμιου στόλου τα επόμενα χρόνια θα οδηγήσει, μέχρι το 2027, στο μεγαλύτερο έλλειμμα αξιωματικών/ναυτικών των τελευταίων 10 ετών, με σημαντικές επιπτώσεις, τόσο στο πεδίο των νέων προσλήψεων, όσο και στην μελλοντική κάλυψη οργανικών θέσεων στα πληρώματα, ιδίως σε ό,τι αφορά το κόστος των αμοιβών. Σήμερα, το έλλειμμα αξιωματικών/μέλη κατώτερου πληρώματος διαμορφώνεται σε περίπου 5% του παγκόσμιου συνολικού αποθέματος και θεωρείται διαχειρίσιμο. Ωστόσο, μέχρι το 2027 είναι πολύ πιθανό αυτό το έλλειμμα προσφοράς ως προς την ζήτηση να αυξηθεί σε πάνω από 8% του συνόλου των διαθέσιμων αξιωματικών. Ένας από τους λόγους είναι και οι πιθανές συνέπειες στους αριθμούς των πληρωμάτων, από την συνεχιζόμενη σύρραξη μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας, δύο χώρες που παραδοσιακά τροφοδοτούσαν τον παγκόσμιο στόλο με αξιωματικούς.
«Πονοκέφαλος» για τους πλοιοκτήτες η προσέλκυση αξιωματικών υψηλής κατάρτισης
Μάλιστα, το πρόβλημα στελέχωσης των πλοίων δεν πρόκειται να περιοριστεί ούτε από την αύξηση των δόκιμων αξιωματικών, όπως αυτή καταγράφεται από την άνοδο του αριθμού των προγραμμάτων πρακτικής εξάσκησης. Ένας ακόμα «πονοκέφαλος» για τους πλοιοκτήτες αφορά την προσέλκυση, αλλά και διακράτηση αξιωματικών υψηλής κατάρτισης με εμπειρία σε εξειδικευμένες κατηγορίες πλοίων. Η κατηγορία αυτή στελεχών εκτιμάται ότι θα αποτελέσει την πρώτη ομάδα ανθρώπων, όπου θα υπάρχουν οι μεγαλύτερες ελλείψεις και ως εκ τούτου οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε μισθολογικές απολαβές. «Οι ναυτιλιακές εταιρείες θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι μια καριέρα στην θάλασσα αποτελεί μια ελκυστική επαγγελματική επιλογή για φιλόδοξους και καλά εκπαιδευμένους ανθρώπους», αναφέρει ο κ. Rhett Harris, επικεφαλής του τμήματος μελετών πληρωμάτων για λογαριασμό της Drewry.
Παράλληλα, μόνο από τις πληθωριστικές πιέσεις, εκτιμάται ότι οι μισθοί των πληρωμάτων θα αυξάνονται κατά 2,5% κατά μέσο όρο τα επόμενα χρόνια, έναντι αύξησης 1,5% το 2022. Ωστόσο, οι αυξήσεις αναμένεται να ποικίλουν, ανάλογα με τον βαθμό, την εθνικότητα και τον τύπο του πλοίου. Εκτός από τις ελλείψεις στελεχών, που θα τροφοδοτήσουν τις αυξήσεις αυτές, σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσουν και οι πληθωριστικές πιέσεις στην οικονομία, καθώς φέτος ο πληθωρισμός αναμένεται να ξεπεράσει το 7% σε παγκόσμια βάση, προτού υποχωρήσει σε περίπου 3% το 2027.
Η πανδημία έχει αλλάξει άρδην τα δεδομένα
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προβλήματα αυτά στην στελέχωση των πλοίων, ενδέχεται να είναι πιο σοβαρά από τις εκτιμήσεις αυτές, καθώς η πανδημία έχει αλλάξει άρδην τα δεδομένα που είχαν δημιουργηθεί μέχρι το 2020, όταν ήδη είχε αρχίσει να γίνεται ορατό το πρόβλημα με την αδυναμία της παγκόσμιας εμπορικής ναυτιλίας, να προσελκύσει επαρκή αριθμό αξιωματικών και μελών κατώτερου πληρώματος, προκειμένου να εξυπηρετήσει τις μελλοντικές της ανάγκες. Η πανδημία είχε ως αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό στη θάλασσα εκατοντάδων χιλιάδων ναυτικών, ακόμα και για 17 συνεχόμενους μήνες, πολλές φορές χωρίς προμήθειες και απλήρωτους.
Οι συνθήκες αυτές οδήγησαν αρκετούς ανθρώπους στην οριστική εγκατάλειψη μιας καριέρας στη θάλασσα. Ακόμα και σήμερα, υπάρχουν περίοδοι, κατά τις οποίες δεν είναι εφικτή η ομαλή εναλλαγή πληρωμάτων, λόγω π.χ. εξάρσεων κρουσμάτων της πανδημίας σε διάφορες περιοχές του κόσμου, με πιο πρόσφατο το παράδειγμα στην Σαγκάη και το Πεκίνο στην Κίνα, όπου εφαρμόστηκαν αυστηρά μέτρα περιορισμού της πανδημίας.
Σήμερα, απασχολούνται 1,89 εκατ. ναυτικοί σε 74.000 εμπορικά πλοία ανά τον κόσμο, καλύπτοντας σχεδόν το 90% του παγκόσμιου εμπορίου. Πριν την πανδημία και συγκεκριμένα το 2019, μια έρευνα είχε βρει ότι το 25% των ναυτικών αντιμετωπίζει συμπτώματα κατάθλιψης. Το 2016 μια άλλη μελέτη είχε προειδοποιήσει, ότι χωρίς την ενίσχυση των προσπαθειών για την προσέλκυση και διατήρηση των ναυτικών στο επάγγελμα, η ναυτιλία θα αντιμετωπίσει έλλειμμα ανθρώπων από το 2025 και μετά. Μάλιστα, οι ελλείψεις θα ήταν πολύ εντονότερες σε μηχανικούς και αξιωματικούς. Όπως φαίνεται, τα συμπεράσματα αυτά όχι μόνο επιβεβαιώνονται σήμερα, αλλά αναμένεται να μετατραπούν σε μια δύσκολα διαχειρίσιμη πραγματικότητα στο άμεσο μέλλον, η οποία ενδέχεται να καταστήσει τη διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας σε μια μόνιμη κατάσταση.