THEPOWERGAME
Κατατέθηκε την περασμένη εβδομάδα στις κοινοτικές αρχές το Τομεακό Πρόγραμμα που αφορά στην Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση (ΤΠ ΔΑΜ) του ΕΣΠΑ. Πρόκειται για το πρόγραμμα που στόχο έχει να στηρίξει οικονομικά την μετάβαση περιοχών της χώρας όπως της Δυτικής Μακεδονίας, της Μεγαλόπολης στην μεταλιγνιτική εποχή αλλά και να συμβάλει ώστε νησιά του Αιγαίου να απεξαρτηθούν από την παραγωγή ενέργειας με καύση ορυκτών καύσιμων.
Το πρόγραμμα που κατατέθηκε έχει προϋπολογισμό 1,63 δισ. ευρώ και διάρκεια μέχρι το τέλος του 2029. Εξ’ αυτών τα 1,38 δισ. ευρώ αφορούν στην κοινοτική συμμετοχή και τα υπόλοιπα 0,25 δισ. ευρώ την εθνική συμμετοχή. Στόχος του προγράμματος είναι η οικονομική στήριξη των περιοχών της χώρας στις οποίες θα συντελεστεί η απολιγνιτοποίηση και η δημιουργία επενδύσεων που θα υποκαταστήσουν την παραγωγή και την απασχόληση.
Παράλληλα στις περιοχές της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΔΑΜ) προστέθηκαν και πολλά νησιά του Αιγαίου, στα οποία μέχρι και σήμερα η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από καύση ορυκτών καυσίμων και συγκεκριμένα από πετρέλαιο.
Στόχος μέχρι το 2030 η συμμετοχή των ΑΠΕ να ανέλθει σε 71%-76% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά
Αναφορικά με το τελευταίο, σύμφωνα με το πρόγραμμα στόχος είναι μέχρι το 2030 η συμμετοχή των ΑΠΕ να ανέλθει σε 71% έως 76% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά του Αιγαίου (Βόρειο & Νότιο Αιγαίο, Δωδεκάνησα, Ικαρία, Σάμος, Κρήτη). Σήμερα ανάλογα την περιοχή οι ΑΠΕ συμμετέχουν στο 16% έως 30% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι κύριες προσπάθειες οικονομικής στήριξης ωστόσο θα εστιαστούν στην Δυτ. Μακεδονία και την περιοχής της Μεγαλόπολης, που θα δεχθούν τις μεγαλύτερη πίεση της απολιγνιτοποίησης. Η Δυτ. Μακεδονία εκτιμάται (στοιχεία ΙΟΒΕ) ότι μέχρι το 2029 θα απωλέσει πάνω από 10.000 θέσεις εργασίας και η περιοχή της Μεγαλόπολης, πάνω από 3.000 θέσεις εργασίας.
Το ΑΕΠ της Δυτ. Μακεδονίας θα υποστεί συρρίκνωση κατά περίπου 1 δισ. ευρώ (περίπου 26% στο σύνολο του ΑΕΠ της περιοχής για το 2019), ενώ το ΑΕΠ των δήμων στη Μεγαλόπολη, το ΑΕΠ θα υποχωρήσει κατά 313 εκατ. ευρώ ή κατά 22% σε σχέση με το 2019.
Οι άξονες του προγράμματος
Το ΤΠ ΔΑΜ θα ενισχύσει επιχειρήσεις και ιδιώτες με στόχο την απορρόφηση του κύματος αποεπένδυσης που θα προκληθεί εξαιτίας της απολιγνιτοποίησης. Προς την κατεύθυνση αυτή έχουν σχεδιαστεί έργα στους εξής άξονες:
Ενίσχυση και προώθηση επιχειρηματικότητας η οποία περιλαμβάνει κυρίως δράσεις ενίσχυσης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ), της έρευνας και της καινοτομίας κ.ά. (831 εκατ. ευρώ)
Ενεργειακή μετάβαση – κλιματική ουδετερότητα που εστιάζει στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, σε συστήματα και υποδομές οικονομικά προσιτής καθαρής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών αποθήκευσής της (250 εκατ. ευρώ)
Αναπροσαρμογή χρήσεων γης – κυκλική οικονομία, που εστιάζει στην αναγέννηση και επανάχρηση των υποβαθμισμένων εκτάσεων και εγκαταστάσεων (62 εκατ. ευρώ)
Δίκαιη εργασιακή μετάβαση και ενδυνάμωση ανθρωπίνου κεφαλαίου, με στόχευση στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού της περιοχής (332 εκατ. ευρώ)
Ολοκληρωμένες παρεμβάσεις μικρής κλίμακας, που αφορά σε έργα αναβάθμισης τοπικής κλίμακας. (88 εκατ. ευρώ)
Τεχνική βοήθεια (64 εκατ. ευρώ).
Οι συμπληρωματικές δράσεις του ΤΠ ΔΜ στο Ταμείο Ανάκαμψης
Το ΤΠ ΔΑΜ έχει συμπληρωματικές δράσεις στο Ταμείο Ανάκαμψης, όπως π.χ. είναι η αναβάθμιση των πρώην λιγνιτικών πεδίων, αλλά και με άλλες δράσεις ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, π.χ. αναπτυξιακός νόμος, πλαίσιο στρατηγικών επενδύσεων κ.ά. Στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνονται και πέντε ιδιωτικές επενδύσεις, που θα στηριχθούν από τα κονδύλια του ΤΠ ΔΑΜ, συνολικού ύψους 2,41 δις. ευρώ.
Εξ’ αυτών, οι μεγαλύτερες είναι οι επενδύσεις που θα γίνουν στην Δυτ. Μακεδονία και αφορούν στην παραγωγή πράσινου υδρογόνου (1 δισ. ευρώ) και στην παραγωγή μπαταριών λιθίου (0,9 δισ. ευρώ). Συγκεκριμένα το πρόγραμμα περιλαμβάνει τις παρακάτω πέντε εμβληματικές επενδύσεις:
Παραγωγή μπαταριών λιθίου νέας γενιάς: Περιλαμβάνει κεφαλαιουχικές επενδύσεις 900 εκατ. ευρώ και προβλέπεται να δημιουργήσει 500 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή της μονάδες και 650 θέσεις εργασίας κατά την λειτουργία της. Σύμφωνα με το ΤΠ ΔΑΜ η μονάδα θα προσφέρει σημαντικά στην εξωστρέφεια της χώρας, θα ενσωματώσει τεχνολογίες Industry 4.0, θα προσφέρει τη δυνατότητα για περαιτέρω ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης, καθώς οι μπαταρίες που θα αναπτυχθούν θα αφορούν εξειδικευμένους τομείς ηλεκτροκίνησης (π.χ. περονοφόρα οχήματα, ρομποτικές μηχανές, ναυτιλία, κ.λπ.). Παράλληλα θα δώσει ώθηση στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας.
Αποθήκευση ενέργειας στη Δυτ. Μακεδονία: Περιλαμβάνει κεφαλαιουχικές δαπάνες 280 εκατ. ευρώ και αναμένεται να δημιουργήσει 300 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και 100 θέσεις κατά την λειτουργία. Στόχος είναι με τη μονάδα αυτή η δημιουργία έξυπνων ενεργειακών συστημάτων δικτύων & εξοπλισμού αποθήκευσης σε τοπικό επίπεδο, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στην τελική κατανάλωση ενέργειας, η προώθηση μέτρων ενεργειακής απόδοσης και η υποστήριξη στην ανάπτυξη καινοτόμων καθαρών τεχνολογιών.
Παραγωγή πράσινου Η2: Είναι η μεγαλύτερη ιδιωτική επένδυση ύψους 1 δισ. ευρώ που θα δημιουργήσει 150 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και 300 θέσεις εργασίας κατά την λειτουργία. Στα οφέλη που θα επιφέρει η επένδυση είναι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στην τελική κατανάλωση ενέργειας, η ανάπτυξη έξυπνων ενεργειακών συστημάτων, δικτύων & εξοπλισμού αποθήκευσης σε τοπικό επίπεδο, προώθηση μέτρων ενεργειακής απόδοσης, υποστήριξη στην ανάπτυξη καινοτόμων καθαρών τεχνολογιών.
Ανάπτυξη έξυπνης μονάδας υδροπονίας: Περιλαμβάνει κεφαλαιουχικές δαπάνες ύψους 100 εκατ. ευρώ και θα δημιουργήσει 70 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και 300 θέσεις εργασίας κατά την λειτουργία. Η μονάδα θα προσελκύσει νέων γεωργών & θα διευκολύνει την ανάπτυξη επιχειρήσεων στις αγροτικές περιοχές.
Επιχείρηση παραγωγής πρώτων υλών ενέσιμων φαρμάκων & ενέσιμων τελικών φαρμακευτικών προϊόντων: Περιλαμβάνει επενδύσεις 130 εκατ. ευρώ και θα απασχολήσει 350 εργαζόμενους κατά την κατασκευή και 300 εργαζόμενους κατά τη λειτουργία. Η επένδυση αυτή θα ενισχύσει το βιομηχανικού προφίλ της περιοχής και θα προσφέρει τη δυνατότητα συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου για την ανάπτυξη ερευνητικών προγραμμάτων.
Επίσης εκτιμάται ότι προσελκύσει νέο επιστημονικό δυναμικό. Η επιχείρηση που θα πραγματοποιήσει την επένδυση, στον κλάδο φαρμάκων έχει καταδειχθεί στον χώρο της παραγωγικής καινοτομίας και θα λειτουργεί με τρόπο που θα συμβάλει στη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία έως το 2050 και τους σχετικούς περιβαλλοντικούς στόχους.
Το ΤΠ ΔΑΜ, είναι το δεύτερο Τομεακό Πρόγραμμα που καταθέτει στις κοινοτικές αρχές το υπουργείο Ανάπτυξης & Επενδύσεων στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ μετά το ΤΠ της «Ανταγωνιστικότητας». Εκτιμάται ότι θα εγκριθεί μέχρι το τέλος Ιουνίου και ότι θα αρχίσει να «ρίχνει χρήμα» στις περιοχές της ΔΑΜ από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
