Αδύνατη η άμεση απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο

Όσο εντείνονται οι πιέσεις για την αποδέσμευση της Ευρώπης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας, λόγω της εισβολής της Μόσχας στην Ουκρανία, τόσο πιο ξεκάθαρη γίνεται η περιπλοκότητα αυτού του εγχειρήματος.

Η αντικατάσταση του φυσικού αερίου που δέχεται η Ε.Ε από την Gazprom είναι «αδύνατη» τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον καθώς η παραγωγή σε άλλα σημεία του κόσμου ήδη κινείται κοντά στα μέγιστα δυνατά επίπεδα, σημειώνει η εταιρεία ερευνών Wood MacKenzie.

Μολονότι, μάλιστα, το αποθηκευμένο φυσικό αέριο στην Ευρώπη επαρκεί για την άνοιξη και το καλοκαίρι χωρίς περιορισμούς στη ζήτηση, η Ε.Ε κινδυνεύει να έχει μόνον το 10% των «αποθηκών» της γεμάτο έως τα τέλη του Οκτωβρίου χωρίς να ληφθούν μέτρα, σημειώνει η Κατερίνα Φιλιπένκο της Wood Mackenzie, απευθυνόμενη στο Reuters.

Οπότε η απεξάρτηση της Ε.Ε από το ρωσικό φυσικό αέριο θα επιφέρει ένα σημαντικό οικονομικό κόστος για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες και τους καταναλωτές όσο η ζήτηση θα εξισορροπείται με την προσφορά. Για τον λόγο αυτό, οι ισχυρότερες οικονομίες της Ευρωζώνης αποφεύγουν ένα εμπάργκο, δίνοντας τη δυνατότητα στο Κρεμλίνο να διασφαλίζει πολύτιμα έσοδα όσο συνεχίζει τον σφοδρό πόλεμο στην Ουκρανία.

Έτσι αποκτά, παράλληλα, η ρωσική οικονομία τα περιθώρια για να προσαρμοστεί σε μια νέα και πιο σκληρή πραγματικότητα, με το ρούβλι να καταφέρνει να ανακάμψει την Πέμπτη στα 74,26 ως προς το δολάρια από σχεδόν τα 138 που είχαν σημειωθεί στους πρώτους γύρους των δυτικών κυρώσεων.

Δύσκολη η αντικατάσταση της Gazprom

Η παραγωγή της Gazprom, του κρατικού μονοπωλίου της Ρωσίας, ξεπερνά τη συνολική παραγωγή της ΒΡ, Chevron, Shell, Exxon Mobil και Saudi Aramco, σημειώνουν σε σχετικό δημοσίευμα οι Financial Times. Πέρσι η παραγωγή της ανήλθε στα 540 δισ. κυβικά μέτρα, εκ των οποίων τα 331 δισ. κ.μ. καταναλώθηκαν από τη Ρωσία και τα 165 δισ. κ.μ. στάλθηκαν μέσω αγωγών στην Ευρώπη, υπολογίζει η MacKenzie.

Αναμφισβήτητα, η Gazprom είναι η κορυφαία εταιρεία φυσικού αερίου στον κόσμο, με τον Ιράν να ακολουθεί με απόσταση καθώς η περσινή παραγωγή του διαμορφώθηκε στα 291 δισ. κ.μ., εκ των οποίων τα 280 δισ. κ.μ. διοχετεύονται στην εγχώρια οικονομία.

Σύμφωνα με υπολογισμούς του αμερικανικού πρακτορείου Bloomberg, η Ρωσία αναμένεται να εξασφαλίσει σχεδόν 321 δισ. δολάρια από τις εξαγωγές ενέργειας κατά τη διάρκεια του 2022, αντανακλώντας άνοδο άνω του ενός τρίτου από το 2021. Οι εκτιμήσεις αυτές καταδεικνύουν τη δυσκολία της Ε.Ε να διακόψει άμεσα τις προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία, όντας εξαρτώμενη από την Gazprom για περισσότερο από το 45% των εισαγωγών της.

Ανεξάρτητα δε από το εάν θα επιβληθούν τελικά κυρώσεις από την Ε.Ε, η εταιρεία αναλύσεων Energy Aspects θεωρεί πως το φυσικό αέριο από τη Ρωσία θα μειωθεί τουλάχιστον κατά 21 δισ. κ.μ άμεσα καθώς δεν θα ανανεωθούν μακροπρόθεσμα συμβόλαια που θα λήξουν μέχρι τα τέλη του 2022.

Στην περίπτωση του Ιράν, η σύναψη μιας πυρηνικής συμφωνίας με τη Δύση ναι μεν θα αναπλήρωνε ένα μέρος των εισαγωγών από την Gazprom, πλην όμως θα χρειαστούν χρόνια για να ετοιμαστούν οι κατάλληλες υποδομές. Μέσω αγωγών, η Ευρώπη διασφαλίζει φυσικό αέριο κυρίως από τη Ρωσία (47%) και τη Νορβηγία (34%) και σε μικρότερο βαθμό από το Αζερμπαϊτζάν, τη Λιβύη και την Αλγερία. Από την Αλγερία, μάλιστα, οι ροές έχουν μειωθεί δραματικά προς Ισπανία λόγω διαμάχης με το Μαρόκο.

Όπως επισημαίνεται στην ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το 89% του φυσικού αερίου στην Ε.Ε εισάχθηκε μέσω αγωγών και μόνον το υπόλοιπο έχει φθάσει σε υγροποιημένη μορφή (LNG).

Αν και η Ουάσιγκτον δεσμεύτηκε να βοηθήσει την Ε.Ε να διασφαλίσει την ενεργειακή της επάρκεια, η εναλλακτική πηγάζει από το LNG που, όμως, θα απαιτήσει την έγκριση νέων επενδύσεων για τον διπλασιασμό της ετήσιας παραγωγικής ικανότητας των ΗΠΑ από 71 εκατ. τόνους που ίσχυαν πέρσι -και αναλογούν σε 105 δισ. κ.μ.- σε 200 εκατ. τόνους μέχρι το 2030.

Το Κατάρ έχει ήδη συνάψει συμφωνία με τη Γερμανία αλλά εξάγει ήδη το μέγιστο της παραγωγής του που πέρσι έφθασε τα 110 δισ. κ.μ.

Αναμφισβήτητα, η απεξάρτηση της Ε.Ε από το ρωσικό φυσικό αέριο μετά από μια σχέση αλληλεξάρτησης που καλλιεργήθηκε επί σειρά ετών θα στοιχήσει είτε στα νοικοκυριά, είτε στις επιχειρήσεις το επόμενο διάστημα καθώς θα πρέπει να υπάρξει μια εξισορρόπηση ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση, εξηγεί στους Financial Times ο Τζέιμς Βάντελ της Energy Aspects.

Μέχρι τότε η Μόσχα μπορεί να παρουσιάζει την ανάκαμψη του ρουβλιού ως μια μεγάλη νίκη της Ρωσίας, υποστηρίζοντας πως οι κυρώσεις της Δύσης δεν έχουν ουσιαστική αρνητική επίδραση. Αυτή είναι η ειρωνεία στον δραματικό πόλεμο της Ουκρανίας.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!