THEPOWERGAME
Όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο «Putin’s People» (Οι Άνθρωποι του Πούτιν) το 2020 στη Βρετανία, η συγγραφέας και δημοσιογράφος Κάθριν Μπέλτον μαζί με τον εκδοτικό οίκο της Harper Collins δέχτηκαν μια σειρά αγωγών και καταγγελιών συκοφαντικής δυσφήμισης από Ρώσους ολιγάρχες που σήμερα υπόκεινται σε βαρύτατες κυρώσεις από τη Δύση για τους στενούς δεσμούς που διατηρούν με το Κρεμλίνο. «Όταν ήρθαμε πρώτη φορά αντιμέτωποι με αυτό το ζήτημα, δεν γνώριζα εάν ο εκδοτικός οίκος θα μπορούσε να αντέξει αυτό το μπαράζ κατηγοριών», είχε σχολιάσει η Κάθριν Μπέλτον, η οποία υπήρξε και ανταποκρίτρια των Financial Times στην Μόσχα από το 2007 μέχρι το 2013 στην πλούσια σταδιοδρομία της.
Ο πρώτος που κατέφυγε στη βρετανική Δικαιοσύνη ήταν ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς, ο οποίος αρνήθηκε τον ισχυρισμό τριών πρώην συνεργατών του πως αγόρασε την ποδοσφαιρική ομάδα Τσέλσι ύστερα από σύσταση του Ρώσου προέδρου. Σήμερα, έναν μήνα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και όσο ακόμη μαίνεται ο πόλεμος, ο Αμπράμοβιτς ενεργεί ως μεσάζοντας στις συνομιλίες ανάμεσα στο Κίεβο και το Κρεμλίνο.
Σχετικό δημοσίευμα των New York Times περιγράφει πως το νομικό πλαίσιο στη Βρετανία διευκόλυνε τους Ρώσους ολιγάρχες και τη στρατιά των δικηγόρων τους να ασκούν αγωγές συκοφαντικής δυσφήμισης μόνο και μόνο για να εμποδίζουν τη δημοσίευση στοιχείων που τους συνέδεαν με το Κρεμλίνο.
«Πώς επιτρέψαμε να συμβεί κάτι τέτοιο;» δήλωσε ο Μπομπ Σίλι, μέλος των Συντηρητικών στο βρετανικό κοινοβούλιο, προσθέτοντας «γιατί βρεθήκαμε στη θέση αυτή σε μια ελεύθερη κοινωνία όπου κλεπτοκράτες και εγκληματίες τρομοκρατούν τον ελεύθερο Τύπο;» Αν και το βιβλίο της Μπέλτον δεν αποσύρθηκε από την αγορά, η Harper Collins δαπάνησε σχεδόν 2 εκατ. δολάρια σε νομικές δαπάνες και προχώρησε σε ορισμένες αλλαγές που αφορούσαν και τον Αμπράμοβιτς, καταλήγοντας σε έναν δίκαιο συμβιβασμό όπως ανακοίνωσε ο εκδοτικός οίκος.
Εκτός του καθεστώτος της «χρυσής βίζας» που έδωσε άδεια παραμονής σε Ρώσους με αμύθητες περιουσίες, οι New York Times εξηγούν πως αρκετοί «έκτισαν» μια καλή φήμη μέσα από φιλανθρωπίες. «Μόλις αποκτήσεις αυτή τη φήμη μπορείς να την υπερασπιστείς σε ένα βρετανικό δικαστήριο», σχολίασε ο Όλιβερ Μπόλοου, συγγραφέας του βιβλίου «Butler to the World: How Britain Became the Servant of Tycoons, Tax Dodgers, Kleptocrats and Criminals» (Ο Μπάτλερ του Κόσμου: Πώς η Βρετανία έγινε ο υπηρέτης των Μεγιστάνων, των Φοροφυγάδων, των Κλεπτοκρατών και των Εγκληματιών).
Σε συνέντευξη που έδωσε η Μπέλτον λίγο πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία στην εκπομπή της Κριστιάν Αμανπούρ και του CNN τόνισε πως κανένας από τους Ρώσους ολιγάρχες που αναφέρει στο βιβλίο της δεν έχει παραβιάσει τον νόμο. Σχολίασε, όμως, πως η Δύση ήταν εξαιρετικά αφελής διότι θεωρούσε πως η Ρωσία θα ασπάζονταν τις αξίες της όσο προσαρμόζονταν στις αγορές. «Έγινε, όμως, το αντίθετο. Όσο διοχετεύονταν το ρωσικό χρήμα στη βρετανική πρωτεύουσα τόσο διαφθείρονταν οι θεσμοί».
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει η ίδια στην εισαγωγή των Sberbank και VTB Bank, των δυο κρατικών τραπεζικών ομίλων της Ρωσίας στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου το 2007. Υπήρχε η προσδοκία πως θα υιοθετούσαν ένα πιο φιλελεύθερο και διαφανές σύστημα στη λειτουργία τους, αλλά όπως αποκάλυψαν και τα Panama Papers, η VTB Bank ήταν η τράπεζα των «ειδικών αποστολών» για το καθεστώς του Πούτιν.