THEPOWERGAME
Κάθε ιστορικό ρεκόρ αλλά και κάθε πρόβλεψη καταρρίπτουν οι τιμές των λιπασμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, κάνοντας ένα πρωτόγνωρο ράλι ανόδου μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Παράγοντες της αγοράς αναφέρουν στο powergame.gr ότι η επάρκεια στην Ελλάδα είναι εξασφαλισμένη, τουλάχιστον έως το καλοκαίρι, αλλά δεν αποκλείουν να εμφανιστούν ελλείψεις από το φθινόπωρο, ανάλογα βέβαια και με τις εξελίξεις στην Ουκρανία.
Η περίπτωση της τιμής της ουρίας (βασικού λιπάσματος) στην Αίγυπτο, απ’ όπου κατ’ εξοχήν τροφοδοτείται η ελληνική αγορά είναι χαρακτηριστική: μετά το ιστορικό ρεκόρ στις τιμές των λιπασμάτων το 2008 και έως το 2020 η τιμή της κυμαινόταν μεταξύ 220-300 δολαρίων ο τόνος (τιμή fob). Το 2021 η τιμή της άρχισε να αυξάνεται για να φθάσει λίγο πριν τα Χριστούγεννα στα 850-900 δολάρια. Από τον Ιανουάριο του 2022 άρχισε να υποχωρεί για να φθάσει την παραμονή της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία στα 580 δολάρια. Από την ημέρα της εισβολής και μετά, όμως, ξεκίνησε ένα ράλι χωρίς προηγούμενο για να φθάσει προχθές τα 1.155 δολάρια (συμβόλαια Απριλίου).
«Εάν δεν είχε γίνει ο πόλεμος, η τιμή της ουρίας θα κυμαινόταν σήμερα στα 500 δολάρια, αυξημένη μεν συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια αλλά σε ανεκτά επίπεδα, ιδίως αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι τιμές βασικών προϊόντων όπως καλαμποκιού, σιταριού και βαμβακιού είναι επίσης σε ιστορικά υψηλά, άρα οι παραγωγοί θα εφάρμοζαν τις αναγκαίες ποσότητες λίπανσης για να επιτύχουν καλή παραγωγή και ν’ αυξήσουν την πρόσοδό τους», αναφέρει χαρακτηριστικά στο powergame.gr πολύπειρος παράγοντας της αγοράς.
Επάρκεια υπάρχει, τι ποσότητες θα αγοραστούν είναι το θέμα
Στην αγορά εκτιμούν ότι υπάρχει επάρκεια λιπασμάτων. «Μέχρι το καλοκαίρι εκτιμώ – αναφέρει ο ίδιος παράγοντας – ότι δεν θα υπάρξει ζήτημα επάρκειας για τρεις κυρίως λόγους:
- Οι εταιρείες και τα καταστήματα έχουν προμηθευτεί επαρκείς ποσότητες.
- Το ίδιο έκαναν και αρκετοί παραγωγοί και μάλιστα όσοι είχαν ρευστότητα έσπευσαν να προμηθευτούν λιπάσματα νωρίτερα από άλλες χρονιές για να προλάβουν ενδεχόμενη αύξηση τιμών αλλά και φορολογικούς λόγους, ιδίως βαμβακοπαραγωγοί με βιβλία εσόδων – εξόδων που έχοντας αυξημένα έσοδα το 2021 από την διπλάσια συγκριτικά με το 2020 τιμή του βαμβακιού προχώρησαν ευλόγως σε αύξηση των δαπανών τους.
- Ιστορικά, όταν αυξάνεται η τιμή των λιπασμάτων, μειώνεται η κατανάλωση, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά παντού στον πλανήτη».
Ο δείκτης προσιτών τιμών και η εκτίμηση για τη μείωση της κατανάλωσης
Στην αγορά λιπασμάτων κοιτούν καθημερινά με ενδιαφέρον τον παγκόσμιο δείκτη προσιτών τιμών (affordability index), ο οποίος αποτελείται από δύο «καλάθια» τιμών: στο ένα είναι οι τιμές βασικών αγροτικών προϊόντων (όπως καλαμπόκι και σιτάρι) και στο άλλο οι τιμές των λιπασμάτων. Όσο υψηλότερα είναι ο δείκτης, τόσο αυξημένη είναι η οικονομική δυνατότητα του παραγωγού να προμηθευτεί λιπάσματα. Το αντίθετο συμβαίνει όταν ο δείκτης κινείται καθοδικά, όπως τώρα, όταν στην κυριολεξία έχει «βυθιστεί», στέλνοντας σήμα για την επερχόμενη μείωση της ζήτησης για λιπάσματα με βάση τα σημερινά πολύ υψηλά επίπεδα τιμών.
Η ακριβής επίπτωσή τους στην κατανάλωση μένει να φανεί. Στην ελληνική αγορά η βασική εκτίμηση – με τα σημερινά δεδομένα – είναι πως η μείωση μπορεί να ανέλθει ακόμη και στο 30%. Σ’ αυτό συνηγορούν εκτός από την αύξηση των τιμών και το ότι τα αγροτικά προϊόντα στη Νότιο Ελλάδα και ιδίως το ελαιόλαδο δεν έχουν ικανοποιητικές τιμές. Στην περίπτωση βεβαίως που μεταβληθούν τα δεδομένα στην Ουκρανία, είτε θετικά είτε αρνητικά, ανάλογα θα μεταβληθούν και οι εκτιμήσεις.
Όσον αφορά στην ουρία, για παράδειγμα, η ελληνική αγορά έχει προμηθευτεί ποσότητες σε τιμές υψηλότερες μεν των προηγούμενων ετών αλλά όχι πάνω από τα 1000-1100 δολάρια που κυμαίνονται τώρα. Κάποια στιγμή, όμως, όταν τα αποθέματα εξαντληθούν, οι εταιρείες θα αναγκαστούν να αγοράσουν και σ’ αυτά τα επίπεδα – εφ’ όσον δεν έχουν αποκλιμακωθεί οι τιμές ως τότε -για να καλύψουν τις μελλοντικές ανάγκες αλλά το ζήτημα είναι πόσοι αγρότες θα (μπορούν να) αγοράζουν.
Αβεβαιότητα για κάλιο και φώσφορο
Όσον αφορά στην επάρκεια της αγοράς, αβεβαιότητα υπάρχει κυρίως για το κάλιο καθώς η Ρωσία και η Λευκορωσία καλύπτουν το 40% της παγκόσμιας αγοράς και δευτερευόντως για το φώσφορο. Το κάλιο είναι σημαντικό για σημαντικές καλλιέργειες στην Ελλάδα, όπως η ελιά, τα κηπευτικά και τα εσπεριδοειδή.
Αναμονή για την επιδότηση, από 15 Μαρτίου ο μειωμένος ΦΠΑ
Στο μεταξύ, την εξειδίκευση της εξαγγελίας του πρωθυπουργού για την «πρόσθετη στήριξή» τους, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε χθες στο υπουργικό συμβούλιο, στα λιπάσματα αναμένουν πολλοί παραγωγοί για να προχωρήσουν τις αγορές τους καθώς αυτήν εποχή γίνεται η λίπανση στις εαρινές καλλιέργειες. Κυκλοφορούν διάφορα σενάρια, χωρίς μέχρι τώρα να υπάρχει κάτι συγκεκριμένο για το πως και σε ποιους θα δοθεί αυτή η ενίσχυση.
Χθες, πάντως, δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ η υπουργική απόφαση για εφαρμογή με αναδρομική ισχύ από 15 Μαρτίου του μειωμένου συντελεστή 6% στα λιπάσματα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
