THEPOWERGAME
Το Hoyerswerda, το Βautzen, το Kamenz και το Radeberg είναι πόλεις στο ανατολικό γερμανικό κρατίδιο της Σαξονίας που έχασαν δεκάδες χιλιάδες κατοίκους, ιδίως νέους και μορφωμένους, μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού.
Το Hoyerswerda, άλλοτε κόμβος εξόρυξης άνθρακα, είδε τον πληθυσμό του να συρρικνώνεται από 70.000 κατοίκους το 1985 σε 32.000. Ο μέσος όρος ηλικίας των κατοίκων είναι 53 ετών. Και στις τέσσερις πόλεις οι baby boomers συνταξιοδοτούνται ή ετοιμάζονται να το κάνουν.
Ανησυχώντας για τις ελλείψεις προσωπικού, το 2019 τα δημαρχεία του κουαρτέτου και εικοσιτέσερις τοπικοί εργοδότες εγκαινίασαν το πρόγραμμα «τελευταία βάρδια», το οποίο περιλαμβάνει τη μετακίνηση τοπικών εφήβων με λεωφορεία σε εργοστάσια, εργαστήρια και γραφεία τα απογεύματα σε μια προσπάθεια να τους ενθαρρύνει να εγγραφούν για μια θέση μαθητείας.
Οι ελλείψεις εργαζομένων αποτελούν τεράστιο πρόβλημα στη Γερμανία. Το εργατικό δυναμικό της χώρας ενδέχεται να κορυφωθεί σύντομα σε απόλυτους αριθμούς και θα μπορούσε να συρρικνωθεί έως και κατά 5 εκατομμύρια άτομα έως το 2030.
Η Covid-19 έχει επιδεινώσει το πρόβλημα. Στις αρχές της πανδημίας, τα lockdowns και η ύφεση σήμαιναν ότι πολλές γερμανικές εταιρείες είχαν πάρα πολλούς εργαζόμενους, πολλοί από τους οποίους κατέληξαν σε προγράμματα κρατικής υποστήριξης στο πλαίσιο του καθεστώτος προσωρινής αργίας. Καθώς η οικονομία άνοιξε ξανά, βρέθηκαν με πολύ λίγους.
Και η εύρεση νέου προσωπικού γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Οι εργαζόμενοι, ιδίως οι νέοι, αναζητούν όλο και περισσότερο μεγαλύτερη ασφάλεια.
Έχοντας παρακολουθήσει ορισμένους επιχειρηματικούς κλάδους όπως τα ξενοδοχεία ή οι αεροπορικές εταιρείες να κλείνουν σχεδόν εξ ολοκλήρου, προτιμούν μια ασφαλή θέση εργασίας στη δημόσια διοίκηση από τον ιδιωτικό τομέα, λέει η Zuzanna Blazek στο Γερμανικό Οικονομικό Ινστιτούτο, ένα κέντρο μελετών.
Τον περασμένο Οκτώβριο, το 43% των επιχειρήσεων δήλωσε ότι η επιχείρησή του υποφέρει από την έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού, από 23% ένα χρόνο νωρίτερα και το υψηλότερο ποσοστό από την επανένωση της Γερμανίας το 1990, σύμφωνα με έρευνα της κρατικής αναπτυξιακής τράπεζας KFW και του ερευνητικού κέντρου Ifo σε 9.000 επιχειρήσεις.
Οι υπηρεσίες επλήγησαν περισσότερο, ακολουθούμενες από τη μεταποίηση. Η έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων είναι πλέον τόσο σοβαρή που «επιβραδύνει δραματικά την οικονομία μας», προειδοποίησε τον περασμένο μήνα ο Christian Dürr, ηγέτης του κόμματος των Ελεύθερων Δημοκρατών που τάσσεται υπέρ της αγοράς.
Πιστεύει ότι η Γερμανία πρέπει να προσελκύει περίπου 400.000 μετανάστες εργαζόμενους ετησίως για να αμβλύνει τις οικονομικές επιπτώσεις της γήρανσης της κοινωνίας.
Παρόλο που πολλοί Γερμανοί συμμερίζονται τη φιλομεταναστευτική στάση του κ. Dürr, ο στόχος του δεν μπορεί να επιτευχθεί εν μία νυκτί. Επειδή οι γερμανικές εταιρείες χρειάζονται εργαζόμενους τώρα, καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να εμφανιστούν ως ελκυστικός χώρος εργασίας.
Ορισμένες από τις προσπάθειές τους μοιάζουν με αυτό που συμβαίνει σε μέρη όπως η Αμερική. Πολλές είναι επεκτάσεις των υφιστάμενων προγραμμάτων που έχουν σχεδιαστεί για να αποτρέψουν το φάσμα της συρρίκνωσης του εργατικού δυναμικού.
Ο προφανής -και καθολικός- τρόπος για να εξασφαλίσετε αρκετούς εργαζόμενους είναι να τους πληρώνετε περισσότερο. Δεδομένου ότι οι Γερμανοί εργαζόμενοι είναι ήδη από τους καλύτερα αμειβόμενους στον κόσμο, οι εταιρείες έχουν ελάχιστα περιθώρια ελιγμών.
Παρόλα αυτά, οι αυξήσεις βρίσκονται καθ’ οδόν. Η νέα κυβέρνηση αυξάνει τον νόμιμο κατώτατο μισθό σε διάφορα βήματα από 9,60 ευρώ (10,10 δολάρια) το 2021 σε 12 ευρώ μέχρι το τέλος του έτους.
Οι υψηλότερα αμειβόμενοι μπορούν επίσης να υπολογίζουν σε μια μέτρια αύξηση. Σε δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα, το Ifo διαπίστωσε ότι το 78% των επιχειρήσεων αναμένει ότι οι μισθοί θα αυξηθούν φέτος, κατά μέσο όρο 4,7% -σύμφωνα με τις απαιτήσεις των συνδικάτων για περίπου 5% και πάνω από την πρόβλεψη για πληθωρισμό 3,3% που έχει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση για το 2022.
Κοινωνική μηχανική
Μια άλλη δημοφιλής στρατηγική κατά της πανδημίας σε όλο τον κόσμο είναι οι εργοδότες να προσφέρουν πιο ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας. Η ασφαλιστική εταιρεία Allianz έχει ξεκινήσει ένα νέο πρόγραμμα «τρόπων εργασίας» που περιλαμβάνει επιλογές όπως η εργασία εξ αποστάσεως τουλάχιστον το 40% του χρόνου, έως και 25 ημέρες το χρόνο στο εξωτερικό και σημαντικά λιγότερα ταξίδια για επαγγελματικούς λόγους.
Ορισμένες γερμανικές επιχειρήσεις το φτάνουν στα άκρα. Η Bosch αφήνει τους εργαζόμενους να επιλέξουν ένα από τα 100 μοντέλα ωρών εργασίας. Σε ανώτερες διοικητικές θέσεις, έχει επεκτείνει τον επιμερισμό της εργασίας, όπου δύο άτομα μοιράζονται τις ευθύνες ώστε ο καθένας να μπορεί να εργάζεται με μερική απασχόληση.
Όπως και οι ομόλογοί τους σε άλλες πλούσιες χώρες, οι εργοδότες διαφημίζουν επίσης το ενδιαφέρον τους για την ευημερία των εργαζομένων.
Εδώ και καιρό προσφέρουν βοήθεια για τη φροντίδα των παιδιών. Η Bosch και η Siemens λειτουργούν αμφότερες κέντρα ημερήσιας φροντίδας για τα παιδιά των εργαζομένων.
Τώρα επεκτείνουν το φάσμα της βοήθειας. Η Bosch δαπάνησε 75 εκατ. ευρώ για ένα κέντρο υγείας στην έδρα της στο Abstatt, όπου οι εργαζόμενοι έχουν πρόσβαση σε συμβουλευτική, φυσιοθεραπεία, γυμναστήριο και τοίχο αναρρίχησης.
Η Delivery Hero, μια διαδικτυακή εταιρεία παράδοσης τροφίμων με έδρα το Βερολίνο, προσφέρει στους εργαζομένους εικονικά μαθήματα γιόγκα, συνδρομές σε γυμναστήρια, λογαριασμούς στην Headspace, μια εταιρεία διαλογισμού, και επιδοτούμενες ενοικιάσεις ποδηλάτων.
Η Allianz επιτρέπει στο προσωπικό της να κάνει «focus time», όπου δεν έχουν προγραμματιστεί συναντήσεις, και η «παγκόσμια εθιμοτυπία συναντήσεων» της περιορίζει τις συναντήσεις σε 25 ή 50 λεπτά και επιτρέπει ένα διάλειμμα μεταξύ των τηλεφωνημάτων. Επιπλέον, παρέχει υποστήριξη ψυχικής υγείας, μεταξύ άλλων και σε υπαλλήλους που προτιμούν να παραμείνουν ανώνυμοι.
Η Deutschland AG στηρίζεται επίσης όλο και περισσότερο στα παγκοσμίου φήμης προγράμματα κατάρτισης και μαθητείας της. Η Bosch συνεργάζεται στενά με ιδρύματα υψηλού κύρους, όπως το Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου και το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καρλσρούης, όπου οι εκπρόσωποί της διοργανώνουν διαλέξεις και άλλες εκδηλώσεις για φοιτητές, καθώς και πρακτική άσκηση και κατάρτιση.
Η Allianz ενθαρρύνει τους υπαλλήλους να αφιερώνουν μία ώρα από τον εργάσιμο χρόνο τους την εβδομάδα για να παρακολουθήσουν ένα από τα περισσότερα από 10.000 μαθήματα, από γραφιστική σχεδίαση έως Big Data.
Η Siemens δαπανά 175 εκατ. ευρώ ετησίως για την εκπαίδευση και την επανεκπαίδευση των εργαζομένων της στη Γερμανία (και σχεδόν το ίδιο ποσό στις υπερπόντιες δραστηριότητές της). Συν τοις άλλοις, προσφέρει σήμερα 3.700 εγχώριες θέσεις μαθητείας, σημαντικά περισσότερες από ό,τι πριν από λίγα χρόνια.
Οι μικρότερες επιχειρήσεις διαθέτουν λιγότερους πόρους, αλλά όχι λιγότερη δυναμική. Παρά το γεγονός ότι δραστηριοποιούνται στην πιο αποψιλωμένη περιοχή της Γερμανίας, οι επιχειρήσεις της Σαξονίας, οι οποίες είναι όλες μεσαίου μεγέθους, έχουν μέχρι στιγμής καταφέρει να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας τους.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
