THEPOWERGAME
Μια πολύ δυσοίωνη προοπτική για το μέλλον της αγοράς φορτηγών πλοίων μεταφοράς εμπορευμάτων και πρώτων υλών, φαίνεται πως βρίσκεται στα σπάργανα το τελευταίο διάστημα, απειλώντας ακόμα και την ίδια την βιωσιμότητα του κλάδου, αν λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις, κάτι που θεωρείται αρκετά πιθανό. Ο λόγος για την σταδιακή έξοδο από την συγκεκριμένη αγορά, όλο και περισσότερων χρηματοδοτικών οργανισμών, από τράπεζες και εξειδικευμένους ναυτιλιακούς πιστωτές, μέχρι ασφαλιστικές εταιρείες που ειδικεύονται στον τομέα της ασφάλισης και αντασφάλισης φορτίων.
Τα πρότυπα ESG ωθούν σταδιακά αρκετές εταιρείες μακριά από την παροχή χρηματοδότησης σε ναυτιλιακές εταιρείες που χρησιμοποιούν φορτηγά πλοία μεταφοράς άνθρακα, γεγονός που απειλεί την μακροχρόνια βιωσιμότητα της εν λόγω αγοράς. Σύμφωνα με πρόσφατη αποκάλυψη του πρακτορείου Reuters , τουλάχιστον έξι ευρωπαϊκοί όμιλοι, είτε μειώνουν την έκθεσή τους στα πλοία μεταφοράς άνθρακα, είτε σκέφτονται να το πράξουν. Οι όμιλοι αυτοί συμβάλλουν στο 5% των χρηματοδοτήσεων, συνολικού ύψους 16 δισ. δολαρίων προς τον κλάδο της μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου.
Ο άνθρακας αποτελεί την πιο «βρόμικη» μορφή ενέργειας και αυτή που βρέθηκε στο επίκεντρο πριν λίγες ημέρες, στο πλαίσιο της παγκόσμιας διάσκεψης για το κλίμα, καθώς αποτελεί τον πιο καθοριστικό παράγοντα στις εκπομπές επιβλαβών ρύπων. Ενώ όμως προς το παρόν, η παγκόσμια κοινότητα επικεντρώνεται κυρίως στις χώρες που παράγουν και καταναλώνουν άνθρακα, αρκετοί ιδιωτικοί χρηματοπιστωτικοί όμιλοι, έχουν αρχίσει να αποχωρούν και από τον τομέα της μεταφοράς άνθρακα, που σε ποσοστό άνω του 90% διεξάγεται με φορτηγά πλοία. Αποτελεί δε το 30% του μεταφορικού έργου των φορτηγών πλοίων.
Πρόκειται για τον τομέα από τον οποίο ξεκίνησε η άνοδος της ελληνικής ναυτιλίας, πριν την σταδιακή επέκταση και εν συνεχεία κυριαρχία της στα δεξαμενόπλοια. Σήμερα, η Ελλάδα διαθέτει τον τρίτο πιο ακριβό στόλο φορτηγών πλοίων, ελάχιστα πίσω από την δεύτερη Κίνα. Με βάση τα στοιχεία της Vessels Value, ο ελληνόκτητος στόλος φορτηγών πλοίων είναι αξίας 53 δισ. δολαρίων. Αντίστοιχα, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, ο ελληνόκτητος στόλος φορτηγών πλοίων είναι ο μεγαλύτερος παγκοσμίως, με βάση την μεταφορική ικανότητα, αποτελώντας το 20% του παγκοσμίου στόλου.
Η χρήση μεγάλων φορτηγών πλοίων, μήκους 270 μέτρων είναι ο φθηνότερος και πιο αποδοτικός τρόπος μεταφοράς πρώτων υλών, όπως ο άνθρακας, το σιδηρομετάλλευμα, τα σιτηρά κ.ο.κ. Ωστόσο, ασφαλιστικοί φορείς, όπως η Swiss Re, σημειώνουν ότι από το 2023 θα πάψουν να αντασφαλίζουν φορτία άνθρακα, έχοντας αποχωρήσει και από τις απευθείας ασφαλίσεις φορτίων το 2018. Όλο και πιο πολλές ασφαλιστικές εταιρείες, υπό την πίεση των προτύπων ESG, επιλέγουν να μην ασφαλίζουν πλέον φορτία άνθρακα, στο πλαίσιο της προσπάθειάς τους να μην συσχετιστούν οι δραστηριότητές τους με την επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Οι ίδιες πιέσεις έχουν αρχίσει να δημιουργούνται και στις τράπεζες και τους υπόλοιπους πιστωτές του ναυτιλιακού κλάδου.
Πρόκειται για μια νέα πρόκληση για την παγκόσμια ποντοπόρο ναυτιλία, καθώς όπως φαίνεται, θα προκύψουν ζητήματα και για όσους μεταφέρουν φορτία άνθρακα. Αυτό σημαίνει ότι μια ναυτιλιακή εταιρεία που θα θελήσει στο μέλλον ένα δάνειο για την απόκτηση ενός φορτηγού πλοίου, είναι πιθανό να μην μπορέσει να το εξασφαλίσει, ή να το πράξει με σημαντικό υψηλότερο κόστος απ’ ό,τι σήμερα. Αντίστοιχα, οι ναυτιλιακές που δραστηριοποιούνται στην μεταφορά άνθρακα, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να βρουν στρατηγικούς επενδυτές, για να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξή τους.
Το θετικό στοιχείο πάντως είναι ότι και οι Έλληνες πλοιοκτήτες αντιλαμβάνονται ότι στο μέλλον, είναι πιθανό να χρειαστεί να μετακινηθούν σε άλλες αγορές, χρησιμοποιώντας διαφορετικά πλοία, αφήνοντας το εμπόριο ξηρού χύδην φορτίου στα χέρια άλλων χωρών. Μια τέτοια τάση, έχει αρχίσει να διαφαίνεται αν εξετάσει κανείς το ελληνικό βιβλίο παραγγελιών. Από το σύνολο των παγκόσμιων παραγγελιών για την ναυπήγηση νέων φορτηγών πλοίων, στους Έλληνες αντιστοιχεί σήμερα μόλις το 2,3%. Δηλαδή, η χώρα που ελέγχει το 20% του παγκόσμιου εν ενεργεία στόλου, έχει υποβάλλει ελάχιστες παραγγελίες νεότευκτων φορτηγών πλοίων. Αυτό δείχνει ότι και τα ελληνικά συμφέροντα έχουν διαπιστώσει ότι στο μέλλον, θα είναι όλο και δυσκολότερο να βρεθούν κεφάλαια για την χρηματοδότηση της ναυπήγησης, της αγοράς και της λειτουργίας τέτοιων πλοίων, με αποτέλεσμα να στρέφονται ήδη σε άλλες αγορές, όπως για παράδειγμα τα πλοία μεταφοράς φυσικού αερίου και τα δεξαμενόπλοια, όπου θεωρούν ότι υπάρχουν ακόμα σημαντική ζήτηση μεταφορικού έργου, μέχρι να ολοκληρωθεί η ενεργειακή μετάβαση σε άλλες μορφές ενέργειας.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
