THEPOWERGAME
Στην εποχή του Ιnternet of Things (διαδικτύου των πραγμάτων) περνά η ελληνική γεωργία με το πρώτο αρδευτικό έργο που πρόκειται να κατασκευαστεί με ΣΔΙΤ, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ύδωρ 2.0», το αρδευτικό δίκτυο Ταυρωπού στον κάμπο της Καρδίτσας. Το έργο, σύμφωνα με μελέτη της Ernst & Young, πρόκειται να συμβάλει στην αύξηση του αγροτικού εισοδήματος κατά 200%.
Πρόκειται για το πρώτο από τα 21 αρδευτικά έργα του προγράμματος «Ύδωρ 2.0» που θα δημοπρατηθεί – στις αρχές του 2022, εκτός απροόπτου – και ως εκ τούτου θεωρείται πιλοτικό για τα υπόλοιπα έργα. Είναι το πλέον ώριμο σήμερα καθώς η τεχνική μελέτη είναι έτοιμη, η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων παρουσιάζεται τις επόμενες ημέρες, ενώ δεν απαιτούνται απαλλοτριώσεις. Μάλιστα είναι ένα από τα δύο έργα που πρόκειται να δημοπρατηθεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), η οποία θα αναλάβει και την παρακολούθηση της πορείας υλοποίησής του τουλάχιστον κατά την πρώτη φάση.
Παράλληλα, όμως, θεωρείται και «εμβληματικό». «Αν αναλύσει κάποιος τα επιμέρους ποσοτικά στοιχεία του κάθε έργου, θα κατανοήσει εύκολα τον χαρακτηρισμό «εμβληματικό», καθώς τα εξυπηρετούμενα στρέμματα γης, ο αριθμός των ωφελούμενων παραγωγών και η συνολική οικονομική ωφέλεια λόγω μηδενισμού της ενέργειας που απαιτείται για την άρδευση σε σχέση με το ποσό που θα δαπανηθεί για την κατασκευή του, δημιουργούν έναν υψηλό συντελεστή απόδοσης», επισημαίνει στο «powergame.gr» ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Ταυρωπού, κ. Θανάσης Μαρκινός και εξηγεί:
-Το έργο αφορά περισσότερους από 8.000 αγρότες – αρδευτές με συνολική έκταση 115 χιλιάδων στρεμμάτων, κυρίως με αροτραίες καλλιέργειες (σιτηρά και βαμβάκι και σε μικρότερη έκταση, κηπευτικά και δενδρώδεις).
-ενώ το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς σχετίζεται με έναν σημαντικό φυσικό πόρο, όπως η Λίμνη Ν. Πλαστήρα και εξυπηρετεί μια μεγάλη αγροτική περιοχή που βρίσκεται κατά κύριο λόγο στην ανώτερη κατηγορία (κόκκινη) του χάρτη των ευπρόσβλητων από νιτρορύπανση ζωνών.
– Παράλληλα, θα προστατευθούν η γονιμότητα των εδαφών και η ποιότητα του νερού του υπόγειου υδροφορέα και σταδιακά θα βελτιωθούν.
Εξοικονόμηση τουλάχιστον του 35% του νερού, όφελος πάνω από 50 ευρώ το στρέμμα για τους αγρότες
Ένα στοιχείο και μόνο αρκεί για να αποδειχθεί το περιβαλλοντικό και οικονομικό όφελος του έργου: από την κατασκευή του οδηγεί σε άμεση εξοικονόμηση τουλάχιστον του 35% του νερού, σε σχέση με αυτό που χρησιμοποιείται σήμερα και χάνεται από εξάτμιση, ανεξέλεγκτη ροή και διαρροές στον κάθε αρδευτικό τομέα.
Η εξοικονόμηση νερού μελλοντικά και με το πέρασμα των ετών θα γίνεται βαθμιαία μεγαλύτερη, με την επιλογή εκ μέρους των παραγωγών μεθόδων άρδευσης υψηλότερης απόδοσης, ώστε να μπορούν τα φυτά να αξιοποιούν καλύτερα το νερό. Η μετάβαση αυτή δεν θα γίνει με υποχρεωτικότητα, αλλά σταδιακά ως επενδυτική επιλογή, αφού όσοι παραγωγοί τις χρησιμοποιήσουν θα έχουν αυξημένη απόδοση παραγωγής και οικονομικού αποτελέσματος.
«Σήμερα ένας αγρότης δαπανά τουλάχιστον 50 ευρώ το στρέμμα για να αντλήσει το νερό από το υπάρχον ανοικτό αρδευτικό δίκτυο και να ποτίσει το χωράφι του. Καθώς μάλιστα δεν υπάρχει δίκτυο ηλεκτροδότησης, ο συνήθης τρόπος άντλησης νερού είναι με αρδευτικό συγκρότημα που είναι συνδεδεμένο στο τρακτέρ. Άρα, η άντληση νερού γίνεται με χρήση πετρελαίου», εξηγεί ο κ. Μαρκινός τονίζοντας ότι με το νέο δίκτυο το κόστος άντλησης κυριολεκτικά θα εκμηδενισθεί.
Κι αυτό επειδή, όπως εξηγεί, «το έργο θα αξιοποιήσει πλήρως την γεωμορφολογία της περιοχής, γεγονός που θα εξασφαλίζει την υπό πίεση λειτουργία του και θα οδηγεί σε φυσική ελάχιστη πίεση λειτουργίας τουλάχιστον 4 atm στην υδροληψία στο χωράφι του κάθε παραγωγού την περίοδο αιχμής και αυξημένης ζήτησης, με δυνατότητα αύξησης της, αν ο ΤΟΕΒ το απαιτήσει, με την δαπάνη ελάχιστης επιπλέον ενέργειας».
Άρδευση μέσω διαδικτύου των πραγμάτων και στο μέλλον χωρίς φυσική παρουσία του παραγωγού
Μία από τις σημαντικότερες καινοτομίες του έργου είναι ότι οι συνολικά 5.650 υδροληψίες θα είναι ενεργειακά αυτόνομες και θα ελέγχονται ηλεκτρονικά και από απόσταση μέσω του νέου υψηλών ταχυτήτων διαδικτύου των πραγμάτων (Internet of Things). Το νέο δίκτυο θα είναι κλειστό και σε κάθε υδροληψία θα υπάρχουν φρεάτιο και βάνα, η οποία θα «ανοίγει» ηλεκτρονικά όταν είναι η σειρά του παραγωγού να ποτίσει το χωράφι του. Ο παραγωγός θα έχει ενημερωθεί έγκαιρα προκειμένου με τη σειρά του να έχει έτοιμο το αρδευτικό του σύστημα.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα γίνεται και πλήρης καταγραφή των ποσοτήτων ύδατος που χρησιμοποιούνται, ενώ, όπως επισημαίνει στο «powergame.gr» ο αρμόδιος γενικός γραμματέας Ενωσιακών Πόρων & Υποδομών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Δημήτρης Παπαγιαννίδης, θα υπάρχει η δυνατότητα να «κοπεί» η παροχή μόνο στους στρατηγικούς κακοπληρωτές των ΤΟΕΒ. «Σήμερα, όταν ένας ΤΟΕΒ έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη ΔΕΗ και «κόβεται» η ηλεκτροδότηση, συνήθως την «πληρώνουν» όλοι οι αρδευτές, κάτι που συνιστά προφανή αδικία προς εκείνους που είναι συνεπείς στην πληρωμή των αρδευτικών τελών», σημειώνει.
Όσον αφορά στον ΤΟΕΒ Ταυρωπού, ο κ. Μαρκινός εξηγεί ότι η οικονομική του κατάσταση είναι τέτοια που δεν επηρεάζεται αρνητικά από τις οφειλές των στρατηγικών κακοπληρωτών, το ποσοστό των οποίων υπολογίζεται στο 15%, δηλαδή περίπου στο μισό του πανελλαδικού μέσου όρου. Ωστόσο, συμφωνεί ότι εγείρεται θέμα ισονομίας.
Επισημαίνει, πάντως, ότι το νέο αρδευτικό δίκτυο θα δώσει τη δυνατότητα στους παραγωγούς – αξιοποιώντας και τη χρηματοδότηση επενδυτικών προγραμμάτων του ΠΑΑ, όπως τα σχέδια βελτίωσης – «να εκσυγχρονίσουν τα αρδευτικά τους συστήματα και μελλοντικά να βελτιώσουν μελλοντικά τον έλεγχο των αρδευτικών συστημάτων, ακόμη και να τα αυτοματοποιήσουν πλήρως, χωρίς την φυσική τους παρουσία, όσο κι αν αυτό φαίνεται σήμερα δύσκολο και μακρινό».
Από το 1963 το υπάρχον δίκτυο Ταυρωπού
Το υπάρχον σήμερα αρδευτικό δίκτυο του ΤΟΕΒ Ταυρωπού ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1963. «Αν και το έργο τιτλοφορείται «εκσυγχρονισμός αρδευτικού δικτύου», αν το θέσουμε στην πραγματική του διάσταση, πρόκειται, κατά τη γνώμη μου, για ένα εξ ολοκλήρου νέο έργο σύγχρονου σχεδιασμού και λογικής, το οποίο όμως αξιοποιεί πλεονεκτήματα της παρουσίας του παλαιού, όπως την απουσία απαλλοτριώσεων, την όδευση επί των υφιστάμενων ζωνών έργου και την ελάχιστη περιβαλλοντική επιβάρυνση κατά την κατασκευή», σημειώνει ο κ. Θανάσης Μαρκινός.
Σύμφωνα με το σχεδιασμό, προβλέπεται ένα πλήρως κλειστό δίκτυο από την κεφαλή στην αναρρυθμιστική λίμνη μέχρι το κάθε αγροτεμάχιο, το μεγαλύτερο έργο κλειστών δικτύων, αφού συνολικά ξεπερνά τα 800 χλμ, καθώς μόνο τα δίκτυα διανομής (τριτεύοντα) «καλύπτουν σε ευθεία γραμμή απόσταση μεγαλύτερη από την απόσταση Αθήνα-Σέρρες», όπως δηλώνει χαρακτηριστικά ο κ. Δημ. Παπαγιαννίδης.
Το έργο έχει κόστος κατασκευής με ΣΔΙΤ 129 εκατ. ευρώ το οποίο πρόκειται να ανέλθει στα 322,5 εκατ. ευρώ συνολικά εφ’ όσον συνυπολογισθούν τα έξοδα συντήρησης και λειτουργίας για 25 χρόνια και οι πληρωμές διαθεσιμότητας. Αποτελείται από την κύρια διώρυγα μήκους 18 χλμ, το πρωτεύον δίκτυο μήκους 17 χλμ, το δευτερεύον μήκους 68,8 χλμ και το τριτεύον μήκους 688,8 χλμ.
Υπολογίζεται να ολοκληρωθεί σε 4 χρόνια καθώς, σύμφωνα με ανακοινώσεις, στο χρονοπρογραμματισμό των εργασιών έχει προβλεφθεί να συνεχιστεί απρόσκοπτα η άρδευση από το υπάρχον δίκτυο κατά τη διάρκεια της κατασκευής του.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
