THEPOWERGAME
Καθώς η άνοδος του πληθωρισμού στις ΗΠΑ αναδεικνύεται η μεγαλύτερη πρόκληση για τον Λευκό Οίκο και ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα που συζητούνται στους διαδρόμους του Κογκρέσου, η ανανέωση της θητείας του Τζερόμ Πάουελ ως επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) αποκτά μεγάλες πολιτικές διαστάσεις.
Θα τον προτείνει ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάντεν, στο Κογκρέσο για δεύτερη θητεία ή θα επιλέξει την Λαέλ Μπέιναρντ που ανήκει και στο πολιτικό στρατόπεδο των Δημοκρατικών;
Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, ο Μπάιντεν θα ανακοινώσει την απόφαση του πριν την Ημέρα των Ευχαριστιών στις 25 Νοεμβρίου. Εκ πρώτης όψεως, ο Πάουελ είναι μια προβλέψιμη επιλογή, όπως επισημαίνει το πρακτορείο Reuters. Αναθέτοντας στον Πάουελ μια δεύτερη θητεία από τον Φεβρουάριο του 2022, όπου εξαντλείται επίσημα η πρώτη τετραετία, ο Μπάιντεν πιθανώς να κερδίσει ευκολότερα την έγκριση των Ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία. Εξάλλου ο Τζερόμ Πάουελ ήταν επιλογή του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, το 2017 και είναι ο ίδιος Ρεπουμπλικάνος.
Ο πληθωρισμός είναι βασική ανησυχία των Αμερικανών
Αλλά η κατάσταση είναι λίγο πιο περίπλοκη. Η απότομη άνοδος των τιμών στις ΗΠΑ, με τον πληθωρισμό έναν μήνα πριν στο υψηλό 30ετίας, έχει πλήξει τη δημοτικότητα του Μπάιντεν. Δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε από την Morning Consult έδειξε πως το 87% των Αμερικανών ανησυχούν για μια μεγάλη αύξηση του κόστους διαβίωσης στη χώρα.
Αντιδράσεις από Δημοκρατικούς για τις κινήσεις του Λευκού Οίκου
Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ότι ο πληθωρισμός, αν και απέχει από διψήφια ποσοστά, έχει προκαλέσει έντονη κριτική από μέλη των Δημοκρατικών. Σε άρθρο στους New York Times, ο Στηβ Ράτνερ, οικονομικός σύμβουλος στον Λευκό Οίκο όταν πρόεδρος ήταν ο Μπάρακ Ομπάμα, έγραψε πως «για την κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία εδώ και καιρό διατείνονταν πως οι τιμές θα αυξηθούν σε βραδύτερους ρυθμούς, ο πληθωρισμός είναι σήμερα η μεγαλύτερη πρόκληση».
Ο ίδιος τόνισε πως δεν μπορεί η κυβέρνηση Μπάιντεν «να ισχυριστεί πως δεν την προειδοποίησε κανείς», κάνοντας αναφορά σε δηλώσεις του πρώην υπουργού Οικονομικών, Λάρι Σάμερς, και του Τζοε Μάντσιν, που είναι μέλος των Δημοκρατικών στη Γερουσία. «Ανησυχήσαμε πως η διοχέτευση ενός ανεπανάληπτου ποσού σε δημόσιες δαπάνες στην οικονομία θα γεννούσε πολύ χρήμα για λίγα αγαθά», έγραψε ο Ράντερ, σκιαγραφώντας την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική των ΗΠΑ σε συνδυασμό με τις μεγάλες ελλείψεις στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες.
Ισορροπία ανάμεσα σε απασχόληση και πληθωρισμό
Πέραν των πολιτικών πιέσεων που ασκούνται στο μέτωπο του πληθωρισμού με τελικό αποδέκτη τη Fed, ο Πάουελ καλείται να βρει τη χρυσή τομή ανάμεσα στον έλεγχο των τιμών και την ενίσχυση της απασχόλησης.
Ήδη η Fed ξεκίνησε την αναδίπλωση των μηνιαίων αγορών ομολόγων. Οι επενδυτές αναμένουν πια μια ταχύτερη αύξηση των επιτοκίων, ίσως από το επόμενο καλοκαίρι. Εξάλλου, ο Τσαρλς Έβανς, επικεφαλής της Fed στο Σικάγο, είπε πως μια προς τα πάνω αναπροσαρμογή του κόστους δανεισμού στην οικονομία θα ήταν θεμιτή εντός του 2022 εάν ο πληθωρισμός συνεχίσει να ενισχύεται.
Μια τέτοια εξέλιξη προϋποθέτει, όμως, την περαιτέρω μείωση της ανεργίας από το 4,6% τον Οκτώβριο στο 3,5% που ίσχυε προ πανδημίας. Παραμένει ακόμη ασαφές εάν κάτι τέτοιο θα επιτευχθεί π.χ. μέχρι το καλοκαίρι, ιδιαίτερα εάν αναλογιστεί κανείς πως η συμμετοχή στην αγορά εργασίας είναι χαμηλότερη κατά πέντε εκατομμύρια Αμερικανούς.
Tόσο ο Πάουελ, όσο και η Μπέιναρντ επιμένουν πως είναι οι πληθωριστικές πιέσεις θα υποχωρήσουν το 2022, υπονοώντας πως υπάρχουν περιθώρια για την ενίσχυση της απασχόλησης. Οπότε όποια και αν είναι η απόφαση του Μπάιντεν για τον ή την νέα επικεφαλής της Fed, ο γρίφος για τη μείωση της ανεργίας στα προ πανδημίας επίπεδα ίσως να κρύβεται στη δημοσιονομική πολιτική του ιδίου του Αμερικανού προέδρου.