Πολυδάπανο και νεφελώδες το Brexit για τους Βρετανούς

Ένα δισ. στερλίνες έχουν δαπανηθεί από τη βρετανική κυβέρνηση για τη διευκόλυνση των διασυνοριακών ελέγχων με την ΕΕ, την προσαρμογή των επιχειρήσεων στη μετά-Brexit εποχή και τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων στη Βόρεια Ιρλανδία. Αλλά το αποτέλεσμα ήταν απογοητευτικό. Οι εμπορικές συναλλαγές με την Ε.Ε συρρικνώθηκαν κατά 15% το δεύτερο τρίμηνο του 2021 από το 2018.

Με το ζήτημα της Βορείου Ιρλανδίας να παραμένει σε εκκρεμότητα και τη διαμάχη για τα αλιευτικά δικαιώματα των Γάλλων και Βρετανών ψαράδων, η προσαρμογή της Βρετανίας στη μετά-Brexit αποδεικνύεται δύσκολη με υψηλό κόστος για την οικονομία. Οι δαπάνες του ενός δισ. στερλινών αναλογούν στο ένα τρίτο των δαπανών που σχεδιάζει να πραγματοποιήσει η κυβέρνηση Τζόνσον για τη δημιουργία νέων νοσοκομειακών μονάδων την επόμενη τριετία, όπως επισημαίνει το πρακτορείο Bloomberg.

Τα ζητήματα αυτά παραμένουν ανοικτά και αναπόφευκτα επηρεάζουν το γενικότερο κλίμα των σχέσεων της Μεγάλης Βρετανίας με την ΕΕ. Σε αυτή τη φάση, παράγοντες του Σίτι στο Λονδίνο ανησυχούν μήπως σε αυτή την αναταραχή επηρεαστούν οι διαβουλεύσεις με τις Βρυξέλλες για το καθεστώς πρόσβασης των τραπεζών και επενδυτικών εταιρειών της Βρετανίας στις ευρωπαϊκές αγορές κεφαλαίου.

Σε δύσκολη θέση ο Τζόνσον – απογοητευτικά τα αποτελέσματα του Brexit

Ο Μπόρις Τζόνσον υπήρξε μεγάλος υποστηρικτής της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ όσο ακόμη ήταν δήμαρχος του Λονδίνου, λαμβάνοντας ενεργό ρόλο σε αυτήν την εκστρατεία. Βασικό επιχείρημα του νυν πρωθυπουργού Τζόνσον και όλων των υπολοίπων υποστηρικτών του Brexit είναι πως η Μεγάλη Βρετανία θα αποκτήσει μεγαλύτερη ευελιξία στο παγκόσμιο εμπόριο, έχοντας την ελευθερία να χαράξει μεμονωμένες συμφωνίες με διαφορετικές χώρες. Αλλά, σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του κράτους, το εμπόριο της Βρετανίας με τον υπόλοιπο κόσμο έχει αυξηθεί μόνον κατά 1% την περίοδο από το 2018 μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του έτους. Οι εμπορικές συμφωνίες με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία βρίσκονται σε αρχικό στάδιο και δεν έχουν οριστικοποιηθεί.

Την ίδια ώρα, οι σχέσεις ανάμεσα στη Βρετανία και την ΕΕ εξακολουθούν να είναι άστατες και να τελούν υπό καθεστώς αβεβαιότητας. Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, ο Γάλλος πρόεδρος Μανουέλ Μακρόν δήλωσε πως δεν θα επιβληθούν αντίποινα όσο συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις με το Λονδίνο για τα δικαιώματα αλιείας των Γάλλων στα βρετανικά χωρικά ύδατα.

Η Γαλλία κατηγορεί την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον πως έχει παραχωρήσει άδειες αλιείας στα βρετανικά χωρικά ύδατα σε μόνον 200 γαλλικά σκάφη όταν ο αριθμός θα έπρεπε να είναι διπλάσιος. Η κυβέρνηση Μακρόν είχε απειλήσει με αντίποινα από τις 2 Νοεμβρίου, με ανοικτό το ενδεχόμενο να μην μπορούν τα βρετανικά αλιευτικά σκάφη να εκφορτώνουν στα λιμάνια της Γαλλίας, δηλαδή να μην εξάγουν την παραγωγή τους στη χώρα. Σε αυτή τη φάση, φαίνεται πως οι διαπραγματεύσεις είναι «εποικοδομητικές», όπως δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος της Βρετανίας.

Το μέτωπο ωστόσο που παραμένει ανοικτό είναι αυτό της Βορείου Ιρλανδίας με τον αρμόδιο υπουργό για το Brexit λόρδο Ντέιβιντ Φροστ να μην αποκλείει την ενεργοποίηση του άρθρου 16 που επιτρέπει κάθε πλευρά να δράσει μονομερώς. Σύμφωνα με το πρωτόκολλο της Βορείου Ιρλανδίας, η περιφέρεια αυτή παραμένει εντός ΕΕ με τους τελωνιακούς ελέγχους να γίνονται στα σύνορα με τη Βρετανία.

Αν και η ΕΕ πρότεινε μια δέσμη μέτρων για τη διευκόλυνση των ελέγχων των βρετανικών εμπορευμάτων που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία, το Λονδίνο δεν δείχνει να είναι ικανοποιημένο. Από την πλευρά της Κομισιόν, είναι πιθανή η αναστολή της Συμφωνίας Εμπορίου και Συνεργασίας που καθορίζει τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου, ανοίγοντας το δρόμο στην επιβολή δασμών. Οπότε η Βρετανία παραμένει αντιμέτωπη με διάφορα μέτωπα στη μετά-Brexit εποχή.