Η δεκαετής ανοδική πορεία των εξαγωγών – Οι κλάδοι που ξεχώρισαν

Η υπερδεκαετής κρίση φαίνεται ότι ως ένα βαθμό έβαλε… μυαλό στις ελληνικές επιχειρήσεις. Οι τελευταίες, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις (ΕΛΣΤΑΤ, ΙΟΒΕ, κ.λπ.), μέσα στην κρίση έγιναν πιο παραγωγικές και περισσότερο εξωστρεφείς. Αυτό δείχνει και έρευνα της εταιρείας  Stochasis που επεξεργάστηκε τα στοιχεία των εισαγωγών και των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών στη χώρα μας για τα έτη 2009-2020. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της εταιρείας, Βασίλη Ρεγκούζα, στη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών, οι εξαγωγές αυξήθηκαν, τόσο σε απόλυτα μεγέθη, όσο και ως λόγος προς το ΑΕΠ και τις εξαγωγές. Και αν δεν υπήρχε ο «λόξιγκας» της πανδημίας που περιόρισε αυτή την τάση, η κατάσταση θα ήταν πολύ καλύτερη.

«Η ανάπτυξη των ελληνικών εξαγωγών αγαθών στην περίοδο 2010-2020 ήταν απολύτως ικανοποιητική», λέει ο πρόεδρος της Stochasis, σημειώνοντας ότι, «οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών επεκτάθηκαν σε πολύ περισσότερα προϊόντα και σε πολύ περισσότερες χώρες ανά τον κόσμο». Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, ανήλθαν από 48,8 δισ. ευρώ το 2010, σε 52,3 δισ. ευρώ πέρυσι, σημειώνοντας μικρή αύξηση 7,7%. 

Ωστόσο η περυσινή χρονιά ήταν η πανδημική χρονιά, και μόνον ο κλάδος του τουρισμού, στέρησε από τη χώρα εξαγωγές ύψους 14 δισ. ευρώ. Αξίζει να αναφερθεί ότι το 2019 οι εξαγωγές αγαθών & υπηρεσιών είχαν ανέλθει σε περισσότερο από 73,5 δισ. ευρώ. Όλα τα ποσά είναι σε τρέχουσες τιμές.

Εξαιρουμένου των υπηρεσιών, οι εξαγωγές αγαθών πήγανε πολύ καλύτερα σε όλη τη δεκαετία. Μάλιστα θετικά κινήθηκαν ακόμη και μέσα στο 2020, όπου οι εξαγωγές υπηρεσιών (λόγω τουρισμού και διεθνών μεταφορών) καταβαραθρώθηκαν. Αντίθετα οι εταιρείες παραγωγής αγαθών, δεν πτοήθηκαν από την πανδημία και διαμορφώθηκαν σε 30,0 δισ. ευρώ, έναντι 20,2 δισ. ευρώ το 2010. Διευρύνθηκαν έτσι, σε τρέχουσες τιμές, κατά 50%. 

Τέλος οι εξαγωγές υπηρεσίες σημειώνουν σημαντική αύξηση (+41%) μέχρι το 2019, για υποχωρήσουν κάτω από τα επίπεδα του 2010, μέσα στο 2020. «Ενώ οι εισπράξεις από τις εξαγωγές αγαθών συνέχισαν την εντυπωσιακή αυξητική τους πορεία και το 2020, οι εισπράξεις από τον εξωτερικό τουρισμό σημείωσαν κατακόρυφη πτώση κατά 76,5% και διαμορφώθηκαν μόλις στα 4,28 δισ. το 2020 που ήταν μακρά το χαμηλότερο επίπεδό τους από το έτος 2000» αναφέρει ο κ. Ρεγκούζας. 

Ως ποσοστό του ΑΕΠ οι συνολικές εξαγωγές αγαθών & υπηρεσιών, αυξήθηκαν από 20% το 2009 σε 38,2% το 2019, για να υποχωρήσουν στο 32,6% του ΑΕΠ το 2020, κυρίως λόγω υποχώρησης του τουρισμού και των διεθνών μεταφορών. Επίσης θα πρέπει να σημειωθεί η σημαντική μείωση του ΑΕΠ μέσα στην εξεταζόμενη περίοδο, αλλά αυτό δεν μειώνει την εξαγωγική προσπάθεια που καταβλήθηκε σε όλα τα προηγούμενα χρόνια των μνημονίων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εξαγωγές, ως ποσοστό των εισαγωγών, έχουν αυξηθεί σημαντικά και έχουν κλείσει την μεγάλη ψαλίδα που τις χώριζε στο παρελθόν. Από 71,5% που ήταν οι εξαγωγές στο σύνολο των εισαγωγών το 2009, ανήλθε σχεδόν στο 98% δέκα χρόνια αργότερα, για να μειωθούν στο 82,5% λόγω πτώσης των υπηρεσιών (τουρισμού, μεταφορών). Ωστόσο στα επόμενα χρόνια, η Stochasis εκτιμά ότι η ψαλίδα θα κλείσει εκ νέου.

Ποιοι κλάδοι εξάγουν περισσότερο

Το ενδιαφέρον ωστόσο στρέφεται στις εξαγωγές αγαθών, καθώς εκεί είναι που θέλει η κυβέρνηση να κάνει τη διαφορά, κυρίως με τις χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης. Μάλιστα η συνεχής άνοδος της ελληνικής μεταποίησης, αλλά και της αγροτικής παραγωγής, δίνουν σημαντικές «ανάσες» στο εμπορικό ισοζύγιο αγαθών, στα δημόσια φιλολογικά έσοδά της και στην ενδυνάμωση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της χώρας.

Κλάδοι που προχωράνε καλά είναι πολλοί. Από την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή και την μεταποίηση, μέχρι τις φαρμακοβιομηχανίες, τα ορυχεία και τη παραγωγή μηχανών (λέβητες κ.λπ.) οι εξαγωγές αυξάνουν. Αντίθετα, λίγοι είναι οι κλάδοι που φθίνουν και είναι από την μια πλευρά η κλωστοϋφαντουργία, και από την άλλη πλευρά οι παραδοσιακές κρατικές βιομηχανίες των ναυπηγείων και της παραγωγής αμυντικού υλικού.

Αναφορικά με τα αγροτο-κτηνιατρικά προϊόντα η Stochasis αναφέρει αύξηση των εξαγωγών από 2,8 δισ. ευρώ το 2009 σε 4,4 δισ. ευρώ το 2020. Η αύξηση των εξαγωγών αυτών των προϊόντων συνεχίσθηκε ακόμη και πέρυσι και είναι η πρώτη φορά, μετά από πολλές δεκαετίες, που ο συγκεκριμένος κλάδος καθίσταται πλεονασματικός κατά 162 εκατ. ευρώ στο εμπορικό του ισοζύγιο. Πίσω στο 2009, το εμπορικό ισοζύγιο ήταν ελλειμματικό κατά 1,3 δισ. ευρώ, γεγονός που σημαίνει ότι οι Έλληνες έχουν αρχίσει να παράγουν, τουλάχιστον προϊόντα της πρωτογενούς οικονομίας. 

Ειδικά ο κλάδος των γαλακτοκομικών (τυριά, γάλατα), από ελλειμματικός κλάδος κατά περίπου 480 εκατ. ευρώ το 2009, πέρυσι κατέστη οριακά πλεονασματικός κατά 40 εκατ. ευρώ. Και δεν είναι μόνον ο τομέας των αγροτο-κτηροντροφικών προϊόντων που γύρισε σε πλεόνασμα. Μέσα στην τελευταία δεκαετία άλλοι δύο μεγάλοι κλάδοι γύρισαν από ελλειμματικοί το 2009, σε (οριακά) πλεονασματικοί το 2020. Πρόκειται για τους κλάδους των μεταποιημένων τροφίμων των αναψυκτικών, ποτών και προϊόντων καπνού .

Αλλά και οι κλάδοι που παραμένουν ελλειμματικοί, έχουν βελτιώσει την απόδοσή τους, κυρίως αυξάνοντας τις εξαγωγές πιο γρήγορα από τις εισαγωγές. Για παράδειγμα οι εξαγωγές φαρμάκων και φαρμακευτικών παρασκευασμάτων έχουν αυξηθεί από 0,94 δισ. ευρώ το 2009 σε 2,88 δισ. ευρώ το 2020. Επίσης οι εξαγωγές πλαστικών υλών και προϊόντων τους από 0,73 δισ. ευρώ το 2009, πέρυσι ανήλθαν σε 1,16 δισ. ευρώ. 

Αντίθετα οι εισαγωγές την ίδια περίοδο, είτε υποχώρησαν είτε η αύξηση τους ήταν υποδεέστερη της αύξησης των εξαγωγών. 

Τα στοιχεία της Stochasis δείχνουν ότι οι συνολικές εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν από 17,9 δισ. ευρώ το 2009 σε 30,5 δισ. ευρώ το 2020 (33,5 δις. ευρώ το 2019), ενώ οι εισαγωγές αγαθών υποχώρησαν από 53 δισ. ευρώ σε 48,4 δισ. ευρώ το 2020 (55,3 δις. το 2019). Το συνολικό εξωτερικό εμπορικό ισοζύγιο αγαθών διαμορφώθηκε σε περίπου 17,5 δισ. ευρώ το 2020 έναντι 35 δισ. ευρώ το 2009. Πρακτικά ο έλλειμμα υποχώρησε στο μισό.

Βαριά ελλειμματικοί κλάδοι αγαθών της χώρας ήταν και παραμένουν ο ενεργειακός (ορυκτά καύσιμα, ηλεκτρική ενέργεια), των μηχανών (λέβητες, κινητήρες εσωτερικής καύσης, computers, οικιακές συσκευές), των αυτοκίνητων, αεροσκαφών, πλοίων κ.ά. 

Από τα στοιχεία της μελέτης προκύπτει ότι η Ελλάδα πραγματοποίησε εξαγωγές αγαθών αξίας άνω των 200 εκατ. σε 34 χώρες το 2020 και το 2019, από 20 χώρες που ήταν το 2009. Συνολικά η χώρα εξάγει σε 150 χώρες, αλλά το 95% των εξαγωγών μας οδεύει προς ένα σύνολο 60 χωρών του πλανήτη, με προεξάρχουσες τις χώρες της Ε.Ε. Νο 1 εισαγωγέας ελληνικών προϊόντων είναι η Ιταλία με τις ελληνικές εξαγωγές να ανέρχονται σε 3,2 δισ. ευρώ. Ακολουθεί η Γερμανία με 2,4 δισ. ευρώ και η Κύπρος με 1,8 δισ. ευρώ.

Η ανοδική αυτή πορεία των εξαγωγών, συνεχίζεται με μεγαλύτερη ένταση στο α’ εξάμηνο του 2021. «Η βελτίωση αυτή», λέει ο επικεφαλής της Stochasis κ. Ρεγκούζας,, «αναμένεται να επιταχυνθεί στα επόμενα χρόνια με τη σταθεροποίηση και ενίσχυση της αυτοδύναμης διεθνώς ανταγωνιστικής πορείας ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, με την αναμενόμενη σημαντική αύξηση των παραγωγικών επενδύσεων και με την περαιτέρω αύξηση της εισροής Ξένων Άμεσων Επενδύσεων (ΞΑΕ) και γενικά με την εισροή επιχειρηματικών κεφαλαίων, κυρίως από το εξωτερικό, στους βασικούς παραγωγικούς κλάδους της χώρας, ιδιαίτερα δε σε εκείνους που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα». 

Σχετικά σημειώνεται η αξιοσημείωτη αύξηση των ελληνικών εξαγωγών αγαθών κατά 25,6% σε τρέχουσες τιμές στο α’ 6μηνο του 2021, ενώ αναφέρονται ΞΑΕ ύψους 1,73 δισ. ευρώ στο α’ εξάμηνο του 2021, έναντι 1,34 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2020.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!