THEPOWERGAME
Τα άνευ προηγουμένου μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης των κεντρικών τραπεζών για την καταπολέμηση της πανδημίας της νόσου Covid-19 φαίνεται πως έχουν τροφοδοτήσει ένα απρόσμενο ράλι στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των ακινήτων, που φέρνει πια σε αμήχανη θέση τις κυβερνήσεις. Οι κατάλληλες συνθήκες για τη μεγάλη άνοδο των τιμών στην αγορά κατοικίας διαμορφώθηκαν από τους περιορισμούς των μετακινήσεων που επιβλήθηκαν στα πρώτα κύματα της πανδημίας της νόσου Covid-19 και κατέστησαν απαραίτητη την κατ΄ οίκον εργασία.
Και ενώ σε αρκετές χώρες δεν υπήρχε επαρκής προσφορά, η εξασφάλιση ενός μεγαλύτερου σπιτιού απέκτησε μεγαλύτερη σημασία με τη ζήτηση να είναι υπέρμετρα υψηλή. Συν τοις άλλοις, οι συνθήκες αυτές προσέλκυσαν την προσοχή των μεγάλων επενδυτών που αναζητούν υψηλές αποδόσεις σε διάφορες αγορές. Το φαινόμενο αυτό, το οποίο μαζί με την άνοδο του κόστους ενέργειας συνθέτουν πια ένα εκρηκτικό μείγμα για τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών, απλώνεται από τη μια άκρη του κόσμου στην άλλη.
Οι τιμές σκαρφαλώνουν σε υψηλό ετών
Σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αναφέρεται πως οι τιμές κατοικιών στην Ευρωζώνη αυξήθηκαν πέρσι κατά 5,8%, αντανακλώντας τη μεγαλύτερη αύξηση από τα μέσα του 2007. Οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις παρατηρούνται στη Σουηδία, τη Δανία, τις ΗΠΑ, τη Νότια Κορέα, τον Καναδά και τη Γερμανία, σύμφωνα με στοιχεία της Oxford Economics. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η αναλογία τιμής μιας κατοικίας ως προς το εισόδημα έχει αυξηθεί από το 1995 πάνω από 100% στη Σουηδία, 95% στη Βρετανία, σχεδόν 92% στη Νέα Ζηλανδία και 83,6% στη Νορβηγία. Στις ΗΠΑ, οι τιμές στην αγορά της κατοικίας είναι πάνω από 30% υψηλότερες από τα προηγούμενα ρεκόρ που είχαν καταγραφεί στα μέσα της δεκαετίας του 2000, δηλαδή πριν την χρηματοπιστωτική κρίση.
Πολιτικό πρόβλημα τα δυσεύρετα σπίτια σε προσιτές τιμές
Παρακολουθώντας αυτή τη φρενήρη άνοδο των τιμών, οι κυβερνώντες καταφεύγουν σε μέτρα που όμως δεν φέρνουν μια σταθερή λύση στο πρόβλημα στέγασης των μεσαίων και χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων. Διότι μαζί με την ανατίμηση των κατοικιών σημειώνεται μεγάλη άνοδος των ενοικίων. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, τα ενοίκια στο Βερολίνο έχουν αναρριχηθεί έως και 43%, με τους ενοικιαστές να έρχονται αντιμέτωποι με ένα αυξανόμενο κόστος στέγασης. Και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού, ένα μεγάλο κομμάτι των μηνιαίων αποδοχών διοχετεύεται στο κόστος στέγασης.
Οι ελλείψεις κατοικιών σε προσιτές τιμές προκαλούν την αγανάκτηση των πολιτών. Τον Ιούνιο, η ιρλανδική κυβέρνηση επέβαλε χαρτόσημο 10% σε όσους αγοράσουν δέκα ή περισσότερες κατοικίες μέσα σε ένα 12μήνο για να περιορίσουν την παρουσία μεγάλων επενδυτών στην αγορά. Στην Νότια Κορέα, το πλήγμα που υπέστη το κυβερνών κόμμα του προέδρου Μουν Τζε-ιν στις δημοτικές εκλογές του Αυγούστου αποδίδεται εν μέρει στην κατακόρυφη αύξηση των τιμών στην αγορά κατοικίας. Το αμερικανικό πρακτορείο Bloomberg κάνει λόγο για άνοδο 90% της αξίας ενός διαμερίσματος, κατά μέσον όρο, στη Σεούλ από το 2017.
Στην Ολλανδία, ο πρωθυπουργός, Στέφαν Λεφέν, ηττήθηκε τον Ιούνιο ύστερα από πρόταση μομφής εις βάρος του διότι εισηγήθηκε την χαλάρωση των ελέγχων στα ενοίκια για τις νεόδμητες κατοικίες. Ο πρωθυπουργός του Καναδά, Τζαστίν Τρυντώ, δεν έχει παρά να εφαρμόσει την προεκλογική του δέσμευση για διετή απαγόρευση των αγορών από ξένους μετά την εκλογική νίκη που του εξασφάλισε την τρίτη θητεία του.
Οι μεγάλοι επενδυτές στο στόχαστρο
Ο επικεφαλής της Fed στο Ντάλας του Τέξας, Ρόμπερτ Κάπλαν, είχε αναφερθεί πρόσφατα στις αγορές κατοικιών από μεγάλες εταιρείες που επηρεάζουν τις τάσεις στην αγορά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως επεσήμαναν οι Financial Times, ήταν η εξαγορά της Home Partners of America, μιας εταιρίας στις ΗΠΑ με χαρτοφυλάκιο 17.000 κατοικιών και πάνω, από την Blackstone έναντι 6 δισ δολαρίων μέσα στον Ιούνιο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ένωσης των εισηγμένων εταιρειών ακινήτων στην Ευρώπη (EPRE), ο συνολικός κλάδος ακινήτων στη Γηραιά Ήπειρο έχει επεκταθεί από τα 3,5 δισ ευρώ το 2006 στα σχεδόν 85 δισ ευρώ στα τέλη Ιουλίου.
Στο Βερολίνο δρομολογήθηκε δημοψήφισμα για τις 26 Σεπτεμβρίου που ανοίγει το ακανθώδες κεφάλαιο των απαλλοτριώσεων καθώς υπάρχουν εισηγμένες εταιρείες που καθεμία διαθέτει πάνω από 3.000 διαμερίσματα. Μια μεγάλη μερίδα Βερολινέζων επιζητούν να δοθεί η δικαιοδοσία στις τοπικές αρχές να υποχρεώνουν τις εισηγμένες κτηματομεσιτικές εταιρείες -εάν κριθεί αναγκαίο- στην πώληση των διαμερισμάτων τους έναντι «δίκαιου αντίτιμου».
Μια από τις αφορμές ήταν η πρόταση της Vonovia για την εξαγορά της Deutsche Wohnen, ύψους 19,1 δισ ευρώ, με τελική προθεσμία τις 4 Οκτωβρίου για την αποδοχή της προσφοράς. Πάντως οι δημοτικές αρχές της γερμανικής πρωτεύουσας ανακοίνωσαν την περασμένη Παρασκευή πως θα αγοράσουν περίπου 15.000 διαμερίσματα από μεγάλες εταιρείες έναντι 2,46 δισ ευρώ ως μια λύση στην αύξηση των ενοικίων.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
