Τα έθνη που δεν στηρίξουν τις γυναίκες είναι γενικώς αποτυχημένα

Όταν η Αμερική και οι σύμμαχοί της ανέτρεψαν τους Ταλιμπάν το 2001, η φοίτηση των Αφγανών κοριτσιών στο δημοτικό σχολείο αυξήθηκε από 0% σε πάνω από 80%.

Η βρεφική θνησιμότητα μειώθηκε στο μισό. Οι αναγκαστικοί γάμοι κηρύχθηκαν παράνομοι. Πολλά από αυτά τα σχολεία είχαν κακές υποδομές και πολλές οικογένειες αγνοούσαν το νόμο.

Κανείς όμως δεν αμφισβητεί σοβαρά ότι τα τελευταία 20 χρόνια οι Αφγανές γυναίκες και τα κορίτσια έχουν σημειώσει μεγάλες επιτυχίες ή ότι οι επιτυχίες αυτές βρίσκονται πλέον σε κίνδυνο.

Σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι Ηνωμένες Πολιτείες «δεσμεύονται να προωθήσουν την ισότητα των φύλων» μέσω της εξωτερικής τους πολιτικής.

Το να κληροδοτείς όπλα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων και μια χώρα μεσαίου μεγέθους σε μια ομάδα βίαιων μισογύνηδων είναι ένας περίεργος τρόπος για να το δείξεις.

Φυσικά, η εξωτερική πολιτική περιλαμβάνει δύσκολους συμβιβασμούς. Όμως υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι η Hillary Clinton είχε δίκιο όταν δήλωνε, πριν από μια δεκαετία, ότι: «Η υποταγή των γυναικών είναι… απειλή για την κοινή ασφάλεια του κόσμου μας».

Οι κοινωνίες που καταπιέζουν τις γυναίκες είναι πολύ πιο πιθανό να είναι βίαιες και ασταθείς.

Υπάρχουν διάφοροι πιθανοί λόγοι γι’ αυτό. Σε πολλά μέρη τα κορίτσια είτε αποφασίζεται επιλεκτικά να μην γεννηθούν, είτε παραμελούνται θανάσιμα.

Αυτό έχει οδηγήσει σε στρεβλή αναλογία φύλων, που σημαίνει ότι εκατομμύρια νέοι άνδρες είναι καταδικασμένοι να παραμείνουν ανύπαντροι. Οι απογοητευμένοι νέοι άνδρες είναι πιο πιθανό να διαπράξουν βίαια εγκλήματα ή να ενταχθούν σε επαναστατικές ομάδες.

Οι στρατολόγοι της Μπόκο Χαράμ και του Ισλαμικού Κράτους το γνωρίζουν και τους υπόσχονται «συζύγους» ως λάφυρα πολέμου.

Η πολυγαμία δημιουργεί επίσης πλεόνασμα ανύπαντρων νέων ανδρών. Πολλές σύζυγοι για τους άνδρες στην κορυφή σημαίνουν μελαγχολική εργένικη ζωή για όσους βρίσκονται στη βάση.

Όλες οι συγκρούσεις έχουν σύνθετα αίτια. Μπορεί όμως να μην είναι τυχαίο ότι το Κασμίρ είναι μία από τις χώρες με την μεγαλύτερη ανισορροπία μεταξύ των φύλων στην Ινδία ή ότι και οι 20 χώρες με τις περισσότερες ταραχές που περιλαμβάνονται στο Δείκτη Εύθραυστων Κρατών που καταρτίζει το Ταμείο για την Ειρήνη στην Ουάσιγκτον εφαρμόζουν την πολυγαμία.

Στη Γουινέα, όπου πραγματοποιήθηκε πραξικόπημα στις 5 Σεπτεμβρίου, το 42% των παντρεμένων γυναικών ηλικίας 15-49 ετών βρίσκονται σε πολυγαμικές ενώσεις.

Το αστυνομικό κράτος της Κίνας συγκρατεί τους πολλούς πλεονάζοντες άνδρες, αλλά οι γείτονές της αναρωτιούνται μερικές φορές αν η επιθετικότητά τους μπορεί κάποια μέρα να αναζητήσει διέξοδο.

Εκτός των πλούσιων δημοκρατιών, οι άνδρες, ως ομάδα, εξακολουθούν να αποτελούν το βασικό πυρήνα πολλών κοινωνιών.

Τέτοιες ομάδες προέκυψαν κυρίως για λόγους αυτοάμυνας: τα αρσενικά ξαδέρφια ενώνονταν για να αποκρούσουν τους ξένους. Σήμερα, προκαλούν κυρίως προβλήματα.

Οι αντιμαχόμενες φυλές αιματοκυλούν τη Μέση Ανατολή και το Σαχέλ. Οι φυλές ανταγωνίζονται για τον έλεγχο του κράτους, συχνά με βίαιο τρόπο, ώστε να μπορούν να μοιράζουν τις δουλειές και τα λάφυρα μεταξύ των συγγενών τους.

Αυτά τα κράτη γίνονται διεφθαρμένα και δυσλειτουργικά, αποξενώνουν τους πολίτες και ενισχύουν την υποστήριξη προς τους τζιχαντιστές που υπόσχονται να κυβερνήσουν δικαιότερα.

Οι κοινωνίες που βασίζονται στους ανδρικούς δεσμούς τείνουν να υποτάσσουν τις γυναίκες. Οι πατέρες επιλέγουν αυτόν που θα παντρευτούν οι κόρες τους.

Η τιμή της νύφης είναι συχνό φαινόμενο: Η οικογένεια του γαμπρού πληρώνει, μερικές φορές, μεγάλα ποσά στην οικογένεια της νύφης. Αυτό αποτελεί κίνητρο για τους πατέρες να αναγκάσουν τις κόρες τους να παντρευτούν νωρίς.

Το πρόβλημα δεν είναι μικρό. Οι προίκες ή η τιμή της νύφης είναι συνηθισμένες στις μισές χώρες του κόσμου. Το ένα πέμπτο των νεαρών γυναικών παγκοσμίως παντρεύτηκε πριν από την ηλικία των 18 ετών, ενώ το ένα εικοστό πριν από την ηλικία των 15.

Τα κορίτσια-νύφες έχουν περισσότερες πιθανότητες να εγκαταλείψουν το σχολείο, είναι λιγότερο ικανές να αντισταθούν στους βίαιους συζύγους και λιγότερο πιθανό να μεγαλώσουν υγιή και μορφωμένα παιδιά.

Ερευνητές των πανεπιστημίων Texas A&M και Brigham Young συνέταξαν έναν παγκόσμιο δείκτη προ-νεωτερικών συμπεριφορών απέναντι στις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων των σεξιστικών οικογενειακών νόμων, των άνισων δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, του πρόωρου γάμου των κοριτσιών, του πατρογονικού γάμου, της πολυγαμίας, της τιμής νύφης, της προτίμησης στους γιους, της βίας κατά των γυναικών και της νομικής ανοχής της (για παράδειγμα, μπορεί ένας βιαστής να αποφύγει την τιμωρία αν παντρευτεί το θύμα του;).

Αποδείχθηκε ότι σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τη βίαιη αστάθεια σε μια χώρα.

Υπάρχουν διάφορα διδάγματα που μπορούν να εξαχθούν από τα παραπάνω. Εκτός από τα συνήθη αναλυτικά εργαλεία τους, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να μελετούν τη γεωπολιτική μέσα από το πρίσμα του φύλου.

Αυτός ο δείκτης σεξιστικών συνηθειών, αν υπήρχε πριν από 20 χρόνια, θα τους είχε προειδοποιήσει πόσο δύσκολη θα ήταν η οικοδόμηση του έθνους στο Αφγανιστάν και του Ιράκ.

Σήμερα, υποδηλώνει ότι η σταθερότητα δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη στη Σαουδική Αραβία, το Πακιστάν ή ακόμη και στην Ινδία.

Οι ειρηνευτικές συνομιλίες πρέπει να περιλαμβάνουν και τις γυναίκες. Μεταξύ 1992 και 2019, μόνο το 13% των διαπραγματευτών και το 6% αυτών που υπέγραψαν ειρηνευτικές συμφωνίες ήταν γυναίκες.

Ωστόσο, η ειρήνη τείνει να διαρκεί περισσότερο όταν οι γυναίκες βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι είναι πιο έτοιμες να συμβιβαστούν, ή ίσως στο ότι ένα δωμάτιο χωρίς γυναίκες υποδηλώνει μια συνωμοσία μεταξύ των ένοπλων ανδρών χωρίς τη συμβολή των αμάχων.

Η Λιβερία συνέλαβε το νόημα και έβαλε τέλος σε έναν φρικτό εμφύλιο πόλεμο- οι νέοι κυβερνήτες του Αφγανιστάν δεν το έκαναν.

Γενικότερα, οι κυβερνήσεις πρέπει, όταν λένε ότι θέλουν να απελευθερώσουν τη μισή ανθρωπότητα, να το εννοούν.

Κάντε την εκπαίδευση προσβάσιμη στα κορίτσια, πολλά από τα οποία εγκατέλειψαν το σχολείο για να εργαστούν ή να παντρευτούν, αφού η covid-19 εξαθλίωσε τις οικογένειές τους.

Απαγορέψτε τους γάμους ανηλίκων και τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων, όσο δύσκολο και αν είναι αυτό στα απομακρυσμένα χωριά. Μην αναγνωρίζετε την πολυγαμία.

Εξισώστε τα κληρονομικά δικαιώματα. Διδάξτε στα αγόρια να μην χτυπούν τις γυναίκες.

Εισάγετε τις δημόσιες συντάξεις, οι οποίες υπονομεύουν την παράδοση σύμφωνα με την οποία τα ζευγάρια αναμένεται να ζουν με τους γονείς του άνδρα, επειδή οι ηλικιωμένοι δεν έχουν άλλα μέσα στήριξης.

Τα περισσότερα από αυτά είναι καθήκοντα των εθνικών κυβερνήσεων, αλλά οι εκτός των κυβερνήσεων έχουν κάποια επιρροή.

Από τότε που οι δυτικοί δωρητές άρχισαν να επιμένουν στην εκπαίδευση των κοριτσιών, περισσότερα κορίτσια πήγαν στο σχολείο (η φοίτηση στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση αυξήθηκε από 64% το 1970 σε σχεδόν 90% σήμερα).

Οι ακτιβιστές κατά των πρόωρων γάμων έχουν ωθήσει, από το 2000, περισσότερες από 50 χώρες να αυξήσουν το κατώτατο όριο ηλικίας.

Τα αγόρια πρέπει να μάθουν για τη μη βία από τους τοπικούς μέντορες, αλλά οι ιδέες για το πώς να σχεδιάζονται τέτοια προγράμματα επικοινωνούνται μέσω ενός παγκόσμιου δικτύου φιλανθρωπικών οργανώσεων και ομάδων προβληματισμού.

Δωρητές όπως η USAID και η Παγκόσμια Τράπεζα έχουν παράξει αποτελέσματα στην προώθηση των περιουσιακών δικαιωμάτων των γυναικών, ακόμα και αν οι προσπάθειες τους στο Αφγανιστάν δεν απέφεραν καρπούς.

Η έννοια του ριζοσπαστισμού

Η εξωτερική πολιτική δεν πρέπει να είναι αφελής. Οι χώρες έχουν ζωτικά συμφέροντα και πρέπει να αποτρέπουν τους εχθρούς.

Η γεωπολιτική δεν θα πρέπει να εξετάζεται αποκλειστικά μέσα από ένα φεμινιστικό πρίσμα, όπως δεν θα πρέπει να εξετάζεται αποκλειστικά μέσα από το πρίσμα της οικονομίας ή της μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων.

Αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής που δεν λαμβάνουν υπόψη τα συμφέροντα του μισού πληθυσμού δεν γίνεται να νομίζουν ότι έχουν πλήρη αντίληψη του κόσμου.

© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!