THEPOWERGAME
Το χάσμα μεταξύ αστρολογίας και ευρωπαϊκής πολιτικής είναι ανησυχητικά μικρό. Επιεικώς, και οι δύο μοιάζουν περισσότερο με τέχνη παρά με επιστήμη.
Και οι δύο περιλαμβάνουν επαγγελματίες ειδικούς που προβαίνουν σε εξαιρετικά ανακριβείς προβλέψεις, με μετρήσεις που στο τέλος αποδεικνύονται ανοησίες. Εξαιτίας των ιδιαίτερα νυχτερινών συνηθειών των ηγετών της ΕΕ, και οι δύο απαιτούν νυχτερινή εργασία.
Αυτό που κυρίως μοιράζονται η αστρολογία και η παρακολούθηση της ΕΕ είναι η ανάγκη να περιμένουν την ευθυγράμμιση κάποιων μυστηριωδών σωμάτων για τα οποία γνωρίζουν ελάχιστα.
Εκεί που οι αστρολόγοι κοιτούν τους ουρανούς, οι ευρωλόγοι συμβουλεύονται τα εκλογικά ημερολόγια για να δουν τις προοπτικές τους. Όπως το μέλλον του ανθρώπου είναι γραμμένο στα αστέρια, έτσι και το πεπρωμένο της ΕΕ διαμορφώνεται από τη σειρά των εθνικών ψήφων της.
Οι εκλογές δημιουργούν τους πολιτικούς αστερισμούς από τους οποίους οι αξιωματούχοι της ΕΕ μαντεύουν το μέλλον τους, ενώ ο λόγος τους όσον αφορά στο αποτέλεσμα είναι τόσο σημαντικός όσο ενός συνταξιούχου που διαβάζει το ωροσκόπιο του.
Η Γερμανία, το σημαντικότερο μέλος της Ομάδας, προσέρχεται στις κάλπες στις 26 Σεπτεμβρίου. Οι διαπραγματεύσεις για τον συνασπισμό προβλέπεται να τραβήξουν για μήνες, ίσως μέχρι τον Ιανουάριο ή ακόμη και την άνοιξη.
Σε αυτό το σημείο έρχονται στο προσκήνιο οι γαλλικές προεδρικές εκλογές με τον πρώτο γύρο τον Απρίλιο του 2022, δημιουργώντας, για ακόμα μια φορά, νέες αλλαγές στον ευρωπαϊκό ζωδιακό κύκλο.
Η ΕΕ συχνά επικρίνεται για το δημοκρατικό της έλλειμμα. Προς το παρόν έχει πλεόνασμα δημοκρατίας. Αν οι Βρυξέλλες ήταν πραγματικά μια γραφειοκρατική μπουλντόζα που συνθλίβει τις επιθυμίες των εθνικών πρωτευουσών, οι αξιωματούχοι δεν θα έπαιζαν με τα δάχτυλά τους περιμένοντας να σχηματιστεί η νέα γερμανική κυβέρνηση.
Εν όψει των γερμανικών εκλογών η πιο ουσιαστική νομοθεσία της ΕΕ, όπως οι κανόνες της για τις δαπάνες, έχει σταματήσει. Η εθνική και η ευρωπαϊκή πολιτική μπορεί να φαίνονται ασύνδετες, ωστόσο συνδέονται όπως η Σελήνη έλκει τις παλίρροιες των ωκεανών.
Όμως, στην ευρωπαϊκή πολιτική συντελείται μια κοπερνίκεια επανάσταση. Το κέντρο βάρους της ΕΕ μετατοπίζεται. Τα τελευταία 16 χρόνια οι «άρχοντες» της ΕΕ περιστρέφονται γύρω από την Angela Merkel.
Η καγκελάριος, παρά τα λάθη της, αποχωρεί από το αξίωμά της ως μια εξαιρετικά δημοφιλής πολιτικός στο εσωτερικό της χώρας και ως κυρίαρχη δύναμη στην ήπειρο. Όποιος την αντικαταστήσει δεν θα είναι τίποτα από τα δυο.
Το 2017, το κόμμα της κ. Merkel κέρδισε το 33% των ψήφων. Ο διάδοχός της, είτε σοσιαλδημοκράτης είτε χριστιανοδημοκράτης, θα είναι τυχερός αν αυτή τη φορά αγγίξει το 25%.
Αυτός ο διάδοχος θα είναι πολύ λιγότερο έμπειρος από την «σκληραγωγημένη» κ. Merkel, γεγονός που θα μπορούσε να δημιουργήσει κενό στην ευρωπαϊκή πολιτική.
Ο Δίας παίρνει θέση για να το καλύψει. Ο Emmanuel Macron υποσχέθηκε κάποτε μια «Jupiterian» προεδρία, που θα έμοιαζε όχι με οποιονδήποτε θεό, αλλά με τον Πατέρα των θεών.
Τα γεγονότα τον έσυραν πίσω στη Γη. Παρόλα αυτά, αν ο κ. Macron κερδίσει, θα γίνει ο ισχυρότερος ηγέτης της Ομάδας. Θα είναι ο πρώτος Γάλλος πρόεδρος με δεύτερη θητεία εδώ και σχεδόν 20 χρόνια.
Ο Jacques Chirac επανεξελέγη κυρίως λόγω της απέχθειας των Γάλλων στην ιδέα της εκλογής του ακροδεξιού Jean-Marie Le Pen, ο οποίος «τρύπωσε» στον τελικό γύρο της ψηφοφορίας. Η απέχθεια αυτή έχει έκτοτε μειωθεί, αλλά όχι σε σημείο που θα μπορούσε δημιουργήσει πρόβλημα τον κ. Macron.
Οι πιο αισιόδοξοι «ευρωλόγοι» βλέπουν την τέλεια ευθυγράμμιση. Ο κ. Macron είναι ο πλέον φιλόδοξος ηγέτης όσον αφορά στην ευρωπαϊκή μεταρρύθμιση.
Εάν επανεκλεγεί, η επιρροή του μπορεί να είναι ανάλογη με τη φιλοδοξία του. Αυτή τη στιγμή, ο πιθανότερος διάδοχος της κ. Merkel φαίνεται να είναι ο σοσιαλδημοκράτης Olaf Scholz που βλέπει θετικά την ιδέα της αύξησης των δαπανών, σε συνασπισμό με το κόμμα των Πρασίνων που στοχεύει στην περαιτέρω ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Στην Ιταλία, ο Mario Draghi, πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, διοικεί μια κυβέρνηση που είναι προσηλωμένη στην αναμόρφωση της οικονομίας της χώρας με αντάλλαγμα περίπου 190 δισ. ευρώ (225 δισ. δολάρια) από κονδύλια της ΕΕ.
Για πρώτη φορά μετά από χρόνια, οι κυβερνήσεις των τριών μεγαλύτερων χωρών της ΕΕ θα δουν το μέλλον της ηπείρου σχεδόν από την ίδια οπτική.
Πολλά εξαρτώνται από το αν ο κ. Draghi θα παραμείνει για αρκετό διάστημα στη θέση του. Ο κ. Draghi και ο κ. Macron είναι φυσικοί σύμμαχοι.
Ένα πρόσφατο δείπνο μεταξύ τους στη Μασσαλία, το οποίο παρατάθηκε πολύ μετά τα μεσάνυχτα, επικεντρώθηκε στην ευρωπαϊκή πολιτική και μια γαλλο-ιταλική συνθήκη, στα πρότυπα παρόμοιων συμφωνιών μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου.
Ένας Ιταλός πρωθυπουργός με τρόπο σκέψης παρόμοιο με αυτόν των κυβερνήσεων της Γερμανίας και της Γαλλίας είναι κάτι σπάνιο.
Ορισμένες «Κασσάνδρες» δεν συμμερίζονται την αισιοδοξία. Η εθνικότητα υπερισχύει της πολιτικής όταν πρόκειται για τα οικονομικά, προειδοποιεί ένας αξιωματούχος της Επιτροπής.
Ένας Γερμανός σοσιαλδημοκράτης μπορεί να έχει περισσότερα κοινά με τον Χριστιανοδημοκράτη ομόλογό του παρά, ας πούμε, με έναν κεντροαριστερό Ιταλό βουλευτή.
Άλλωστε, ο κ. Scholz στην προεκλογική του εκστρατεία εμφανίζεται ως «συνεχιστής της Merkel» σε μια προσπάθεια πολιτικής παρενδυσίας. Οι συνθήκες της γέννησης μετράνε πολύ τόσο στην ευρωπαϊκή πολιτική όσο και στον ζωδιακό κύκλο.
Γίνεται να εύχεσαι σε 12 αστέρια;
Με τόσα πολλά κινούμενα σώματα στο πολιτικό στερέωμα, δεν είναι περίεργο που οι ευρωκράτες περιμένουν μια κρίση για να προχωρήσουν σε τολμηρές μεταρρυθμίσεις.
Αντί να περιμένεις την τέλεια στιγμή που η ανάληψη δράσης είναι εύκολη, καλύτερα να περιμένεις μια δύσκολη με κακούς οιωνούς, όταν η δράση είναι απαραίτητη.
Η εντύπωση που πλανάται – ότι η ΕΕ είναι περισσότερο ένα σώμα που αποκτά ζωή μόνο όταν τα πράγματα πάνε στραβά, παρά καθημερινή πολιτική προσπάθεια- δεν είναι υγιής.
Αλλά η ιδέα ότι η ΕΕ μπορεί να είναι τολμηρή μόνο σε συνθήκες κρίσης είναι μύθος. Μερικές φορές ισχύει, όταν υπάρχει συναστρία.
Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1990 και του 2000, όταν τα πράγματα ήταν συγκριτικά ευνοϊκά τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά, η ΕΕ πέρασε μια περίοδο επαναστάσεων.
Επεκτάθηκε προς τα ανατολικά, εισήγαγε το ευρώ, ενώ, ανά τακτά διαστήματα, έσκιζε και ξαναέγραφε τις συνθήκες της.
Το μοντέλο της κρίσης ήρθε στο προσκήνιο μόνο στον απόηχο της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κρίσης της πανδημίας, όταν οι εξαντλημένοι ηγέτες προώθησαν, υπό το καθεστώς πανικού, συνταγματικές μεταρρυθμίσεις πριν ανοίξουν οι αγορές.
Μια πολιτική σύμπραξη μεταξύ Παρισιού, Ρώμης και Βερολίνου είναι κάτι σπάνιο. Μπορεί να μην ξαναγίνει σύντομα. Στην πραγματικότητα, μπορεί να μην γίνει και καθόλου.
Η ιταλική πολιτική μπορεί να επανέλθει στον ασταθή μέσο όρο της. Στις επόμενες εκλογές, οι οποίες αναμένονται το αργότερο το 2023, περισσότερο από το 40% των Ιταλών ψηφοφόρων φαίνεται ότι θα στηρίξει τα σκληρά δεξιά κόμματα.
Ο κ. Macron μπορεί να αποτύχει στις γαλλικές εκλογές, ενώ στη Γερμανία μπορεί να συμβεί το οτιδήποτε. Αλλά ένας άλλος αστεροειδής αναμένεται αρκετά σύντομα. Τόσο οι αστρολόγοι όσο και οι «ευρωλόγοι» σπάνια τους βλέπουν να έρχονται.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
