THEPOWERGAME
Βαρύτατα πρόστιμα που μπορεί να φθάσουν μέχρι και τα 100.000 ευρώ ή και να ξεπεράσουν τα ποσό αυτό θα επιβάλλουν οι φοροελεγκτικές υπηρεσίες σε τρίτα πρόσωπα που συνεργούν στη διάπραξη παραβάσεων φοροδιαφυγής από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.
Τα πρόστιμα αυτά προκύπτουν με βάση τις διατάξεις του άρθρου 60 του ν.4174/2013 (Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών ή ΚΦΔ) με τις οποίες ορίζεται ότι «κάθε πρόσωπο που παρεμποδίζει ή αποπειράται να παρεμποδίσει τις ενέργειες και την εκτέλεση καθηκόντων της Φορολογικής Διοίκησης κατά την άσκηση των εξουσιών της σύμφωνα με τον Κώδικα ή υποθάλπει ή υποκινεί άλλο πρόσωπο ή συνεργεί με άλλο πρόσωπο για τη διάπραξη παράβασης του Κώδικα, υπόκειται στα ίδια πρόστιμα που υπόκειται ο φορολογούμενος».
Σύμφωνα με τα όσα διευκρινίζονται σε σχετική εγκύκλιο που εξέδωσε πρόσφατα ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλής:
- Ως «συνέργεια» σε παραβάσεις του ΚΦΔ νοείται η οποιαδήποτε παροχή συνδρομής τρίτου προσώπου προς τον φορολογούμενο, είτε πριν είτε κατά τη διάρκεια τέλεσης παράβασης του ΚΦΔ, αλλά όχι μετά την τέλεση αυτής. Σε κάθε περίπτωση, για τη θεμελίωση της συνέργειας στο πρόσωπο τρίτου απαιτείται η διάπραξη παράβασης εκ μέρους του ελεγχόμενου προσώπου. Εν προκειμένω, η συνέργεια είναι δυνατόν να αποδίδεται τόσο σε φυσικά όσο και σε νομικά πρόσωπα.
- Με τις διατάξεις του άρθρου 60 του ΚΦΔ προβλέπεται ειδικό πρόστιμο για τον συνεργό σε ύψος ίσο με το πρόστιμο στο οποίο υπόκειται ο φορολογούμενος που διέπραξε την παράβαση. Ως εκ τούτου, σε βάρος του τρίτου προσώπου/συνεργού επιβάλλεται πρόστιμο σε ύψος ίσο με το επιβληθέν στον παραβάτη πρόστιμο το οποίο προβλέπεται στον ΚΦΔ και κατά το μέρος που αποδεδειγμένα προκύπτει η συνέργεια για την τέλεση της παράβασης.
- Ως πρόστιμα που επιβάλλονται κατά τα ως άνω προαναφερόμενα νοούνται όλα τα πρόστιμα που προβλέπονται από τις διατάξεις του ΚΦΔ, τα περισσότερα από τα οποία κυμαίνονται σε ποσά από 100 έως και 100.000 ευρώ ανάλογα με το είδος της παράβασης ή και το μέγεθος της φοροδιαφυγής. Υπάρχουν επίσης και πρόστιμα που υπολογίζονται σε ποσοστά έως και 50% της διαφοράς φόρου που προσδιορίζεται με από φορολογικό έλεγχο και διαπίστωση ότι υποβλήθηκε ανακριβής δήλωση, ότι αποκρίπτεται δηλαδή φορολογητέα ύλη. Τα πρόστιμα αυτά μπορεί να υπερβούν το ποσό των 100.000 ευρώ, εάν η διαφορά φόρου που θα εντοπιστεί είναι πάνω από 200.000 ευρώ.
- Δεν επιβάλλεται στον τρίτο ως συνεργό πρόστιμο με βάση το άρθρο 60 του ΚΦΔ, όταν ο υπαίτιος της παράβασης είναι η επιχείρηση που έχει λάβει έγκριση λογισμικού (software) και υλισμικού (hardware) από τα αρμόδια όργανα ή οποιοδήποτε πρόσωπο έχει μεταπωλήσει λογισμικό ή παρέχει τεχνική υποστήριξη για την παραβίαση ή παραποίηση ή επέμβαση με οποιονδήποτε τρόπο στη λειτουργία φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών, καθώς στην περίπτωση αυτή ο τρίτος τιμωρείται με πρόστιμο 100.000 ευρώ ως υπαίτιος (και όχι ως συνεργός) της παράβασης αυτής. Ωστόσο, στον τρίτο αυτόν επιβάλλεται και πρόστιμο με βάση το άρθρο 60 ΚΦΔ για τις λοιπές παραβάσεις του ΚΦΔ, υπό την ιδιότητά του ως συνεργού.
- Για την καλύτερη κατανόηση των ανωτέρω παρατίθεται, στην εγκύκλιο, το παρακάτω παράδειγμα:
Από τον έλεγχο που διενεργείται σε δύο εμπορικές επιχειρήσεις διαπιστώνεται ότι, σε συνεργασία που έχουν με τρίτο (κοινό) πρόσωπο που έχει αναλάβει την τεχνική υποστήριξη της μηχανοργάνωσης των δύο ελεγχόμενων επιχειρήσεων, διενήργησαν απομείωση των πραγματικών εσόδων τους με τη χρήση παράνομων προγραμμάτων λογισμικού. Υπέπεσαν δηλαδή σε παραβάσεις που αφορούν στην παραβίαση ή παραποίηση ή επέμβαση, κατά οποιονδήποτε τρόπο, στη λειτουργία των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών (ΦΗΜ) με τη βοήθεια του ίδιου ως άνω τρίτου προσώπου, το οποίο είναι υπαίτιο για τη συγκεκριμένη παράβαση. Επίσης για το τρίτο πρόσωπο διαπιστώθηκε ενεργή συμμετοχή του (δηλαδή συνέργεια) στην απομείωση των εσόδων των επιχειρήσεων που είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της φορολογικής υποχρέωσης (τεχνική υποστήριξη και παρακολούθηση σε μηνιαία βάση του ύψους της απομείωσης κλπ).
Με τις διατάξεις της περίπτωσης ι’ της παραγράφου 1 του άρθρου 54 του ΚΦΔ, όπως ίσχυαν για διαπιστώσεις ελέγχου μέχρι και τις 31.7.2020, σε περίπτωση παραβίασης ή επέμβασης, κατά οποιονδήποτε τρόπο, στη λειτουργία των ΦΗΜ, επιβάλλεται πρόστιμο 5.000 ευρώ όταν υπαίτιος της παράβασης είναι ο κάτοχος-χρήστης του ΦΗΜ, 10.000 ευρώ όταν υπαίτιος είναι η επιχείρηση μεταπώλησης ή τεχνικής υποστήριξης και 20.000 ευρώ σε περίπτωση που υπαίτιος είναι η επιχείρηση που έχει λάβει έγκριση λογισμικού (software) και υλισμικού (hardware) από τα αρμόδια όργανα.
Περαιτέρω, για διαπιστώσεις παραβάσεων από την 1η-8-2020 και μετά η παραπάνω διάταξη καταργήθηκε με την παράγραφο 4 του ν.4714/2020. Ωστόσο, με την παράγραφο 2 του άρθρου 101 του ίδιου νόμου εισήχθη το άρθρο 54ΣΤ ΚΦΔ, οι διατάξεις του οποίου εφαρμόζονται για παραβάσεις που διαπιστώνονται από την 1η-8-2020. Με τις διατάξεις αυτές προβλέπεται ότι, για παραβάσεις παραβίασης ή παραποίησης ή επέμβασης στη λειτουργία των ΦΗΜ, κατά οποιονδήποτε τρόπο, επιβάλλονται και στον τρίτο ως συνεργό πρόστιμα ανά ελεγχόμενο έτος ως εξής:
- Πρόστιμο ίσο με το 15% των ακαθαρίστων εσόδων του υπαιτίου επιχειρηματία, το οποίο δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο των 10.000 ευρώ ούτε υψηλότερο των 30.000 ευρώ, όταν ο υπαίτιος της παράβασης είναι ο κάτοχος-χρήστης του ΦΗΜ.
- Πρόστιμο 100.000 ευρώ όταν ο υπαίτιος της παράβασης είναι η επιχείρηση που έχει λάβει έγκριση λογισμικού (software) και υλισμικού (hardware) από τα αρμόδια όργανα ή οποιοδήποτε πρόσωπο έχει μεταπωλήσει λογισμικό ή παρέχει τεχνική υποστήριξη για την παραβίαση ή παραποίηση ή επέμβαση με οποιονδήποτε τρόπο στη λειτουργία ΦΗΜ.
Κατόπιν των ανωτέρω:
- στον υπαίτιο της παράβασης της παραβίασης ή παραποίησης ή επέμβασης με οποιονδήποτε τρόπο στη λειτουργία των ΦΗΜ, εφόσον είναι επιχείρηση τεχνικής υποστήριξης, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με 10.000 ευρώ για κάθε παράβαση που διαπιστώθηκε έως και 31-7-2020 και πρόστιμο 100.000 ευρώ για κάθε παράβαση που διαπιστώθηκε από1-8-2020 και εντεύθεν.
- στους υπαίτιους της ίδιας ως άνω παράβασης κατόχους- χρήστες (2 ελεγχόμενες επιχειρήσεις), επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με 5.000 ευρώ για κάθε παράβαση που διαπιστώθηκε έως και 31-7-2020 και πρόστιμο από 10.000 έως 30.000 ευρώ για κάθε παράβαση που διαπιστώθηκε από 1-8-2020 και εντεύθεν.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση και εφόσον στοιχειοθετείται η συνέργεια του τρίτου προσώπου που παρέχει την τεχνική υποστήριξη στην απομείωση των εσόδων των επιχειρήσεων η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της φορολογικής τους υποχρέωσης έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 60 ΚΦΔ και κατά το μέρος των προστίμων των άρθρων 58 και 58Α ΚΦΔ που επιβάλλονται στις επιχειρήσεις για παραβάσεις που αφορούν στην υποβολή ανακριβούς δήλωσης και στην αποφυγή του ΦΠΑ. Τα πρόστιμα αυτά ανέρχονται σε:
- 10% του ποσού της διαφοράς φόρου που προκύπτει λόγω ανακρίβειας της φορολογικής δήλωσης, εάν το εν λόγω ποσό διαφοράς ανέρχεται σε ποσοστό από 5% έως 20% του φόρου που προκύπτει με βάση τη φορολογική δήλωση,
- 25% του ποσού της διαφοράς, αν το εν λόγω ποσό υπερβαίνει το 20% και φθάνει έως το 50% του φόρου που προκύπτει με βάση τη φορολογική δήλωση,
- 50% του ποσού της διαφοράς, αν το εν λόγω ποσό υπερβαίνει σε ποσοστό το 50% του φόρου που προκύπτει με βάση τη φορολογική δήλωση.
- 50% της διαπιστωθείσας διαφοράς ΦΠΑ σε περίπτωση υποβολής ανακριβούς δήλωσης ΦΠΑ με ελάχιστο όριο τα 250 ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο εάν τηρούνται απλογραφικά βιβλία ή τα 500 ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο εάν τηρούνται διπλογραφικά βιβλία.
- Προϋπόθεση για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 60 ΚΦΔ είναι η έκδοση πράξεων διορθωτικού προσδιορισμού φόρου σε βάρος των εμπλεκομένων επιχειρήσεων.