THEPOWERGAME
Πριν από λίγο καιρό, εμφανιζόμενος στο φετινό Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, ο Randy Durband, δ/νων σύμβουλος του Global Sustainable Tourism Council (Παγκόσμιο Συμβούλιο Αειφόρου Τουρισμού), είχε κάνει μία αξιοσημείωτη τοποθέτηση για το μέλλον της τουριστικής βιομηχανίας, τονίζοντας πως η πανδημία COVID-19 έκανε τον ταξιδιώτη σοφότερο ενδυναμώνοντας παράλληλα την τάση που είχε παρατηρηθεί την τελευταία πενταετία για πράσινο τουρισμό.
Μιλώντας σε ένα ειδικό πάνελ με θέμα την φιλική προς το περιβάλλον Ελλάδα αλλά και την εξέλιξή της σε έναν κορυφαίο προορισμό βιώσιμου τουρισμού είχε πει πως οι ταξιδιώτες δεν ρωτούν πολλά για ένα ξενοδοχείο πριν το επισκεφτούν, αλλά τους ικανοποιεί να ξέρουν ότι ακολουθεί οικολογικές πρακτικές.
Σήμερα, o R. Durband, παραχωρώντας συνέντευξη στο powergame.gr και την Λητώ Μησιακούλη, εκτιμά πως οι προκλήσεις που θα εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της ανάκαμψης από το σοκ της πανδημίας, θα είναι μεγάλες.
Η κρίση του απέναντι στις αλλαγές που έρχονται είναι καίρια, καθώς πρόκειται για έναν άνθρωπο που για περισσότερα από τριάντα χρόνια κινείται σε επιτελικές θέσεις στο tour operating (Travcoa, INTRAV, Clipper Cruise Lines, TUI Group, κ.α.).
Έτσι, μεταξύ άλλων, ο CEO του GSTC παρατηρεί πως οι ταξιδιώτες που αναζητούν πράσινους προορισμούς έχουν υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο και υψηλά εισοδήματα.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη που παραχώρησε ο Randy Durband σχετικά με τη νέο τουριστικό μοντέλο που διαμορφώνεται μέσα από την ανάπτυξη του πράσινο τουρισμού και της αειφόρου ανάπτυξης.
Κύριε Durband με ποιον τρόπο ο COVID-19 άλλαξε τα κριτήρια βιωσιμότητας των προορισμών του ΠΣΑΤ;
Καμία αλλαγή. Πάντα συμπεριλαμβανόταν η υγειονομική ασφάλεια. Τα στοιχεία των κινημάτων κοινωνικής δικαιοσύνης του 2020 είναι επίσης πολύ κοντά στα κριτήρια του ΠΣΑΤ. Τα κριτήρια είναι αρκετά κατανοητά και περνάνε από επίσημες αναθεωρήσεις περίπου κάθε πέντε χρόνια.
Πώς θα περιγράφατε τη νέα εποχή παγκόσμιου τουρισμού για τα επόμενα τρία χρόνια;
Αυτή είναι μια εξαιρετική ερώτηση. Πρώτα από όλα, η μετα-πανδημική ανάκαμψη θα είναι άνιση για κάθε πηγή εφοδιασμού και κάθε επιμέρους κλάδο (κρουαζιέρες, ξενοδοχεία, κοντά στο σπίτι κ.λπ.), αλλά θα μπορούσε να σημειωθεί σημαντική ανάκαμψη λόγω των αυξημένων απαιτήσεων. Ωστόσο, οι προκλήσεις θα είναι μεγάλες κατά τη διάρκεια της ανάκαμψης συμπεριλαμβανομένων και των ζητημάτων που θα προκύψουν στον τομέα του HR για αντικαταστάσεις ή επανεκπαίδευση του προσωπικού που ήταν σε αδράνεια. Πέρα από την ανάκαμψη, η παγκόσμια ζήτηση λογικά θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα. Η αειφόρος ανάπτυξη βρίσκεται στην ακμή της, αλλά δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα όσο θα έπρεπε.
Σήμερα, βλέπετε κάποια αύξηση στη ζήτηση για τις τουριστικές υπηρεσίες αειφόρου ανάπτυξης που συμμορφώνονται με τα κριτήρια προορισμών του ΠΣΑΤ; Ποιες είναι οι 5 επικρατέστερες χώρες;
Ναι βλέπω μια αύξηση, αλλά περισσότερο ανά προορισμό και όχι τόσο σε εθνικό επίπεδο. Δεν υπάρχει κάποιο πρόγραμμα μέτρησης για την εκτίμηση της ποσότητας και της ποιότητας των προορισμών που λειτουργούν με πιο βιώσιμο τρόπο ανά χώρα. Ωστόσο, το ΠΣΑΤ μπορεί να αναφέρει, λόγω της δικής μας συμμετοχής, ότι η Ινδονησία, η Ιαπωνία, η Σλοβενία, η Νορβηγία και η Ελβετία αναπτύσσουν ουσιαστικά εθνικά πλαίσια για την υποστήριξη της βιώσιμης διαχείρισης των προορισμών εντός των χωρών τους.
Κατά τη διάρκεια της κρίσης της πανδημίας η Ελλάδα ήρθε δεύτερη σε κατάταξη με γαλάζιες σημαίες και τρίτη με πράσινα κλειδιά (Green Key). Σύμφωνα με το ΠΣΑΤ, ποια είναι η θέση της Ελλάδας στην κατάταξη βάσει της συνολικής αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης; Σε συνδυασμό με άλλες ανταγωνιστικές χώρες, ποια είναι τα πλεονεκτήματα της Ελλάδας;
Δεν γνωρίζουμε κανέναν συστηματικό και αξιόπιστο τρόπο μέτρησης της εθνικής αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης, είτε σε επίπεδο πολιτικής είτε σε επίπεδο εφαρμογής.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Booking.com για την αειφορία στον τουρισμό, το 83% των ταξιδιωτών παγκοσμίως πιστεύουν ότι τα βιώσιμα ταξίδια είναι ζωτικής σημασίας, με το 61% να δηλώνει ότι η πανδημία τούς έκανε να θέλουν να ταξιδέψουν πιο βιώσιμα στο μέλλον. Ποιο είναι το προφίλ των τουριστών που επιλέγουν τους πράσινους προορισμούς (οικονομική κατάσταση, εκπαίδευση, διάρκεια διαμονής κ.λπ.); Θα τους χαρακτηρίζατε “σταθερούς πελάτες”; Κατά τη διαδικασία της κράτησης ψάχνουν για περιβαλλοντικές πιστοποιήσεις;
Δεν γνωρίζουμε τυχόν δημοσιευμένα δεδομένα σχετικά με τις ερωτήσεις σας. Αλλά βάσει της πείρας μας και εντελώς ανεπισήμως, υποθέτουμε ότι οι ταξιδιώτες που αναζητούν πράσινους προορισμούς (κανένας δεν είναι πράσινος!) έχουν υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο και επομένως υπερτερούν και εισοδηματικά. Ελάχιστοι είναι εκείνοι που εξετάζουν την ουσία της βιωσιμότητας τη στιγμή που κάνουν κράτηση, περισσότερο το περιμένουν και το αναζητούν κατά τη διάρκεια των ταξιδιωτικών εμπειριών τους.
Από την άλλη, οι επενδύσεις στον πράσινο τουρισμό ενδέχεται να δημιουργήσουν περιβαλλοντικά προβλήματα. Για παράδειγμα, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η οικονομική ευημερία και η περιβαλλοντική προστασία δεν συμβαδίζουν. Τι γνώμη έχετε;
Πράγματι, ορισμένες “πράσινες επενδύσεις” δεν είναι όσο πράσινες θα έπρεπε. Ωστόσο, βλέπω μεγαλύτερο πρόβλημα στη συνεχιζόμενη εξάρτηση από την παραγωγή ενέργειας με καύση άνθρακα κατά τη μετάβαση σε πιο καθαρές ενεργειακές πηγές… Δηλαδή, υποψιάζομαι ότι ορισμένες κυβερνήσεις θα μπορούσαν και θα έπρεπε να μειώσουν περισσότερο και πιο σύντομα την καύση άνθρακα.
Σύμφωνα με την εμπειρία σας και από άποψη επένδυσης, πιστεύετε ότι υπάρχει θετική διάκριση έναντι εταιρειών (μικρών ή μεγάλων) που δραστηριοποιούνται στο περιβάλλον;
Ναι, το πιστεύω και για τις μικρές και για τις μεγάλες.